Trong hàng nghìn năm qua, nông dân phải dựa hoàn toàn vào việc phỏng đoán tình hình thời tiết để đưa ra các quyết định canh tác. Tuy nhiên việc phỏng đoán ngày càng trở nên khó khăn hơn trong những năm gần đây do biến đổi khí hậu. May mắn là, nhờ vào những bước nhảy vọt của khoa học, con người đã tìm ra các công cụ mới để giải quyết hiệu quả vấn đề này, từ đó tạo ra một xu hướng nổi bật trong nông nghiệp: Nông nghiệp thông minh.
Trong số này, Nông thôn Việt xin giới thiệu đến bạn đọc những kinh nghiệm từ Nhóm Tư vấn Nông nghiệp Quốc tế (CGIAR), một trong những đơn vị đi đầu trong lĩnh vực này. CGIAR là tổ chức hợp tác toàn cầu được thành lập năm 1971, có trụ sở chính tại Pháp.
Đặc điểm chính của Nông nghiệp thông minh là sử dụng công nghệ thông tin trong chu trình quản lý trang trại. Các công nghệ nổi bật bao gồm: Dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), Trí tuệ nhân tạo (AI) và Điện toán đám mây (CC), trong đó Dữ liệu lớn là thuật ngữ được đề cập nhiều và đáng chú ý nhất hiện nay.
Khi áp dụng các công nghệ AI, CC, IoT, người nông dân sẽ thu thập được dữ liệu về tình hình đất, nước, phân bón, cây trồng, dịch bệnh… Các dữ liệu này sẽ được tập hợp thành một Dữ liệu lớn. Dữ liệu lớn sau đó được sử dụng làm cơ sở cung cấp các tiên đoán và lời khuyên cho nông dân và các bên liên quan trong chuỗi cung ứng thực phẩm ngay tại thời điểm thực tế, thậm chí có thể dùng để thiết kế lại quy trình cho các mô hình kinh doanh nông nghiệp. Sử dụng các công nghệ này, với một chiếc smartphone, sau khi chụp lá cây hay một chùm trái cây, người dùng có thể biết lá đó đang bị bệnh gì, trái cây đó đã đến thời điểm thu hoạch hay chưa một cách dễ dàng, chính xác.
Nền tảng dữ liệu lớn tiêu biểu
Nhóm Tư vấn Nông nghiệp Quốc Tế (CGIAR) đã xây dựng được một Nền tảng dữ liệu lớn được biết đến rộng rãi trong ngành nông nghiệp, gọi tắt là Nền tảng CGIAR. Sử dụng các công cụ mới nổi của Dữ liệu lớn, Nền tảng CGIAR đang phát triển để mang lại những phân tích mang tính đột phá cho nông dân, nhất là nông dân sản xuất quy mô nhỏ tại các nước đang phát triển. Đồng thời, Nền tảng CGIAR cũng nhắm đến việc thay đổi cách tiến hành nghiên cứu nông nghiệp, tiến tới triển vọng biến đổi nông nghiệp.
Một trong những chiến lược của Nền tảng CGIAR cho Dữ liệu lớn trong Nông nghiệp là phổ cập sử dụng di động và công nghệ di động cho nông dân. Ứng dụng Dữ liệu lớn thông qua công nghệ di động có thể hoạt động theo cả hai chiều: bằng cách cho phép nông dân nhận thêm thông tin từ các nhà nghiên cứu đồng thời chia sẻ dữ liệu về trang trại của họ với các nhà khoa học để phục vụ cho nghiên cứu.
Áp dụng vào thực tiễn
Một ví dụ gần đây về việc sử dụng Nền tảng CGIAR là dịch vụ thông tin trên di động để hỗ trợ các cộng đồng chăn gia súc ở Mông Cổ. Giống như nhiều nơi trên thế giới, khí hậu ở Mông Cổ trở nên khó dự đoán hơn trong những năm gần đây. Mùa hè cực kỳ nóng, sau đó là hạn hán và mùa đông lạnh giá đã làm chết hơn 20 triệu gia súc từ năm 2000 cho đến nay, ảnh hưởng đến cuộc sống của hơn 300.000 hộ gia đình.
 |
| Nền tảng CGIAR có tiềm năng đưa nông nghiệp toàn cầu bước vào một kỷ nguyên mới |
Nền tảng CGIAR giúp nông dân Mông Cổ truy cập và phân tích cơ sở dữ liệu thông tin trong không gian, sau đó tương tác với nông dân thông qua mạng di động để cung cấp thông tin về tình hình thời tiết, điều kiện đồng cỏ và cảnh báo khẩn cấp, cho phép người chăn nuôi có khả năng lập kế hoạch trước và đưa ra quyết định quan trọng để đảm bảo an toàn cho việc sản xuất.
Nguồn của những thông tin trên được lấy từ các văn phòng khuyến nông nằm trong hệ thống văn phòng vệ tinh của CGIAR tại các trường đại học nghiên cứu ở khu vực nông thôn. Các văn phòng này chịu trách nhiệm giúp nông dân cập nhật và hướng dẫn họ về bất kỳ sự phát triển mới nào trong các hệ thống canh tác. Đây có thể là mô hình mới cho các dịch vụ khuyến nông trong thế kỷ 21.
Nông dân cũng có thể chia sẻ dữ liệu về trang trại của họ cho các nhà nghiên cứu thông qua Nền tảng CGIAR.
Ý nghĩa của Dữ liệu lớn đối với nông dân canh tác quy mô nhỏ là rất lớn. Các cộng đồng sản xuất nông nghiệp ở các nước đang phát triển chiếm phần lớn trong hệ thống nông nghiệp toàn cầu. Nhưng do đặc tính canh tác riêng lẻ với quy mô nhỏ, rất khó để tổng hợp dữ liệu nhằm chứng minh được liệu rằng phương pháp canh tác ở những nông trại này đã hiệu quả hay chưa. Giờ đây, bằng cách sử dụng Dữ liệu lớn, các nhà nghiên cứu tại CGIAR có thể kiểm tra một tập hợp canh tác rộng lớn hơn ở các khu vực khác nhau trên thế giới và tạo ra một nền tảng đa dạng và năng động hơn cho nông nghiệp.
Nền tảng CGIAR cho Dữ liệu lớn trong Nông nghiệp đang tạo cơ hội cho nông dân khắp thế giới có thể tiếp cận với các công nghệ mới trên di động và các công cụ kỹ thuật số đồng thời tăng kết nối giữa các vùng nông nghiệp khác nhau trên thế giới. Bằng cách này, Nền tảng CGIAR cũng như các nền tảng dữ liệu lớn đang được phát triển khác có tiềm năng đưa nông nghiệp toàn cầu bước vào một kỷ nguyên mới.