, //, :: GTM+7
Thứ Năm, 16/09/2021, 09:12

Lửa nghề cháy mãi…

THỤY KHUÊ

"Giai nhân con cháu Cái Nành
Dẫu không khoa cử, cũng thành nghệ nhân”

Cái Nành là tên nôm của La Xuyên (xã Yên Ninh, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định), nơi có nghề chạm khắc gỗ nổi tiếng cả nước. Người dân La Xuyên ngày nay đang làm nghề với quy mô lớn và “công nghiệp” hơn hẳn cha ông, nhưng niềm tự hào về nghề truyền thống của quê hương mình thì luôn dào dạt chảy trong họ.

Theo thần tích làng La Xuyên, người có công dạy nghề mộc cho người dân ở đây là tướng quân Ninh Hữu Hưng, vốn rất giỏi nghề mộc, từng được vua Đinh Tiên Hoàng giao cho phụ trách xây dựng kinh đô Hoa Lư và sau đó tiếp tục được vua Lê Đại Hành trọng dụng. Được vua Lê cho định cư tại Cái Nành, ông Ninh Hữu Hưng đã đem cả con cháu, họ hàng đến vùng đất mới lập thành ấp lớn, truyền nghề cho dân sở tại.

Làng nghề gỗ mỹ nghệ La Xuyên.

Tuy có thể làm được rất nhiều sản phẩm, nhưng người thợ ở La Xuyên đặc biệt thể hiện tài khéo ở những sản phẩm như sập gụ tủ chè với những hình chạm khắc tinh xảo theo tích cổ như các ông Phúc - Lộc - Thọ, rồi Văn Vương cầu hiền, Bát tiên quá hải... Truyền thống làng nghề thể hiện rất rõ ở quần thể di tích đình, đền, phủ, miếu của làng, nơi những người thợ lành nghề dồn hết tâm huyết vào những phù điêu, tượng gỗ, cửa võng, đầu đao… để lại cho muôn đời sau.

Ngày nay, làng lúc nào cũng nhộn nhịp người xe, khắp nơi râm ran tiếng máy cưa, đục. La Xuyên hiện đã có gần trăm công ty, hàng nghìn cơ sở sản xuất, tạo việc làm cho hàng chục ngàn lao động cả ở địa phương và một số vùng lân cận. Với thu nhập bình quân khoảng 300.000 - 500.000 đồng ngày, thợ giỏi có người thu nhập tới 1 triệu đồng/ người/ ngày.

Điều đáng nói là không như các làng nghề khác thường có xu hướng giữ bí quyết riêng, không truyền nghề cho người ngoài, người thợ La Xuyên lại rất cởi mở mà sẵn sàng truyền dạy cho bất cứ ai có năng lực và mong muốn học nghề. Hàng năm, La Xuyên vẫn đón nhận hàng trăm thợ học việc đến từ khắp các tỉnh thành trong cả nước.

La Xuyên hiện đã có gần 100 công ty kinh doanh quy mô lớn.

Một nét độc đáo và thú vị nữa ở La Xuyên là lễ tục “truyền lửa nghề” được tổ chức tại đình làng - cũng là nơi thờ ông tổ nghề Ninh Hữu Hưng vào thời khắc giao thừa hàng năm. Để chuẩn bị cho dịp trọng đại này, ngay từ tháng 11 âm lịch, người dân 3 xóm của thôn La Xuyên là La Tiến, Quyết Phong và Hùng Thắng cùng với Ban quản lý di tích đình La Xuyên họp bàn chọn Tế chủ - người mở cửa đình xin lửa thần, lửa thánh của ông tổ. Đó phải là một vị đứng trong hàng lão, tâm tính khoan hòa, gia đình trong năm làm ăn thịnh đạt, không vướng việc tang chế và nhất là phải giỏi nghề chạm khắc gỗ. Chiều ba mươi Tết, Tế chủ cùng các đội tế nam quan, tế nữ quan và dân làng có mặt tại đình để làm lễ tế, tổ chức dâng lễ cho mọi gia đình có lòng thành ra cửa thánh và lo việc chuẩn bị tổ chức cho dân làng đêm giao thừa tụ họp ở đình.

Xin lửa giao thừa.

Đúng Giao thừa, Tế chủ mở cửa hậu cung làm lễ tâu với Thành hoàng làng xin phép cho dân làng được lấy lửa đón chào năm mới. Khi lửa được rước ra từ hậu cung, mọi người châm những bó đuốc mang theo để lấy lửa đem về. Nhang thơm sẽ được thắp lên từ nguồn lửa vừa xin được để cáo yết với thổ công, gia tiên, sau đó ngọn đuốc được dùng để khua vào tất cả các khu vực trong nhà, ngoài sân và ủ vào bếp lửa.

Những bó đuốc rực cháy toả đi từ đình làng trong thời khắc thiêng liêng đầu năm mới, thắp lên cho làng nghề những hy vọng mới thật đẹp, thật ý nghĩa; đồng thời cũng là nét đẹp văn hóa truyền thống, thể hiện lòng thành kính và biết ơn tổ nghề. Đó cũng là “thông điệp” giữ nghề của người thợ làng La Xuyên gửi đến những thế hệ sau.

Tags

Bình luận

Xem nhiều





Nổi bật
Được quan tâm




Nhóm Hi-future là tổ chức được sáng lập nhằm giúp các trẻ phổ tự kỉ hòa nhập cộng đồng, giúp những đứa trẻ không biết mình là ai, không phân biệt được bản thân và thế giới xung quanh… bước vào hành trình “tìm lại ước mơ” cho chính mình.


Đăng ký nhận tin nóng
Giúp bạn cập nhật các thông tin mới nhất