, //, :: GTM+7
Thứ Hai, 26/12/2016, 15:36

Mùa nhấp Vịt

ANH HÙNG

“Câu cá lóc bằng cách nhấp vịt mức độ tận diệt không thua gì đánh bắt thủy sản bằng xung điện”, anh Ba Đực nói.

“Nghệ thuật” nhấp cá lóc bằng vịt con

Buổi sáng cuối tuần ở quê, vừa giựt mình thức giấc vì tiếng mấy con chim chão chẹt la bài hãi trên cây bần ngoài bờ sông thì thằng cháu Út Tèo của tôi điện thoại giật giọng: “Chú Tư, dậy mau, chuẩn bị đi nhấp vịt với con”. Nhìn đồng hồ mới hơn 6 giờ sáng, ngoài trời sương còn giăng giăng, tôi nói trong bụng: “Câu kéo gì giờ này, cái thằng”, nhưng cũng ngồi dậy vì không thể tiếp tục nằm nướng.

Dân câu rê cá lóc hiện nay dùng cần câu máy, không sử dụng cây trúc như ngày trước.
Dân câu rê cá lóc hiện nay dùng cần câu máy, không sử dụng cây trúc như ngày trước.

 Vừa ăn xong gói mì lót dạ thì thằng Út Tèo cũng vào đến nơi. Một tay nó cầm chiếc cần câu dài chừng 3m, tay kia cầm chú vịt con nhỏ xíu, luôn miệng kêu “quíp quíp” như van xin cầu cứu. Thằng Tèo cười toe, nói: “Lẹ lên chú. Đi sớm, kiếm vài con cá lóc về trưa nướng trui”, rồi kéo tôi đi một mạch. Len lõi qua những đám rẫy, những khu vườn cây ăn trái còn ướt đẫm sương đêm, thằng Tèo luôn mắt ngó nghiêng xuống mặt nước các con mương, những cái ao lớn. Đến mỗi đầu con mương nước nào Tèo cũng khom người xuống vạch cỏ cây, xem xét rất kỹ, sau đó lại thở dài, nói lầm bầm: “Quái, đi cả buổi mà chưa kiếm được bầy nào”, trong khi chú vịt con trên tay hắn vẫn luôn miệng kêu “quíp quíp”. Mặt trời bắt đầu lên cao, tôi đã mướt mồ hôi, vừa định kêu Tèo đi về thì bất ngờ nghe nó la lớn: “Đây rồi!”. Theo tay Tèo chỉ, nhìn kỹ trong bờ cỏ dưới con mương nước chỗ nó đang đứng tôi thấy có một bầy ròng ròng (cá lóc con) đỏ tươi xúm xít cuồn cuộn, cá con nhỏ xíu như đầu chân nhang, ăn móng nổi bọt lấm tấm. Tèo cười kha kha, khoái chí nói: “Ròng ròng kim kiểu này thế nào cũng tóm được cả cá cha, cá mẹ”. Nói xong, Tèo nhanh nhẹn lấy ra một tấm vải nhỏ có khoét hai lổ, tròng đầu và đuôi chú vịt vào đó, phần thân tấm vải che toàn bộ ức và bụng của con vịt. Sau đó Tèo móc tấm vải vào một chiếc móc sắt gắn chặt trên sợi nhợ câu để cố định chú vịt, lúc này dưới bụng con vịt là mấy chiếc lưỡi câu loại lớn, sáng loáng. Xong xuôi khâu chuẩn bị, Tèo lập tức thả chú vịt xuống ngay chính giữa bầy ròng ròng đang ăn móng như cơm sôi, nhưng khéo léo giữ cho chân con vịt chỉ vừa chạm mặt nước. Vừa chạm nước, chú vịt liến thoắng bơi, vừa bơi vừa kêu la dữ dội. Bị động, bầy ròng ròng liền lặn hụp và tan ra một khoảng rộng, ngay lúc đó các loại cá tạp như Bã Trầu, cá Sặc, Rô non, Lòng Tong nghe động liền bu tới tấn công bầy ròng ròng. Tèo giải thích: “Bình thường các loại cá tạp không dám tới gần ròng ròng vì cá lóc cha mẹ rất hung dữ. Nhưng khi thả con vịt xuống tụi nó giật mình bỏ đàn con chạy ra xa nên cá tạp có cơ hội xông vào. Nhưng không lâu đâu, chút xíu là chú biết liền”. Quả đúng như lời Tèo nói, chưa đầy 15 phút sau thì những con cá tạp tự nhiên phóng chạy tán loạn, liền đó con cá lóc xông lên liên tiếp táp “bộp, bộp” vào bụng và chân con vịt khiến nó la hoảng. Tôi không biết thằng Tèo làm thế nào mà chỉ nghe con cá lóc táp “bộp” thêm cái nữa là đã mắc vào lưỡi câu treo dưới bụng con vịt, bị hắn lôi lên bờ. Ngắm ngía con cá lóc vừa bị mắc câu, thằng Tèo nói: “Đây là cá đực, để con câu thêm cá cái, bỏ uổng”, rồi thả con vịt xuống nước câu tiếp. Chỉ hơn 10 phút, con cá lóc cái táp “bụp” một tiếng nhẹ hều và bị thằng Tèo lôi lên bờ. Bắt được 2 con cá, thằng Tèo gỡ con vịt ra khỏi dây câu, thu dọn đồ nghề và kéo tôi đi tiếp, bỏ mặc bầy ròng ròng mồ côi cho các loại cá tạp xông vào tàn sát.

Hại như đánh bắt bằng xung điện

Lúc ngồi nghỉ mệt, tôi hỏi Tèo ai “phát minh” ra cách câu cá lóc kỳ lạ này. Thằng Tèo cười hề hề, đáp gọn hơ: “Con cũng không biết nữa. Con thấy người ta câu, đứng coi rồi về nhà bắt chước làm theo”. Đến khi gặp anh Ba Đực, người có thâm niên hàng chục năm trong nghề sông nước, anh nói chắc nịch: “Không thể biết được ai là ông tổ của nghề nhấp cá lóc bằng vịt con. Tui chỉ nhớ là nghề này xuất hiện từ hồi năm 1978, năm nước lụt tràn đồng ở các tỉnh miền Tây”. Theo lời anh Ba Đực, trước khi có nghề câu vịt thì dân miền Tây chỉ bắt cá lóc bằng cần câu cắm. Cắm câu là dùng một thanh tre vót mỏng dài khoảng 1,5m buộc dây nhợ, lưỡi câu vào, sau đó móc mồi bằng con trùn đất, đem cắm ở nơi yên tĩnh, biết có cá lóc cư trú. Sau khi cắm cần câu, khoảng 30 phút, 1 tiếng đi thăm câu một lần, nếu có cá dính câu thì bắt. Nghề cắm câu ngoài việc bắt cá lóc còn có thể bắt được cá trê, cá rô mề, lươn... Riêng cá lóc dẫn bầy ròng ròng thì có nghề câu rê, dùng một cây trúc dài và đoạn dây câu hơn chục mét, móc con nhái vào lưỡi câu quăng ra xa rồi kéo ngang bầy ròng ròng nhiều lần, chọc cho cá cha mẹ tức mình táp con nhái là dính câu (hiện nay dân câu chuyên nghiệp đều dùng cần câu máy gọn nhẹ chứ không còn xải cây trúc). “Câu rê, nhấp bằng vịt con đều bắt buộc phải có bầy ròng ròng, cá con càng nhỏ thì câu càng nhạy. Thông thường, từ khi trời bắt đầu sa mưa đến khi nước nổi tràn đồng là mùa cá lóc sinh sản, dẫn bầy ròng ròng theo nước đi kiếm ăn khắp nơi. Lúc này cá lóc cha mẹ rất hung dữ vì lo thay nhau giữ gìn bầy con nhỏ, nên câu rê và nhấp vịt chủ yếu là phá bầy cá con chọc tức cho cá cha mẹ táp, dính câu”, anh Ba Đực giải thích.

Chú vịt con hoảng sợ sau khi con cá lóc bị mắc câu.
Chú vịt con hoảng sợ sau khi con cá lóc bị mắc câu.

 Anh Ba Đực kể, ngày trước cá nhiều vô kể, câu rê chỉ có thể bắt được một con cá cha hoặc cá mẹ của bầy ròng ròng, nên nguồn cá con vẫn còn để tiếp tục phát triển, sinh sôi nảy nở. Nhưng nhấp cá lóc bằng vịt con thì lại là chuyện khác. Theo anh Ba Đực, nhiều tay nhấp vịt giỏi nghề, một buổi sáng có thể câu được 4-5 kg cá lóc. Vịt con từ khi mới nở đã được sử dụng để nhấp cá lóc, đến khi quá lớn thì thả nuôi ăn thịt, chẳng mất đi đâu. “Có những con vịt được sử dụng lâu ngày nên “thành tinh”, chỉ cần thả xuống ngay bầy ròng ròng là nó thò mỏ rúc rỉa lia lịa để ăn cá con, làm cho cá cha mẹ tức điên lên và mau mắc câu. Nhưng cũng có khi gặp con cá mẹ chừng 400gram- 500 gram là chú vịt coi như tận số, không bị cá táp cụt giò thì cũng đứt cổ mà chết ngay tại hiện trường”, anh Ba Đực cho biết. Theo anh Ba Đực, những năm gần đây nguồn lợi thủy sản tự nhiên (trong đó có cá lóc) ngày càng cạn kiệt vì đủ kiểu đánh bắt tận diệt của con người, mà nhấp cá lóc bằng vịt con là cách bắt cá dã man nhất. “Câu cá lóc bằng cách nhấp vịt mức độ tận diệt không thua gì đánh bắt thủy sản bằng xung điện. Bởi lẽ, khi bắt được cặp cá cha mẹ thì bầy ròng ròng còn non cả chục ngàn con sẽ bị cá tạp ăn sạch, còn đâu mà lớn lên, sinh sôi phát triển?”, anh Ba Đực nói.

Câu chuyện của anh Ba Đực làm tôi nản lòng, bảo thằng Tèo thôi đừng đi câu cá lóc bằng vịt con nữa. Chẳng ngờ nó toét miệng cười, gân cổ cãi lại: “Í, đâu được. Mình không câu thì cũng có người khác câu. Hơn nữa, con đâu có thấy ai cấm chuyện nhấp cá lóc bằng con vịt”. Vậy là thôi rồi, không ai chịu bỏ nghề nhấp vịt, cũng không ai ngăn cấm cách bắt cá kiểu tận diệt này, tôi nghĩ vài ba năm nữa có đốt đuốc đi tìm cũng khó mà được một con cá lóc đồng để mấy bậc lão nông nướng trui nhắm rượu.

Widget 'Chân trang - Nông thôn mới'

Bình luận

Xem nhiều





Nổi bật
Được quan tâm






Đăng ký nhận tin nóng
Giúp bạn cập nhật các thông tin mới nhất