Tầm 15g hàng ngày, khi thủy triều rút xuống, hàng chục phụ nữ, trẻ em thôn Long Thạnh lội dọc ngang khu vực rạn đá của biển Rạng (xã Tam Quang) cách bờ khoảng 100m để tìm bắt ốc xà cừ, bán cho thương lái hoặc các chủ nhà hàng ven biển.
Họ thường dùng thanh sắt dài khoảng 0,5m được uốn cong một đầu theo chữ L để lôi con ốc từ các khe đá ra ngoài. Ngoài ra còn mang đèn pin, chân mang tất, dép nhựa để tránh bị san hô cứa và túi lưới nhựa hoặc giỏ để đựng ốc xà cừ. Thời gian bắt ốc hiệu quả từ 17g - 19g hằng ngày, hoặc sáng sớm phụ thuộc vào con nước.
Với 20 năm thâm niên trong nghề bắt ốc xà cừ, bà Lê Thị Hai (65 tuổi, thôn Long Thạnh) cho biết, trước đây ở biển Rạng ốc xà cừ xuất hiện khá nhiều, bà thường bắt ốc mang về chế biến món ăn cho gia đình hoặc luộc chín tách vỏ mang ra chợ bán kiếm thêm thu nhập. Lúc đó, giá ốc rất rẻ 1kg ruột ốc, bà chỉ đổi được vài lon gạo.
Hiện nay, ốc xà cừ ở Bãi Rạn ngày càng ít dần, mỗi ngày bà Hai chỉ bắt được khoảng 3 - 4kg ốc xà cừ và các loại ốc khác như ốc giác, ốc đá… Ốc đem lên bờ, bà bán trực tiếp cho thương lái, chủ nhà hàng ven biển với giá dao động từ 45 - 50 ngàn đồng. Tuy thu nhập không cao nhưng giúp bà Hai có đồng ra, đồng vào.
“Tôi thường canh giờ thủy triều xuống trong ngày, hoặc trời mưa giông để ra biển tìm bắt ốc xà cừ. Vì thời điểm đó, con ốc bò ra khỏi các khe đá, rạn san hô đi tìm thức ăn nên rất dễ tìm thấy. Khi trời nắng nóng, nước lớn con ốc thường núp kỹ trong hang” - bà Hai chia sẻ.
Em Châu Ngọc Quốc (16 tuổi, thôn Long Thạnh) cho hay, nay nghỉ hè, em thường xuyên lội các rạn đá để tìm bắt ốc mang về cho gia đình chế biến thức ăn, hoặc bán kiếm tiền phụ giúp ba mẹ và tiết kiệm trước khi vào năm học mới.
“Sau khoảng 1 - 2 giờ lội nước, em bắt được khoảng 5kg ốc, nhiều khi trúng thì 7kg, kiếm được khoảng 200 - 300 ngàn đồng. Đi bắt ốc phải cẩn thận, vì rạn san hô, đá rất sắc bén, dễ làm bàn chân chảy máu, rát lắm. Em bắt được bao nhiêu ốc bán ngay cho thương lái tại bờ biển, không phải mang đi xa” – em Quốc phấn khởi nói.
Theo nhiều người dân xã Tam Quang cho hay, mùa bắt ốc xà cừ diễn ra quanh năm, nhưng mỗi tháng chỉ có 10 ngày thủy triều rút bắt được nhiều ốc nhất, còn lại thời gian khác đi hái rong, bắt cá….
Để bắt được ốc xà cừ, đòi hỏi phải tinh mắt, mới phát hiện được ốc sống trong kẻ đá, phân biệt được ốc giả và thật. Vì khi con ốc chết, các loài tôm, cua nhỏ hay chui vào trong vỏ để sống ký sinh, rất khó phát hiện. Con ốc xà cừ còn sống, vỏ có màu xanh lá biếc, nằm nghiêng và không lắc lư theo con nước.
Năm nay ốc xà cừ ít hơn so với mọi năm, nhưng bán được giá cao nên rất nhiều người tìm về biển Rạng để bắt ốc bán cho thương lái. Vài tiếng lội rạn đá, mỗi người có thể bỏ túi ít nhất từ một trăm đến vài trăm ngàn đồng là bình thường.
Ốc xà cừ hay còn gọi là ốc mặt trăng, ốc mắt ngọc nhờ vào hình thù của thịt ốc sau khi gỡ ra khỏi vỏ. Miếng vảy ở miệng ốc dày như vỏ xà cừ, tròn vành vạnh, nhẵn bóng. Phần vảy lẫn phần thịt ốc đều có màu xanh xám, trắng, vàng cam rất sắc sỡ. Ốc xà cừ có thể chế biến được nhiều món ngon như luộc chấm mắm gừng, ốc xà cừ nướng bơ, ốc xà cừ nướng tỏi ớt… nên được thị trường ưa chuộng.