Trong những năm qua quận Bình Thủy, Thành phố Cần Thơ đã tập trung đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng “công nghiệp - thương mại, dịch vụ - nông nghiệp đô thị”; vận dụng các tiêu chí xây dựng Nông thôn mới tập trung phát triển kinh tế nông nghiệp. Theo đó, quận chú trọng phát triển, nhân rộng các mô hình kinh tế hợp tác, hợp tác xã, tổ hợp tác; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất các mặt hàng có chất lượng phục vụ cho nhu cầu của thị trường.
Để tạo ra sản phẩm có chất lượng, mang tính canh tranh và đáp ứng với yêu cầu của thị trường, ông Trần Thanh Liêm, ở khu vực 7, phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ đã mạnh dạn chuyển từ trồng lúa sang trồng dưa hấu thâm canh. Ông luôn tìm tòi, học hỏi cách để tăng năng suất, hiệu quả của loại cây trồng này. Trong một dịp xem TV giới thiệu dưa hấu hình vuông được trồng ở nước Nhật, ông quyết tâm nghiên cứu để trồng dưa tạo hình. Qua nhiều năm mày mò, nghiên cứu, ông chế tạo từ chiếc khuôn bằng bê tông, khuôn gỗ, khuôn nhựa, rồi khuôn composite hình vuông, rồi cho trái dưa còn nhỏ vào, để khi phát triển dưa sẽ định hình theo.
 |
| Trái dưa được bỏ vào khuôn để định hình. |
Song, việc tạo hình dưa không đơn giản nên ông cũng nếm trải không ít thất bại như số lượng trái đạt chất lượng cao không nhiều, màu sắc chưa đẹp, kiểu dáng độc quyền sản phẩm không được bảo hộ... Nhưng việc thất bại này càng thôi thúc quyết tâm của ông. Đến năm 2005 ông thử nghiệm thành công và đưa ra thị trường những trái dưa hấu tạo hình đầu tiên; từ quả dưa hấu hình vuông, sau 03 năm mày mò nghiên cứu, tết năm 2008, ông sản xuất thành công dưa hấu hình thỏi vàng vì “Năm mới, ai cũng mong phát tài, phát lộc nên làm hình thỏi vàng là hợp lý và ý nghĩa” đây là sản phẩm mà ông tâm đắc nhất.
Với tinh thần học hỏi, óc nghiên cứu, sáng tạo, mỗi năm ông lại đưa ra thị trường tết một loại dưa hấu được tạo hình mới. Ông tạo ra những trái dưa hấu hình vuông, hình thỏi vàng, hình xe hơi, hình trái tim độc đáo rất được thị trường ưa chuộng và được Cục Khoa học trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu và bảng độc quyền kiểu dáng công nghiệp tại Quyết định số 8554/QĐ-SHTT ngày 09/5/2011 và Quyết định số 31324/QĐ-SHTT ngày 19/6/2012.
Điều độc đáo là cứ mỗi mùa sản xuất, ngoài tạo hình sản phẩm mới, ông còn tăng trọng lượng trái dưa. Số lượng quả tạo hình cũng tăng để đủ hàng để đáp ứng cho thị trường. Lúc đầu ông chỉ chọn dưa trên 1 kg để thử nghiệm; khi đã có kinh nghiệm trong việc tạo hình quả ông đã mạnh dạn nâng trọng lượng những chiếc xe hơi, thỏi vàng... dưa lên khoảng trên dưới 2,2 kg/trái.
 |
| Tết năm 2008, ông Liêm sản xuất thành công dưa hấu hình thỏi vàng. |
Chỉ ruộng dưa đang xanh mướt, ông Liêm cho biết, năm nay ông làm được 3.000m2 khoảng 350 cặp dưa để đưa ra thị trường Tết Nguyên đán Canh Tý năm 2020. Ông cũng cho biết thêm, năm nào cũng trước tết vài tháng là ông đã nhận rất nhiều đơn đặt hàng từ các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh cây ăn quả ở TP.HCM và Hà Nội.
Những trái dưa hấu hình thỏi vàng có chữ thư pháp, chữ tài - lộc; hình trái tim, hình vuông thường được thu hoạch trái vào ngày 25 tháng Chạp, trọng lượng mỗi trái từ 1,6 đến 2,2 kg, giá bán giao động từ 02 đến 2,5 triệu đồng/cặp. Giải thích cho mức giá đắt đỏ, ông Liêm chia sẻ rằng ông phải thường xuyên túc trực ngoài ruộng dưa để điều chỉnh các khuôn hình cho phù hợp; đồng thời, do tỷ lệ thành công khi tạo hình loại trái này không chỉ phụ thuộc vào thời tiết mà còn nhiều tác động khác, thường tỷ lệ thành công chỉ đạt 55%.
Với những đóng góp cho các mô hình phát triển kinh tế nông nghiệp ở địa phương theo hướng “nông nghiệp đô thị” ông đã được bình chọn là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi nhiều năm liền; đồng thời được tặng thưởng nhiều giấy khen, bằng khen của chính quyền địa phương và Hội Nông dân các cấp.
Để ông yên tâm nghiên cứu sáng tạo những sản phẩm mới đáp ứng ngày càng cao của nhu cầu thị trường, ông Liêm mong các cơ quan chức năng có biện pháp xử lý những tập thể, cá nhân có hành vi vi phạm nhãn hiệu và bảng độc quyền kiểu dáng công nghiệp của ông; đồng thời ông cũng có kế hoạch xây dựng các vùng vệ tinh để chuyển giao kỹ thuật trồng dưa tạo hình cho nông dân trong và ngoài quận.
 |
| Trước tết vài tháng ông Liêm đã nhận được rất nhiều đơn đặt hàng dưa hấu tạo hình. |
Bà Trần Thị Thiên Thư – Ủy viên BCH Hội Nông dân Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Cần Thơ cho biết: "Ông Trần Thanh Liêm là nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cần cù, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm; ông luôn tìm tòi nghiên cứu những cái mới phù hợp với thị hiếu của thị trường; luôn cải tiến để có hàng hóa độc đáo, đẹp, ý nghĩa. Hội Nông dân thành phố thường xuyên hỗ trợ ông phát triển sản xuất; phối hợp với các ngành chức năng tạo điều kiện quảng bá sản phẩm độc đáo này".
THÀNH NGHI