Viện Công nghệ nano (INT) thuộc Đại học quốc gia TP.HCM đã nghiên cứu và chế tạo thành công các hạt nano bạc để diệt vi khuẩn trong nước ao nuôi tôm. Kết quả thử nghiệm trong một vụ dài 4 tháng vào năm 2019 tại ao nuôi tôm thẻ chân trắng của Công ty TNHH Hoàng Vũ (Bình Đại, Bến Tre) có diện tích 4.000m2 đã cho lợi nhuận gấp 3 so với cách nuôi trước đó.
 |
| Kiểm tra tôm và rải nano bạc xuống hồ. |
TS Đoàn Đức Chánh Tín - Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu cho biết, trong số các vi sinh vật gây bệnh, vi khuẩn Vibrio spp. là tác nhân phổ biến nhất gây bệnh trên tôm, đặc biệt là bệnh hoại tử gan tụy cấp tính khiến tôm chết sớm. Đây là một trong những dịch bệnh đáng lo ngại nhất trên tôm nuôi hiện nay. Để phòng ngừa bệnh, hầu hết các trại sản xuất tôm giống và nuôi tôm thương phẩm hiện nay thường dùng kháng sinh và hóa chất trong xử lý môi trường nước nuôi. Tuy nhiên, phương pháp này ít hiệu quả khi ngày càng có nhiều loại thuốc kháng sinh bị đề kháng và gây tồn dư hóa chất trong tôm.
Sau khi nghiên cứu và chế tạo thành công các hạt nano bạc cho mục đích diệt vi khuẩn trong nước ao nuôi tôm, nhóm thử nghiệm tại Trại thực nghiệm nuôi tôm của Viện Công nghệ Nano và xác định được nồng độ an toàn của dung dịch nano bạc (AgNPs) đối với tôm thẻ chân trắng là 1,69 ppm. AgNPs nồng độ từ 0,05 ppm trở đi có tác dụng diệt khuẩn đối với Vibrio spp. trong nước nuôi tôm. Nhóm tiến hành thử nghiệm mô hình nuôi tôm thâm canh 3 giai đoạn tại ao tôm của Công ty TNHH Hoàng Vũ.
 |
| Dung dịch nano bạc nồng độ cao 100.000ppm. |
Nhóm nghiên cứu sử dụng hệ thống cảm biến nano để đo đạc các thông số môi trường nước hàng ngày trong suốt quá trình nuôi. AgNPs được sử dụng để diệt khuẩn trong nước nuôi tôm tại thời điểm trước khi thả tôm giống 24 giờ và trong giai đoạn ao ương.
So với mô hình nuôi đối chứng của Công ty Hoàn Vũ đang triển khai, mật độ Vibrio spp. trong nước ở ao nuôi thử nghiệm trong 45 ngày đầu tiên và tỉ lệ khuẩn lạc xanh thấp hơn, tôm không bị hoại tử gan tụy. Ngoài ra, sử dụng AgNPs không làm ảnh hưởng đến thành phần và mật độ vi tảo trong ao, không làm ức chế sự phát triển của các vi khuẩn có lợi khác. Bên cạnh đó, tôm nuôi theo mô hình thử nghiệm này tăng trưởng, phát triển tốt, tỷ lệ sống và cho kích cỡ khi thu hoạch cao hơn.
 |
| So sánh tôm thu hoạch. |
Theo Công ty TNHH Hoàng Vũ, lợi nhuận thu được ở hệ thống ao nuôi áp dụng xử lý diệt khuẩn bằng nano bạc vào khoảng 2,1 tỉ đồng, trong khi lợi nhuận ở hệ thống ao nuôi đối chứng chỉ vào khoảng 700 triệu đồng và nuôi thâm canh thông thường trong ao đất chỉ khoảng 550 triệu đồng. (Cả 3 ao nuôi có cùng diện tích 4.000m2)
Qua kết quả thử nghiệm thực tế tại ao tôm Công ty TNHH Hoàng Vũ, lãnh đạo xã Bình Thới, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre rất ủng hộ và đồng ý hỗ trợ để nhân rộng mô hình. Tuy nhiên, TS Đoàn Đức Chánh Tín cho biết cần nghiên cứu thử nghiệm mô hình với nhiều vụ nuôi nữa để có thể xác định hàm lượng nano bạc tích lũy trong nhiều năm, từ đó có thể đánh giá tính bền vững của mô hình nuôi.