Tìm “bí kíp” lấy mật dừa nước
Anh Phan Minh Tiến sinh ra và lớn lên tại huyện Cần Giờ (TP.HCM). Sau khi tốt nghiệp Đại học Bách khoa TP.HCM, anh Tiến làm việc tại Nhà máy Xử lý khí Cà Mau. Suốt những năm tháng đó, anh luôn trăn trở về nguồn tài nguyên bản địa của quê hương. Theo anh Tiến, khi nói đến Cần Giờ, mọi người thường nhắc đến hải sản, rừng ngập mặn, khu dự trữ sinh quyển thế giới. Ở Cần Giờ cũng có đặc sản dừa nước khá ngon, tuy nhiên, khách du lịch đến đây chỉ uống nước và ăn cơm dừa tại chỗ. Nếu mua về, cũng chỉ sử dụng được 1 – 2 ngày. Từ đó, chàng thanh niên nghĩ cách làm sao để phát triển các sản phẩm từ dừa nước để có thể tiếp cận nhiều hơn tới người tiêu dùng.
May mắn tìm thấy thông tin cuống dừa nước có cơ chế tiết ra mật trên tài liệu của nước ngoài, anh Tiến đã mày mò tìm hiểu cách thức để lấy mật. Sau gần 1 năm, anh đã hoàn thiện được kỹ thuật lấy mật từ dừa nước. Cụ thể, phần cuống dừa sau khi chặt có thể tiếp tục tiết ra mật. Tuy nhiên, muốn vậy thì trước đó phải thực hiện động tác “mat-xa” cho cuống dừa trong 30 ngày. Một cuống dừa nước sẽ tiết ra khoảng 0,7 lít mật dừa nước trong một ngày và người khai thác có thể thu hoạch được liên tục trong vòng một tháng, trước khi cuống dừa nước bị khô lại.
Khi nắm được kỹ thuật, anh hướng dẫn người dân trồng dừa nước về cơ chế và cách thu hoạch mật được tiết ra từ cuống dừa. Công ty VietNipa của anh sẽ tiếp nhận mật dừa từ người dân và đem đi chế biến thành các dòng sản phẩm mật và đường dừa nước. Các sản phẩm của VietNipa giữ được hương vị tự nhiên, thơm ngon của mật dừa nước khi vừa thu hoạch.
Theo anh Phan Minh Tiến, từ 1ha dừa nước, ngoài sản lượng từ quả dừa mang lại, còn thu được lượng đường và mật trên 20 tấn/ha/năm, tương đương với sản lượng của 1ha mía đường. Một cây dừa nước sẽ bắt đầu được thu hoạch sau 5 năm và có thể khai thác liên tục trên 50 năm. Như vậy, việc thu hoạch mật từ cuống dừa nước làm gia tăng giá trị kinh tế cho cây dừa nước lên rất nhiều.
Phù hợp với xu hướng phát triển kinh tế xanh
Ngoài những giá trị kinh tế hữu hình, cây dừa nước còn mang đến những giá trị vô hình, bởi dừa nước mang đến tín chỉ cacbon. Anh Phan Minh Tiến giải thích: “Cây dừa nước hấp thụ khí cacbon và tạo ra oxi. Việc khai thác mật dừa nước sẽ góp phần hấp thụ cacbon nhiều hơn. Cây dừa nước trở thành một bộ máy hấp thụ khí nhà kính tự nhiên mà thiên nhiên ban tặng”.
Theo tính toán, 1ha dừa nước nếu chỉ thu hoạch quả thì hấp thụ từ 35 – 40 tấn khí cacbon. Cùng diện tích đó nhưng thu hoạch mật dừa nước làm cho quá trình tổng hợp và hấp thụ khí cacbon được nhân đôi, khoảng 80 tấn khí cacbon/ha.
Với 1ha dừa nước, sau khi thu hoạch trái, lá, mật và bán tín chỉ cacbon sẽ mang lại giá trị hơn 900 triệu đồng/ha. Đây chính là hướng phát triển kinh tế bền vững dành cho những người nông dân trồng dừa nước ở Cần Giờ, phù hợp với xu thế phát triển của Việt Nam cũng như toàn thế giới.
Ngoài ra, dừa nước còn là loại cây chịu mặn và chịu phèn rất tốt. Đây sẽ là một trong những loại cây chống biến đổi khí hậu cho Việt Nam, đặc biệt là ở vùng ĐBSCL – khu vực chịu ảnh hưởng lớn nhất từ biến đổi khí hậu.
Được biết hiện ở Cần Giờ chỉ còn khoảng 900ha dừa nước tự nhiên. Tuy nhiên, với những giá trị to lớn mà cây dừa nước đem lại, anh Phan Minh Tiến tin tưởng diện tích của dừa nước sẽ được phục hồi và mở rộng trong tương lai.