Ngay sau khi chiến sự Nga – Ukraine bùng nổ hồi tháng 2 năm nay, giá lúa mì đã bật tăng gần gấp đôi từ 760 USD cho 1 đơn vị giao dịch (khoảng 2.720kg) lên tới 1.300 USD vào đầu tháng 3. Tuy nhiên sau đó thì giá lương thực này giảm dần xuống mức 800 USD vào cuối tháng 7.
Theo tờ Lidové Noviny của Cộng hòa Czech, giá ngũ cốc thông thường vẫn giảm vào thời điểm thu hoạch do nguồn cung dồi dào. Tuy nhiên năm nay rất khó dự đoán, có thể giai đoạn hạ giá sẽ ngắn hơn mọi năm do chưa biết Ukraine có thể xuất khẩu được bao nhiêu, còn các sàn giao dịch tài chính thì vẫn đầu cơ lúa mì cũng như nông sản nói chung.
Nhìn vào biểu đồ thì suốt 7 tháng qua giá lúa mì trồi sụt, giai đoạn giá tăng lại không giúp được nhiều cho nông dân vì thời điểm đó chưa thu hoạch, tới lúc thu hoạch thì mất mùa và giá lại cắm đầu giảm trở lại.
Tờ Romania Libera của Rumani bình luận rằng giá năng lượng, nguyên vật liệu, phân bón tăng cao đang đẩy chi phí sản xuất nông nghiệp lên cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhiều trang trại tại một số thị trường châu Âu. Tình hình trầm trọng hơn do nắng nóng và hạn hán kéo dài trên diện rộng.
Cách đây vài ngày, Bộ Nông nghiệp Nga đã ra thông báo năm nay có khả năng Nga không đạt được kế hoạch 130 triệu tấn ngũ cốc. Và nếu như không đạt được con số này, Nga sẽ ưu tiên phục vụ thị trường nội địa, cắt giảm 50 triệu tấn lúa mì xuất khẩu ra thế giới. Phần nào khẳng định tầm ảnh hưởng của họ lên thị trường toàn cầu.
Có thể thấy, thị trường lúa mì năm nay không chỉ phụ thuộc quy luật cung cầu hay ảnh hưởng thời tiết lên mùa màng, mà còn trồi sụt dựa vào các quyết định chính trị.
Hiện Nga và Ukraine đã thỏa thuận cho phép Ukraine bán lúa mì nhưng nhiều hãng tàu Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn rất e ngại khi đưa tàu cập cảng Ukraine vì an toàn của tàu và thủy thủ. Bên cạnh đó, các công ty bảo hiểm vận tải đã tăng phí bảo hiểm rủi ro lên mức gần như cao nhất đối với tàu biển đi ra đi vào vùng biển này. Các chi phí như thế cũng góp vào cơn biến động của giá lúa mì.
Một số trang trại tại Croatia sau khi thu hoạch thì xuất sang Hungary, Bosnia và Herzegovina. Tuy nhiên nhiều chủ trại khác có nhà kho lớn để trữ thì quyết định găm lúa mì lại trong kho chờ giá tăng. Bởi họ cho rằng dù khó dự đoán giá cả sẽ biến động thế nào nhưng chiến sự tại Ukraine còn tiếp diễn thì biết đâu giá lúa mì có thể vọt tăng.