Nằm ở phía Tây Bắc của huyện Tuyên Hóa, xã Hương Hóa có 4 thôn với tổng diện tích đất tự nhiên hơn 10.000ha, 990 hộ gia đình với 3.719 nhân khẩu. Năm 2011, khi bắt tay thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, toàn xã có 39,8% hộ nghèo, 18% hộ cận nghèo, lao động nông nghiệp chiếm 80%, đất sản xuất nông nghiệp và các nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất rất ít.
Đả thông tư tưởng…
Trước thực trạng còn nhiều khó khăn của địa phương, để có thể thực hiện việc xây dựng NTM Đảng bộ và chính quyền Hương Hóa đã cùng các đoàn thể chính trị - xã hội một mặt tập trung tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên trong xã về mục tiêu, ý nghĩa của việc xây dựng NTM; mặt khác, thường xuyên công khai các chương trình, kế hoạch cụ thể của việc thực hiện các tiêu chí NTM để người dân biết rõ cách làm và trên cơ sở đó, vận động người dân tham gia. Cách triển khai hợp lý này đã giúp cán bộ và người dân trong xã nắm rõ mục đích của việc xây dựng NTM cũng như những hiệu quả cụ thể mà nó mang lại. Nhờ vậy, gần 10 năm qua, dù cuộc sống có nhiều lúc rất khó khăn nhưng nhân dân toàn xã luôn đồng tình hưởng ứng và chung tay cùng chính quyền trong xây dựng NTM.
Nỗ lực vượt khó một cách khoa học
Ngay từ đầu, Đảng bộ và chính quyền Hương Hóa đã xác định lộ trình thực hiện bám chắc vào đặc điểm, tình hình và sức dân trên địa bàn; lấy phát triển kinh tế, nâng cao đời sống và thu nhập của người dân làm động lực xây dựng NTM. Từ chủ trương đó, Hương Hóa chọn việc hỗ trợ, khuyến khích người dân trong xã tập trung vào kinh tế vườn - rừng để tăng thu nhập, ổn định cuộc sống từng hộ dân làm nhiệm vụ hàng đầu. Các chính sách hỗ trợ cho hoạt động này lập tức được ban hành và triển khai rốt ráo. Từ những khó khăn, chệch choạc ban đầu, đến nay, sau 10 năm, 500 nông dân Hương Hóa đã đầu tư phát triển thêm được 700ha rừng trồng, mỗi năm mang lại thu nhập hàng tỷ đồng. Không chỉ định hướng và khuyến khích nông dân trồng rừng để “sống nhờ rừng”, Hương Hóa còn khuyến khích người dân tận dụng lợi thế giáp ranh và có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tương đồng với vùng bưởi Phúc Trạch nổi tiếng của Hà Tĩnh để phát triển các vườn cây ăn quả. Tính đến nay, Hương Hóa có 30ha cây ăn quả, trong đó, các vườn bưởi Phúc Trạch chiếm trên 50% diện tích, hằng năm, đưa lại nguồn thu nhập trên 500 triệu đồng cho các chủ vườn.
Bên cạnh việc tập trung phát triển kinh tế nông nghiệp - vốn là thế mạnh của địa phương, Hương Hóa còn khuyến khích và hỗ trợ người dân trong xã đầu tư, phát triển các hoạt động kinh tế khác. Đến nay, trên địa bàn xã đã có 7 doanh nghiệp, 1 HTX, hằng năm đem lại doanh thu gần 60 tỷ đồng. Ngoài ra, xã còn có trên 200 hộ kinh doanh và cơ sở sản xuất, tạo công ăn việc làm thường xuyên cho gần cả ngàn lao động.
Trái ngọt
Đến việc tạo thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân dựa trên tình hình thực tế tại địa phương, Hương Hóa đã thành công khi tạo ra đòn bẩy kinh tế để xây dựng nguồn lực cho việc thực hiện chương trình xây dựng NTM một cách toàn diện. Sau 10 năm, từ một xã nghèo thuộc Chương trình 135, đến nay, Hương Hóa đã trở thành “xã 135” đầu tiên của Quảng Bình về đích NTM với thu nhập bình quân đầu người đạt 38 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 7,8%, hộ cận nghèo còn 8,3%; trở thành điểm sáng về lĩnh vực giao thông ở huyện Tuyên Hóa khi bê tông hóa được 46/50km đường giao thông nông thôn; huy động được gần 70 tỷ đồng xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông thôn và đầu tư phát triển sản xuất theo phương châm “nhà nước và nhân dân cùng làm”… Phát huy những thành quả đã đạt được, Hương Hóa đang tiếp tục phấn đấu để hoàn thành tiêu chí xã NTM nâng cao vào năm 2025.