Bình Lợi - xã Nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên ở khu vực phía Nam

Có xuất phát điểm thấp khi bắt tay vào xây dựng Nông thôn mới (NTM), thế nhưng xã Bình Lợi (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai) đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục, trở thành cánh chim đầu đàn của tỉnh Đồng Nai. Năm 2015, Bình Lợi đạt chuẩn xã NTM. 3 năm sau, tiếp tục đạt chuẩn NTM nâng cao. Năm 2019, Bình Lợi là địa phương đầu tiên ghi tên mình vào danh sách xã NTM kiểu mẫu của tỉnh và cũng là xã duy nhất của khu vực phía Nam chạm đích NTM kiểu mẫu vào năm 2019.

Lễ đón nhận bằng công nhận và tiền thưởng của xã Bình Lợi khi đạt xã Nông thôn mới kiểu mẫu.

Bứt phá về kinh tế

Theo ông Lê Hoàng Long, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Lợi (huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai), thành tích mà xã có được trong xây dựng NTM bắt nguồn từ quyết tâm chuyển đổi cây trồng của chính quyền và người dân địa phương. Trước đây vườn cây của bà con chủ yếu là vườn tạp với những cây trồng cho lợi nhuận thấp. Nhờ chuyển đổi sang trồng cây có múi nên giá trị sản phẩm nông nghiệp của xã hiện đạt 213 triệu đồng/ha; thu nhập bình quân đầu người đạt 64,3 triệu đồng/năm. Xã hiện không còn hộ nghèo, chỉ còn 8 hộ thuộc diện bảo trợ xã hội.

Nông dân sản xuất giỏi Lê Văn Mười, người được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen vì những thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua Cả nước chung sức xây dựng NTM giai đoạn 2016 - 2020, chính là một trong những nông dân tiên phong trong chuyển đổi ruộng mía cằn cỗi sang trồng bưởi. Ông chia sẻ: “Đất đai ở vùng này cằn cỗi, bạc màu nên khi chuyển từ ruộng mía sang trồng bưởi, tôi phải đổ vốn, đổ công để cải tạo đất cũng như học hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật chăm sóc cây trồng mới. Nhờ vậy, vườn bưởi của tôi cho trái ngon, năng suất cao với lợi nhuận gấp nhiều lần so với trồng mía”. Hiện gia đình ông Mười đã nhân rộng được khoảng 10ha bưởi da xanh, bưởi đường lá cam, cho thu nhập đứng đầu ở địa phương.

Mô hình vườn bưởi cải tạo từ ruộng lúa cho thu nhập cao.

Cũng là một trong những lão nông đi đầu trong cải tạo ruộng lúa thành vườn cây ăn trái, ông Bùi Văn Kịch nhớ lại lúc đào mương, đắp luống đất lên cao để trồng bưởi, nhiều người nói ông… khùng khi đem cây bưởi nhét vào ruộng lúa. “Đúng là trồng bưởi giữa ruộng lúa rất cực công vì phải đào mương, lên luống, rào dậu... Người nhà không ủng hộ nhưng tôi vẫn kiên trì chuyển đổi vì loại trái cây này cho lợi nhuận nhiều hơn gấp mấy lần so với cây lúa”, ông Kịch cho hay.

Nhiều người dân xung quanh thấy cây bưởi cho lợi nhuận cao cũng dần chuyển đổi. Cánh đồng lúa khi xưa nay đã thành những vườn bưởi bạt ngàn, giúp nông dân ở vùng này ngày càng khá giả, giàu có. Hoạt động sản xuất của nông dân cũng ngày càng thuận lợi nhờ Chương trình xây dựng NTM khi đường bê tông, nguồn điện sản xuất được đầu tư về tận cánh đồng.

Ông Lê Hoàng Long, Phó Chủ tịch UBND xã Bình Lợi cho biết: “Để phát triển nông nghiệp bền vững, xã đang hỗ trợ nông dân trồng cây có múi theo hướng hữu cơ; xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ bưởi an toàn qua việc ký hợp đồng cung cấp cho doanh nghiệp xuất khẩu; đưa vào chợ đầu mối nông sản thực phẩm Dầu Giây… Đến nay, xã đã hình thành được vùng sản xuất bưởi áp dụng quy trình VietGAP với diện tích 38ha”.

Phát triển đồng bộ

Dù đã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu, mức cao nhất hiện nay khi đánh giá về chất lượng xã NTM, nhưng Bình Lợi không hài lòng mà tiếp tục nâng chất các tiêu chí đã đạt được. Nhờ đó, sau 1 năm đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, Bình Lợi có nhiều thay đổi ấn tượng.

Trên lĩnh vực y tế, xã được công nhận kiểu mẫu với tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi, chiều cao theo tuổi chỉ có hơn 6% (so với quy định là dưới 11%); tỷ lệ người dân thường trú trên địa bàn xã được quản lý, theo dõi sức khỏe đạt trên 92,6%; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 99%...

Bác sĩ Mông Ngọc Lanh - Phụ trách Trạm y tế xã Bình Lợi cho biết, để đạt tiêu chí kiểu mẫu về lĩnh vực y tế, nhất là giảm tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng, địa phương phải giải quyết rất nhiều khó khăn do nhiều hộ nông dân, công nhân thiếu kiến thức về chăm sóc trẻ.

Trạm Y tế phối hợp cùng nhiều đơn vị đã triển khai các chương trình tuyên truyền từ các cấp cơ sở. Các nhóm gia đình có trẻ suy dinh dưỡng được tham gia các chương trình thiết thực như thực hành dinh dưỡng, kiểm tra cân nặng, chiều cao cho trẻ… Trạm y tế xã luôn có bác sĩ đa khoa trực thường xuyên để khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Nhờ việc bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác khám chữa bệnh nên tỷ lệ người dân mua bảo hiểm y tế - vốn là chỉ tiêu khó đạt theo tiêu chí kiểu mẫu, cũng tăng.

Tuyến đường nông thôn sáng, xanh, sạch đẹp.

Với phong trào “Làng ta văn minh, sạch đẹp”, các tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp với hình thức tự quản, các khu dân cư ngăn nắp theo hướng tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu ngày càng nhân rộng; công tác duy tu, bảo dưỡng các tuyến đường gắn với xây dựng cảnh quan môi trường được chú trọng. Bà Nguyễn Thị Mẫn, người dân ở xã chia sẻ: “Thấy các tuyến đường trong xã được trồng hoa, thắp điện sáng và quét dọn vệ sinh thường xuyên, bà con cũng có ý thức tốt hơn trong giữ gìn vệ sinh chung. Mọi người còn rủ nhau trồng cây xanh để làm đẹp từ nhà ra ngõ”.

Theo Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu Phạm Minh Phước, trong xây dựng NTM kiểu mẫu, xã Bình Lợi đạt đều các tiêu chí, trong đó ấn tượng nhất là về bộ mặt nông thôn và thu nhập người dân. Ông Phạm Minh Phước cũng chia sẻ: “Điều khiến ông tâm đắc nhất chính là người dân và chính quyền địa phương đã cùng xông vào làm. Từ đó tạo được sự đoàn kết, gắn bó trong cả hệ thống chính trị. Đây là động lực rất lớn để địa phương đạt được thành công khi xây dựng NTM”.

BÌNH NGUYÊN