Mật ong dú là mật ong được lấy từ tổ của con ong dú. Nuôi ong dú được gần chục năm nay, anh Hữu Trực cho biết loại mật này được rất nhiều người ưa chuộng. Hiện, đàn nhà anh mỗi tháng cho ra thị trường được 20 lít mật, giá bán 2 triệu đồng/lít nhưng cung vẫn không đủ cầu.
Không chỉ mật, đàn ong dú giống tại trang trại nhà anh bán ra cũng được nhiều người tìm mua. Nuôi loại ong này, người dân không cần cho ăn cũng không cần chăm sóc, chúng tự kiếm ăn và tạo mật, đến ngày là thu hoạch được mật sử dụng.
Dấu hiệu nhận biết mật ong dú đơn giản qua các đặc điểm sau:
Thứ nhất, về mùi vị: có mùi vị rất khác lạ và đặc trưng, không giống như mật ong thường thấy. Nó thường có vị chua vì mật ong dú là mật ong lên men tự nhiên bên trong tổ ong. Tuy nhiên, đôi khi vẫn có giống ong dú hoặc những lô mật ong dú cho mật ngọt lịm và không bị chua.
Cũng vì có vị chua, nhiều người lầm tưởng mật được hình thành từ phấn hoa lên men sau 6 tháng sẽ hóa thành mật ong dú. Nhưng thực tế loại mật này là mật hoa được ong luyện thành.
“Các tài liệu nghiên cứu khoa học của Úc, Thái Lan… đều cho thấy rằng, mật ong dú được hình thành từ mật hoa hoặc mật lá, ong thu thập nó từ thực vật và lên men mà thành”, anh Trực cho hay.
Thứ 2, mật ong dú thường rất loãng, bởi chúng làm mật theo cách lên men mật hoa mà không phải cô đặc chúng, tuy nhiên đôi lúc có những hũ mật ong dú đặc (đặc nhưng không đặc kẹo).
Thứ 3, về màu sắc: mật ong dú thường có dải màu tối hơn so với mật của ong mật, từ vàng cánh gián đến nâu đen, không có mật ong dú vàng tươi như mật ong mật thường thấy.
Cuối cùng, tạp chất: ong dú thường có tập tính làm mật và phấn hoa xen lẫn với nhau, và khi khai thác mật ong dú, vì số lượng ít nên người nuôi chỉ có vắt và lọc thủ công. Mật ong dú ít nhiều cũng bị lẫn 1 ít phấn hoa bên trong mật, nhận biết bằng cách nếm thử sẽ cảm giác được lợn cợn bên trong miệng hoặc để lâu ngày hũ mật này sẽ có 1 lớp phấn nổi lên trên.
Ong dú có hút mật của rất nhiều loại hoa như hoa nhãn, cà phê, dừa, cao su… nhưng chúng thích nhất là mật hoa cỏ dại. Chất lượng mật của ong dú cũng vì thế mà phụ thuộc vào nguồn hoa theo mùa mà ong dú ăn được.
Mật ong dú thường thu 4-6 tháng 1 lần và chỉ nghỉ vào mùa mưa vì mật loãng và người nuôi cũng để dành thức ăn cho chúng vượt qua mùa này.
Mật ong dú cho thấy được nét đặc trưng của thực vật mỗi mùa. Ví dụ như mùa hè kéo dài 3 - 4 tháng, ong dú thu mật hỗn hợp của những hoa mùa hè, cho ra hương vị mật ong hoa hỗn hợp của mùa hè.
Hiện tại, số lượng mật ong dú thu được tại trang trại của anh vẫn chưa đủ cung cấp trong nước. “Bởi vì tại thị trường nội địa Việt Nam, lượng tiêu thụ mật ong mỗi năm để làm thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và gia vị là rất lớn, đây là 1 thị trường tiềm năng trong tương lai với mật ong dú có đặc trưng là dược tính cao”, anh chia sẻ.
Vì vậy, anh cho biết vẫn đang cố gắng đáp ứng đủ sản lượng và năng suất để bán trong nước và tiến tới xuất khẩu loại mật vàng giá trị này ra thế giới.