Củ nén có vị cay, tính ấm, mùi hăng và nồng. Vì thế, Đông y dùng củ nén để giải cảm, trị ho, tiêu đờm, sát khuẩn, lợi tiểu hoặc trị rắn độc cắn…
Dẫu biết củ nén tốt cho sức khoẻ nhưng do nó có vị hăng nồng nên tôi ít khi dùng đến. Song trong một lần dùng bữa tại nhà người quen ở Phú Bài, tôi đã thay đổi. Lần đó, tôi được ăn món canh cá óc mó nấu măng chua, cá bống kho tộ và chè nén. Món măng chua hôm ấy tôi đặt tên là món canh chua Phú Bài. Cách chế biến tuy cực kỳ đơn giản nhưng hình như không phải ai cũng nấu ngon được. Để nấu canh, lửa phải lớn và khi nước sôi bùng lên, người ta mới cho cá đã ướp tiêu, hành, nước mắm vào. Chờ nước gần sôi lại mới cho măng chua, thêm một ít nén đã giã nhuyễn và nêm nếm cho vừa ăn. Món canh chua đạt chuẩn khi nước trong veo và có sự hoà quyện giữa độ mặn, ngọt, chua cay. Nén trong món canh măng chua có tác dụng rất tinh tế nếu được cho vào đúng lúc, đó là lúc nước đang sôi lớn. Những củ nén được giã dập sẽ khử mùi tanh của cá và dẫn vị cho món canh dân dã thêm thanh tao, ngọt vị.
Nén cũng được cho vào món cá bống kho tộ, món ngon quen thuộc trong mâm cơm người Huế. Cũng như món canh măng chua, cá được ướp khoảng 30 phút với nén giã nhuyễn, nước mắm, muối vừa đủ. Xếp lá nén, ớt xanh vào tộ đất, sau đó cho cá và thêm dầu ăn đã phi thơm với nén, đường kho quẹo vào. Kho cá trên lửa liu riu chừng 30 phút là bắt đầu dậy mùi thơm. Con cá kho lên màu nâu vàng óng ánh. Thịt cá dai vừa, thấm gia vị, ngọt ngon khó tả. Thú vị hơn, nén còn được sử dụng như dược phẩm làm đẹp cho phụ nữ. Chị em thường giã nén trộn thêm một ít mật ong rồi đắp lên mặt giúp ngăn ngừa và trị các loại mụn. Tính kháng khuẩn và các vitamin trong nén thẩm thấu qua lỗ chân lông giúp làn da sạch sẽ, mịn màng.
Nén là gia vị không thể thiếu trong mỗi gia đình, nhất là ở miền Trung. Bà nội tôi vẫn hay nói “Củ ném nhỏ nhưng nén trong mình nhiều giá trị kỳ diệu nên được gọi là củ nén!”.