Cũng như một số hộ nông dân trồng cây dược liệu cát cánh trà muộn sau Tết, gia đình ông Giàng Seo Hồ (56 tuổi, ở thôn Lả Gì Thàng, xã Tả Văn Chư) khẩn trương lên luống, làm đất để trồng cây cát cánh cho kịp khung thời vụ.
Nhà ông Hồ là hộ đã tham gia mô hình trồng cây cát cánh lấy giống của huyện từ vụ đông xuân 2017 - 2018. Niên vụ 2020 - 2021, gia đình ông trồng gần 1ha cây cát cánh.
Ông Hồ cho biết cuối tháng 12, cán bộ huyện, xã đã đến hướng dẫn thu hoạch, cán bộ trung tâm dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện đến tận nhà cân mua với giá 25.000 đồng/kg củ tươi. Mức giá này là cao, ổn định từ trước đến giờ. Nhà ông bán được hơn 120 triệu đồng, gấp 7 - 8 lần so với trồng ngô.
“Vụ đông - xuân 2021- 2022, do phải để đất nghỉ phục hồi độ màu mỡ sau 3 vụ trồng, nên diện tích trồng giảm, nhà mình đăng ký trồng 10 cuộn ni lông, tầm 2/3 diện tích năm ngoái”. - Ông Hồ vui vẻ nói.
Ông Bùi Trọng Nam, Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư cũng xác nhận diện tích vụ đông xuân 2021 - 2022 của xã giảm 32ha (gần 50% diện tích so với vụ trước) là do những diện tích đã trồng đủ 3 vụ cần phải cho đất nghỉ. Sau một thời gian, khi đã bảo đảm phục hồi độ màu mỡ theo đúng tiêu chuẩn. mới tiếp tục trồng. Việc giảm diện tích trồng không phải do khó khăn đầu ra.
Vụ này, bà con nông dân chủ động phân, giống, ni lông. Xã và Trung tâm dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm cho người dân yên tâm sản xuất. Trước đó, dịp cận Tết một số hộ dân ở thôn Sừ Mừn Khang - Xà Ván, Tẩn Chư, Lả Gì Thàng đã trồng xong trà sớm, ước tính đạt được hơn 15/33 hecta diện tích cây dược liệu cát cánh.
Đây là vụ thứ 4 liên tiếp cây cát cánh được trồng trên vùng đất rẻo cao Tả Văn Chư theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới. Cây dược liệu này đã khẳng định vị thế cây giảm nghèo, làm giàu cho bà con nông dân địa phương.
Ông Bùi Trọng Nam cho biết, vụ đông xuân năm 2020 - 2021, bà con nông dân xã Tả Văn Chư gieo trồng 65ha tăng 15 ha, đạt 130% so với kế hoạch giao. Tại các thôn Lả Dì Thàng, Sín Chải, Xà Ván Sừ Mần Khang, Pù Chù Ván, Tẩn Chư, Lao Chải- Phà Hai Tủng cũng tăng 33,7ha, đạt 285,1% so với vụ trước.
"Với diện tích gần 65ha, sản lượng trên 450 tấn, giá bán trung bình 20.000 đồng/kg, bà con người Mông Tả Văn Chư thu trên 9 tỷ đồng, tăng trên 4 tỷ đồng so với vụ trước. Đây thực sự là nguồn thu lớn, cải thiện, nâng cao đời sống đồng bào Mông." - ông Nam chia sẻ.
Ở khu vực vùng cao Tả Văn Chư, đặc biệt là thôn Lả Gì Thàng, những cách đồng hoa cát cánh cũng đang mang lại bạc tỷ mỗi năm.
Anh Trần Văn Sơn, cán bộ Trung tâm dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện, phụ trách khuyến nông địa bàn xã Tả Văn Chư cho biết: "Tham gia dự án trồng cây dược liệu cát cánh, bà con người Mông được Trung tâm ký cam kết hỗ trợ gieo trồng và bao tiêu 100% sản phẩm. Chúng tôi tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật để bà con mở rộng diện tích trồng cây dược liệu theo hướng an toàn của Tổ chức Y tế Thế giới. Khi thu hoạch, Trung tâm đến tận cánh đồng thu mua trực tiếp, tạo niềm tin cho bà con gắn bó".
Thay vì phải đi làm thuê, hiện nay những hộ người dân tộc Mông ở đây đã dành thời gian cho những thửa ruộng canh tác dược liệu. Có cây giống để trồng, biết cách chăm sóc theo tiêu chuẩn an toàn và có đầu ra ổn định, nhiều hộ dân đã thoát nghèo bền vững.
Mô hình phát triển vùng cây dược liệu cát cánh theo tiêu chuẩn quốc tế đầu tiên trên đất Việt đã giúp đời sống của đồng bào dân tộc Mông từng bước được cải thiện. Những cố gắng, nỗ lực trong thực hiện phát triển sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng góp phần không nhỏ trong việc xây dựng nông thôn mới vùng cao Tả Văn Chư ngày một khởi sắc hơn.