Đi tìm những đóa sen không tàn

Từ những ngày đầu tiên công bố sản phẩm hoa sen khô vào năm 2015 đến nay, Ngô Chí Công đã trở thành cái tên quen thuộc trong giới khởi nghiệp không chỉ ở Đồng Tháp – quê hương anh. Sen là loài hoa đẹp, nhưng cũng nổi tiếng “đỏng đảnh” vì không dễ giữ hoa sen tươi quá vài ngày. Nhưng đối với đóa sen khô đã qua xử lý của Ngô Chí Công, hoa có thể giữ ngót gần chục năm. Thế là chúng tôi tìm đến Công để nghe anh kể chút chuyện về “cuộc chạy bền” với những đóa sen không tàn.

 “TÔI ĐÃ BẮT ĐẦU Ở VẠCH XUẤT PHÁT KHÓ NHẤT”

Ngô Chí Công có thời gian học Thạc sĩ ngành Hóa ở Pháp trước khi về Việt Nam lập nghiệp. Ảnh: thùy Trang.

Trở về nước với tấm bằng Thạc sĩ Hóa ở Pháp, khi nghe về ý muốn khởi nghiệp, mẹ Công mới gợi ý: “Làm gì mà chưa ai làm, và làm từ những thứ địa phương sẵn có và đang muốn phát huy”. Còn Công nghĩ: “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh, cứ theo thế mạnh của mình là nghiên cứu hóa học”. Và thế là anh bắt tay vào nghiên cứu công nghệ xử lý hoa khô với sen.

 “Sen là loài hoa đỏng đảnh, và tôi đã bắt đầu với loài hoa khó chìu nhất”. Không giống hoa hồng hay hoa lan có cánh hoa cứng cáp, hoa sen không có đài hoa, cánh hoa mỏng, lại dễ rủ. Ban đầu, Công lên Đà Lạt dò tìm, học hỏi về cách làm hoa bất tử nhưng không thu thập được gì nhiều. Sau đó, anh trở về và tự mình nghiên cứu. Thực ra, công nghệ xử lý hoa khô cơ bản ở thế giới đã không còn lạ lẫm. Ở Việt Nam công nghệ này phổ biến dưới dạng sản phẩm quen thuộc là hoa bất tử của Đà Lạt. Từ công thức chung, tùy theo từng loại hoa, lá với tế bào, cấu trúc, đặc tính riêng, cùng nhu cầu sử dụng, công thức sẽ được nghiên cứu và điều chỉnh lại cho phù hợp.

Bắt đầu nghiên cứu từ năm 2014, sau khoảng 6 tháng, Công đã tìm ra công thức “ra lò” những đóa sen khô. Ngay trong tháng 8 năm 2015, những sản phẩm mỹ nghệ đầu tiên ra đời, là những đóa sen nguyên bản với sắc hồng gần như thật và độ mềm cánh tinh tế, không khác gì hoa thật. Thực ra, hoa sen qua quá trình xử lý công nghệ sẽ mất hết màu tự nhiên, màu thành phẩm là màu được nhuộm lại.

Giá trị gia tăng của sen khô mỹ nghệ bình thường đã gấp 10 lần 1 bông sen tươi. Ảnh: Thùy Trang.

Từ những ngày đầu khởi nghiệp, Khởi Minh Thành Công đã gây được chú ý, bởi sản phẩm sen khô được đánh giá là độc, lạ, có giá trị thẩm mỹ, nghệ thuật và cả giá trị văn hóa. Việt Nam có rất nhiều giá trị, sản vật độc đáo, đặc sản. Nhưng khi cần làm quà, giới thiệu cho bạn bè quốc tế, hay quà cho khách du lịch mua kỷ niệm, đặc biệt là hoa thì không có được các thương hiệu đặc sản như hoa Hồng Ecuador, hoa Tulip Hà Lan, hoa Anh Đào Nhật Bản…Sen được xem như quốc hoa, nhưng khó vươn ra thế giới vì thời gian bảo quản khó, lại chóng tàn. Điều này đã là trăn trở khi Công còn theo học tại Pháp.

Hiện nay, nhà máy của Khởi Minh Thành Công ở Đồng Tháp hoạt động xuyên suốt cả năm và cung ứng sản phẩm đều đặn cho thị trường. Công ty có 2,5 ha sen liên kết với người nông dân. Chị Nguyễn Lê Ngọc Quỳnh – Phó Giám đốc, cho hay, giá trị gia tăng của sen khô mỹ nghệ bình thường đã gấp 10 lần 1 bông sen tươi. Nếu ứng dụng trên sản phẩm thiết kế, mỹ thuật như tranh vẽ…thì giá trị còn cao hơn nhiều.

CẦN CHI PHẢI VỘI!

Sau gần 3 năm kinh doanh, Khởi Minh Thành Công chỉ mới hòa vốn, tức là có lãi thời gian gần đây. Nhưng mà, cần chi phải vội! Công nói về “cuộc chạy bền” gần 3 năm: “Hòa vốn hay không thực sự không quan trọng. Quan trọng là theo kế hoạch kinh doanh và định hướng ở mỗi giai đoạn, doanh nghiệp chấp nhận đầu tư gì?”.

Các sản phẩm đại trà làm từ 100% sen của Khởi Minh Thành Công như: sổ tay lá sen, túi xách lá sen...Ảnh: Thùy Trang.

Từ khi thành lập đến nay, chính xác là đến tháng 6 năm nay, Khởi Minh Thành Công vẫn đang ở khoảng thời gian dò thị trường. Suốt 3 năm, nguồn vốn của công ty đổ dồn cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) sản phẩm. “R&D là bộ phận xài tiền cực kỳ nhiều, nhưng cũng là sự chuẩn bị cho tương lai” - Công nói. Những chu kỳ liên tiếp được lặp lại: từ nghiên cứu điều chỉnh công nghệ cho ra sản phẩm mới, đến thử nghiệm, rồi thăm dò thị trường nhằm đo lường khả năng thương mại hóa của sản phẩm.

Sản phẩm túi xách trang trí sen. Ảnh: Thùy Trang.

Tính đến nay, công ty đã cho ra lò trên 60 sản phẩm từ sen khô, thuộc mặt hàng lưu niệm và sản phẩm mỹ thuật cao cấp. Các sản phẩm đại trà làm từ 100% sen như: hoa sen khô cắm trang trí, sổ tay lá sen, túi xách lá sen, các sản phẩm thuộc mảng thời trang sen theo phong cách cá tính dành cho khách du lịch. Riêng dòng sản phẩm cao cấp như tranh sen thiên về mảng trang trí nội thất, gồm tranh vẽ kết hợp với lá thật, tranh sen 3D… đặc biệt được chú trọng đầu tư, vì theo đuổi phân khúc sản phẩm mỹ thuật cao cấp đã nằm trong dự tính ban đầu của Công với mong muốn tạo dấu ấn cho thương hiệu sen khô Khởi Minh Thành Công. Tranh sen hiện là dòng sản phẩm đem lại lợi nhuận cao nhất trong số các sản phẩm sen.

Một trong 2 sản phẩm mới nhất của Khởi Minh Thành Công là tranh sen 3D tự lắp ráp.  Sản phẩm gồm một khung tranh sen, kèm các miếng ghép lá sen hoặc hoa sen có thể tháo rời. Người chơi tranh tự mình sắp xếp bố cục tranh sen theo ý muốn nhờ nam châm dưới miếng ghép. Ảnh: Thùy Trang.

Một trong 2 sản phẩm mới nhất của Khởi Minh Thành Công là tranh sen 3D tự lắp ráp, hiện đang bán thử, chưa chính thức giới thiệu ra thị trường. Sản phẩm gồm một khung tranh sen, kèm các miếng ghép lá sen hoặc hoa sen có thể tháo rời. Người chơi tranh tự mình sắp xếp bố cục tranh sen theo ý muốn nhờ nam châm dưới miếng ghép. Mỗi bộ tranh sen kích cỡ đại trà 30cmx30cm kèm 5 miếng ghép tháo rời có giá 1,5 triệu đồng. Theo Công, đây là mức giá khá rẻ để sở hữu bức tranh sen có tuổi thọ gần 10 năm và người chơi có thể thay đổi bố cục tranh theo ý muốn. Điểm mạnh của sản phẩm là dấu ấn cá nhân khi người chơi tự tạo cho mình một tác phẩm. Một tháng sau, bạn có thể đổi bố cục tranh, thậm chí mua thêm các phụ kiện đa dạng như hoa sen nguyên bản, hoa sen gấp, lá sen với màu khác nhau để tạo sự đổi mới cho bức tranh sen. Dự kiến sau khi tung ra thị trường, công ty sẽ triển khai chế độ hậu mãi cho các sản phẩm tranh sen với gói bảo hành vài năm hoặc bảo hành trọn đời, đặc biệt đối với các bức tranh có kích cỡ lớn được đặt riêng.

Một tác phẩm tranh sen của Khởi Minh Thành Công. Ảnh: Thùy Trang.

Tự nhận mình là start up “nhà nghèo”, Công đủ hiểu bệnh của doanh nghiệp, đặc biệt của doanh nghiệp vừa và nhỏ là vay vốn và tài sản thế chấp. “Đó là bài toán chung của doanh nghiệp khởi nghiệp, nên làm từ nhỏ đến lớn, rất khó nếu khởi nghiệp mà nghĩ một bước lên mây ngay, trừ khi bạn rất giàu” - anh chia sẻ. Trong năm 2017, bên cạnh tiếp tục đổ vốn vào R&D, Công đầu tư xây dựng thương hiệu. Anh đều đặn tham gia các chuyến khảo sát thị trường, hội chợ, triển lãm. Nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với khách hàng không chỉ đem đến cơ hội mà còn là những ý tưởng mới cho sản phẩm.

Gần đây nhất là duyên kỳ ngộ của Công và một nhà thiết kế áo dài có tiếng ở một hội chợ xúc tiến sản phẩm. Kết quả là sự ra đời của chất liệu vải sen đầy công phu, cầu kỳ. “Chất liệu sẽ sớm xuất hiện trên thiết kế độc đáo của tà áo dài truyền thống” – Công tiết lộ.

Từ đây đến cuối năm, bên cạnh tiếp tục đầu tư quảng bá thương hiệu, Khởi Minh Thành Công sẽ dần ổn định các dòng sản phẩm sen khô và bắt đầu đẩy mạnh kinh doanh. Bộ phận R&D đã tạm ổn, sắp tới là giai đoạn mở rộng thị trường, nhưng không có nghĩa việc nghiên cứu sẽ dừng lại, mà R&D sẽ vẫn tiếp tục được duy trì. Vì “luôn cải tiến, luôn thay đổi sẽ kích thích sức sáng tạo và duy trì sức sống của thương hiệu” – Công tâm đắc.