Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng lợi ích của việc nuôi ong mật ở các công viên năng lượng mặt trời chỉ nên được ưu tiên khi thích hợp và nên được đánh giá trên cơ sở từng địa điểm.
Sử dụng các mô hình phân bổ cây trồng vào năm 2017, nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng việc triển khai ong mật tại các công viên năng lượng mặt trời có thể giúp nâng giá trị sản lượng cây trồng năm đó lên 5,9 triệu bảng Anh.
Dựa trên dữ liệu năm 2017, ong mật tại các công viên năng lượng mặt trời có thể làm tăng năng suất cây trồng trên cánh đồng lên 2,6 triệu bảng Anh, sản lượng trái cây thông thường tăng 1,3 triệu bảng Anh và sản lượng quả mềm tăng 1,9 triệu bảng Anh.
Nghiên cứu do một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Lancaster và Đại học Reading thực hiện. Đây cũng là lần đầu tiên họ tiến hành định lượng được lợi ích kinh tế tiềm năng và chi phí lắp đặt các tổ ong mật tại những công viên năng lượng mặt trời trên khắp Vương quốc Anh.
Các công viên năng lượng mặt trời ngày càng đóng một vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi nước Anh theo hướng không carbon. Tuy nhiên, chúng lại chiếm nhiều diện tích đất.
Do ngày càng nhiều công viên được tạo ra để đáp ứng nhu cầu năng lượng sạch, điều quan trọng là phải xem xét cách chúng có thể được sử dụng để mang lại các lợi ích môi trường hoặc thương mại khác.
Nuôi ong mật tại các công viên năng lượng mặt trời là một trong những cơ hội như vậy. Rất nhiều công viên năng lượng mặt trời nằm trong các khu vực nông nghiệp thâm canh, nơi nhiều môi trường sống của các loài thụ phấn hoang dã bị mất hoặc suy thoái.
Tổ ong mật cung cấp "đội quân" sẵn sàng cung cấp dịch vụ thụ phấn, giúp tăng sản lượng cây trồng ở các vùng đất nông nghiệp xung quanh. Mặc dù một số tổ ong mật đã được đặt tại các công viên năng lượng mặt trời, nhưng lợi ích kinh tế tiềm năng của việc này, cho đến nay vẫn chưa được biết đến.
Nhóm nghiên cứu sử dụng các bản đồ chi tiết về lớp đất phủ, chẳng hạn như bản đồ do Trung tâm Sinh thái và Thủy văn lập, để tìm hiểu vị trí của các công viên, cũng như sự phân bố và luân canh cây trồng, dữ liệu hiện có về tổ ong mật, yêu cầu thụ phấn của cây trồng và giá trị cây trồng.
Nghiên cứu xem xét các loại cây trồng trên đồng ruộng như đậu, hạt lanh và hạt có dầu, các loại trái cây thông thường như táo và lê bao gồm các loại để làm rượu táo và rượu lê, cũng như các loại trái cây mềm như dâu tây, mâm xôi...
Nghiên cứu cho thấy, ở Anh, loại cây trồng có khả năng thu được lợi nhuận lớn nhất từ việc đặt tổ ong mật là hạt có dầu, vì nó được trồng rất rộng rãi. Mặc dù các loại trái cây mềm, và đặc biệt là dâu tây, sẽ mang lại lợi ích kinh tế lớn nhất trên mỗi diện tích đất do giá trị thị trường cao và sự phụ thuộc tương đối lớn vào sự thụ phấn của ong mật.
Nghiên cứu cũng cho thấy khu vực xây dựng tổ ong mang lại giá trị cao nhất là ở phía Đông và Nam nước Anh, vì đó là những khu vực có tỷ lệ trái cây mềm và hạt có dầu được trồng nhiều hơn.
Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, nếu nền nông nghiệp Vương quốc Anh muốn tối đa hóa lợi ích kinh tế của việc nuôi ong mật trong các công viên năng lượng mặt trời, thì việc trồng cây ăn quả mềm sẽ cần được ưu tiên trồng trong bán kính kiếm ăn 1,5 km của ong.
Cụ thể, nếu tất cả các loại cây ở Vương quốc Anh được trồng theo kịch bản đó, thì tổng giá trị của sản lượng sẽ tăng lên lên 80 triệu bảng một năm. Dù vậy, các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng kịch bản này khó có thể xảy ra cùng với các yếu tố khác.
Các nhà nghiên cứu muốn chỉ ra rằng sự phù hợp của việc đặt tổ ong mật tại các công viên năng lượng mặt trời cần phải được đánh giá cho từng địa điểm.
Điều này là do không phải tất cả các địa điểm, bao gồm cả khí hậu và loại đất của chúng, đều phù hợp với tất cả các loại cây trồng. Ngoài ra, các loại cây khác nhau cũng sẽ có nhu cầu thụ phấn khác nhau.
Do đó, "kết quả nghiên cứu không tránh khỏi mang tính khái quát hóa đối với tất cả các loại và giống cây trồng", giới chuyên gia phân tích.
Ngoài ra, cần phải hết sức cẩn thận để đảm bảo ong mật sẽ không cạnh tranh với các loài thụ phấn hoang dã đã tồn tại từ trước. Các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng khuyến khích sinh trưởng của các loài thụ phấn hoang dã sẽ mang lại lợi ích sinh thái lớn hơn so với việc lắp đặt tổ ong mật.
Tiến sĩ Alona Armstrong, Giảng viên cao cấp tại Đại học Lancaster và là tác giả chính của nghiên cứu, nhấn mạnh: "Quản lý nuôi ong ở các công viên năng lượng mặt trời có thể có tác động tích cực đến năng suất cây trồng và do đó mang lại lợi nhuận tài chính. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét sự phù hợp trên từng địa điểm để đưa ra những tác động tiềm ẩn đối với các loài thụ phấn hoang dã và lợi ích của việc quản lý các địa điểm đối với đa dạng sinh học một cách rộng rãi hơn".
Giáo sư Simon Potts từ Đại học Reading và đồng tác giả của bài báo cho biết: "Chúng tôi có thể chứng minh các nghiên cứu đa lĩnh vực có khả năng tìm ra các phương thức quản lý đất mới đồng thời mang lại lợi ích cho các nhà sản xuất năng lượng, nông dân, người nuôi ong và cả người tiêu dùng".
Phát hiện của các nhà nghiên cứu sẽ giúp cung cấp thông tin về chính sách năng lượng, kinh doanh tại các công viên năng lượng mặt trời trong tương lai, cũng như cho thấy các khoản đầu tư bền vững và các quyết định về việc đưa tổ ong mật vào quản lý năng lượng và đất đai.