Những ngày Sài Gòn sáng nắng chiều mưa, ngồi bó gối đâu đó trong những góc quán quen, bạn thở dài thườn thượt: “Hay mình tìm chỗ nào đó từ trong mưa gió vẫn ngó thấy cái đẹp”. Quảy ba lô lên vào một sáng cuối tuần, chúng tôi chọn cách trốn mưa thành thị, lên phố núi hoa vàng.
Đi tìm “vịnh Hạ Long trên cao”
Đắk Nông là một tỉnh nằm ở phía tây nam của Tây Nguyên, địa hình có sự đan xen giữa thung lũng, cao nguyên và núi rừng. Cũng như bao vùng đất khác thuộc Tây Nguyên, cảnh quan nơi đây mang vẻ đẹp đặc trưng của chốn đại ngàn.
Chúng tôi chọn Gia Nghĩa là điểm dừng chân để nghỉ ngơi. Gia Nghĩa được mệnh danh là “phố thị hoa vàng” với nhiều con đường phủ rợp các loại hoa sắc vàng nở theo mùa (muồng hoàng yến, phượng vàng, dã quỳ…). Mỗi mùa hoa vàng lại thu hút rất nhiều khách du lịch tìm đến. Đã có nhiều bộ ảnh cưới của các đôi được chụp tại đây.
Gia Nghĩa đẹp hiền hòa và bình dị. Từ thành phố này có thể tỏa đi rất nhiều nơi của Đắk Nông. Điểm đầu tiên của chúng tôi là hồ Tà Đùng - “vịnh Hạ Long của Tây Nguyên”. Hồ rộng đến 5.000ha, gồm 40 hòn đảo lớn nhỏ, là nơi sinh sống của nhiều loài chim.
Giữa mênh mông biển nước nhô lên những quả đồi sừng sững tựa hòn đảo ngọc được kiến tạo từ đất đỏ bazan, ánh lên giữa mặt hồ như một tấm gương khổng lồ. Khung cảnh ấy khiến nhiều người không khỏi trầm trồ. Có lẽ bởi thế, Tà Đùng được ví như “vịnh Hạ Long”.
Mùa thác đẹp nhất trong năm
Đến Đắk Nông mùa này, chúng tôi được người dân bản địa nhiều lần nhắc nhớ đi thác. Theo chỉ dẫn, chúng tôi tìm đến thác Đắk P’lao trong Vườn quốc gia Tà Ðùng. Để đến thác, chúng tôi phải đi bộ với sự hướng dẫn của người dân địa phương, băng qua một quãng rừng ngắn với cây cối, thảm thực vật cao gần đầu người. Dòng suối trong vắt. Hai bên suối là cây lồ ô thẳng tắp, đan xen nhau như những tấm lưới màu xanh. Sự hoang sơ và kỳ vĩ của thác Đắk P’lao như một phần thưởng cho chúng tôi sau gần một buổi băng rừng.
Cách thành phố Gia Nghĩa khoảng 45km, với diện tích hơn 12.000ha, Khu bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung là một quần thể giàu tiềm năng du lịch với rừng tự nhiên, danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử. Đỉnh cao nhất ở đây và cũng là của cả vùng Nam Tây Nguyên là Nâm Nung (núi sừng trâu) với độ cao 1.500m, được xem là “nóc nhà” của Đắk Nông với mái nhà bắc nghiêng về dòng sông Sêrêpốk và mái nhà nam nghiêng về thượng nguồn sông Đồng Nai.
Nằm trong Khu du lịch sinh thái Nâm Nung, thác Lưu Ly ở xã Nâm N’Jang là điểm du lịch đáng chú ý. Phần lớn đoạn đường từ Quốc lộ 14 vào thác được bao bọc bởi những cánh rừng và những rẫy cây công nghiệp xanh ngắt trên nền đất đỏ bazan đặc trưng của Tây Nguyên. Thác Lưu Ly có độ cao hơn 20m với nhiều tầng đá phủ đầy rêu xanh. Xung quanh thác có nhiều cây cổ thụ tán rộng. Cả hai điểm đến này đều ở Đắk Song, đi - về mất một ngày nhưng hoàn toàn xứng đáng.
Rời Đắk Song, chúng tôi dành một ngày đến thăm Krông Nô, nơi có quần thể hang động Chư Blúk là hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á. Chư Blúk có đến hơn 100 hang động lớn nhỏ, mỗi hang là một cảnh quan kỳ vĩ được tạo nên từ những dòng dung nham phun ngược cách đây hàng triệu năm. Sau khi thỏa thích khám phá hang động, chúng tôi quyết định đến thác Dray Sap. Theo tiếng Ê Đê, Dray Sap có nghĩa là “thác khói” (dray: thác, sap: khói) bởi dòng nước từ trên cao đổ xuống thung lũng tạo thành một khối lớn bụi nước bay là là như màu sương khói.
Đêm đó, chúng tôi nghỉ lại trong rừng. Đêm giữa thung sâu, chúng tôi đốt lửa trại và hát theo lời đại ngàn. Những câu chuyện kỷ niệm của tuổi trẻ và những chuyến đi kéo dài đến nửa đêm.
Độc đáo ẩm thực đồng bào
Suốt những ngày rong ruổi ở Đắk Nông, chúng tôi luôn bất ngờ trước ẩm thực của đồng bào dân tộc nơi này. Đó là những món ăn rất lạ và ngon mà canh thụt là một ví dụ. Có ít nhất mười loại nguyên liệu để chế biến món canh này, trong đó phải kể đến các loại tôm, cá, chim tươi hoặc khô nấu cùng các loại rau rừng đặc trưng và củ nén, lá bép (còn gọi là lá nhíp), ớt và các loại gia vị.
Món ăn được nấu chín trong ống lồ ô. Khi nấu, không được dựng ống lồ ô thẳng đứng mà phải để nghiêng trên lửa, quay tròn để canh chín đều, đồng thời đun lửa liu riu đến khi các loại nguyên liệu nhuyễn thành một thứ hỗn hợp sền sệt như xúp.
Thưởng thức canh thụt, bạn sẽ cảm nhận được mùi thơm của lá bép; vị cay của ớt; vị bùi, béo của đọt mây. Đặc biệt, khi nếm miếng đầu tiên, vị đắng của đọt mây sẽ khiến bạn tưởng món này khó ăn nhưng rồi vị ngọt sẽ nhanh chóng lan tỏa, khiến bạn muốn ăn thêm rồi ghiền lúc nào không biết.
Người dân nơi đây thường nói vui nếu ai đến Đắk Nông mà chưa thưởng thức cá lăng nướng thì xem như… chưa đến. Cá được chọn là những chú cá đen khỏe, chắc thịt, ít xương, đánh bắt từ sông Sêrêpốk. Có rất nhiều món ăn chế biến từ cá lăng như cá lăng nướng, cá lăng om chuối hoặc chả cá lăng. Ngoài ra còn có gỏi cà đắng Ê Đê, heo tộc cơm lam, lẩu lá rừng, khô cá kìm hồ Tà Đùng, canh tro vỏ chuối của người M’nông, thịt giã của người Mạ và dĩ nhiên không thể thiếu rượu cần Bon Bu N’Drung.
Với chúng tôi, ba ngày dường như chưa đủ để khám phá Đắk Nông. Lẽ dĩ nhiên còn có những món ăn mà vì đã no căng bụng, chúng tôi vẫn chưa kịp thử. Tất cả điều đó đều được ghi chú cẩn thận để hẹn Đắk Nông vào lần sau.
Từ các tỉnh phía Nam, du khách có thể đến Đắk Nông bằng xe máy. Nếu lựa chọn máy bay, sau khi hạ cánh tại sân bay Buôn Ma Thuột, bạn đi xe buýt, xe khách về Đắk Nông (khoảng 40 phút). Cách tiện nhất là đi xe khách từ TP.HCM (nhà xe Phương Trang, Anh Đức, Thư Kỳ, Gia Võ…), giá dao động từ 140.000 - 250.000 đồng tùy loại xe. Các nhà xe đều đưa rước tận nơi và xuất bến hay trả khách tại bến xe Miền Đông.
Đắk Nông hiện đã bắt đầu phát triển du lịch nên hệ thống nhà khách, khách sạn và homestay khá tươm tất, giá cả phải chăng. Một số gợi ý dành cho bạn: Tà Đùng Topview, Megaden Valley, Montagnards Home Farm, Nhà may mắn Krông Nô, Yumin’s House…