Nhớ luống mùng nước trước ao nhà bác cả. Ao khá cạn, xung quanh ao là những bụi mùng nước sum suê. Lá như những chiếc ô che nắng. Điều đặc biệt là mùng xanh tốt quanh năm.
Cọng mùng to được bác cắt lên, phần lá thái nhỏ nấu thức ăn cho lợn, còn dọc mùng bác làm khá nhiều món ăn. Sau khi tước sạch vỏ, bác thái mỏng làm nộm. Thường thì khi sắp đến bữa cơm bác mới làm món này. Cũng đủ mọi thứ gia vị chua cay mặn ngọt nhưng tôi nhớ mùi lá chanh thái mỏng sao mà thơm!
Khi sắp vào bữa, bác đem rắc những hạt vừng lạc rang vừa đủ độ ngả màu vàng, lạc giã vừa phải rắc lên trên. Mới nghe mùi vị mà đã thèm thuồng. Cũng có khi bác nấu canh dọc mùng với thịt gà. Nhưng thỉnh thoảng mới có. Đó là những bữa cơm ngon nhất của chúng tôi...
Món ăn chúng tôi nhớ nhất và quen thuộc nhất là món mùng nước muối chua của bác. Ở Nghệ An quê tôi, nhiều người cũng muối mùng nhưng không hiểu sao dưới bàn tay bác món này ngon đến vậy. Còn nhớ có lần ả Tam nói với bác tôi rằng: Sao cháu cũng muối mùng theo công thức của mự mà nó không chua, không vàng đẹp, có khi còn khú nữa. À, cũng lạ. Hình như tại tay thì phải. Bà Minh, bác Diên, mự Lợi... và cả mẹ tôi nữa cũng từng muối nhưng không bao giờ ngon được như bát mùng muối của bác tôi.
Biết tôi thích món này, những lần đi học xa nhà về Tết, về hè, thế nào bác cũng muối mùng chua cho tôi. Có lần bác còn làm để tôi mang theo xuống trường Vinh. Hũ mùng muối chua hôm ấy đưa xuống phòng kí túc bạn bè ai cũng tấm tắc khen.
Tôi cũng đã từng ngồi xem bác làm công việc này một cách say mê. Tôi cũng muốn chính tay mình làm ra món ăn dân dã này nhưng quả thực nó không hề đơn giản. Mùng được rửa sạch, cắt con chỉ, để hơi héo rồi mới rửa sạch lần nữa để muối chua. Bác muối vào chiếc hũ sành, đó là chiếc hũ gắn với bao kỉ niệm của bà nội. Bác bảo ngày trước bà nội cũng khéo tay lắm, bà cũng mê món mùng muối chua này, lần đầu tiên muối mùng được bà khen khiến bác tự tin hẳn lên. Thảo nào mà bác tôi muối mùng ngon thế!
Bác chọn những hạt muối trắng tinh. Lựa kĩ những cọng mùng, còn nếu lẫn một vài cọng môn thì coi như bỏ. Môn ăn vào ngứa như móc cả họng ra, bữa cơm chỉ có thể coi như bỏ đi nên phải chọn lựa tỉ mẩn, kĩ càng. Thường thì tầm khoảng ba, bốn ngày là mùng chín. Lúc đó, bác chọn những củ tỏi vừa nhổ ở vườn để giã nhỏ, lá chanh vừa hái được thái thật mỏng để rắc vào.
Mùng có vị chua vừa đủ, mùi thơm hấp dẫn. Cùng với bát ruốc Diễn Châu chính hãng, ăn chỉ có “chết cơm”. Những ngày xa, ước gì cao sang đâu. Bữa cơm gạo trắng ăn với món mùng nước muối chua là cả một trời hạnh phúc.
Mùng chua có thể nấu canh cá. Vị chua thanh của mùng, vị ngọt của cá mát cả lòng. Mùi rau húng, thì là chỉ khiến người ta cứ muốn hít căng lồng ngực.
Ngày nay, ao trước cửa nhà đã thành mảnh vườn xinh xắn, mùa nào thức nấy, lúc là luống cà trĩu quả, lúc thì luống rau xà lách, cải ngọt... mướt xanh nhưng tôi vẫn mãi nhớ về bụi dọc mùng thuở trước. Người dân quê tôi cũng chẳng mấy ai muối mùng chua nữa. Khi thèm, chỉ cần ra chợ mua vài nghìn đồng là đã đủ cho một bữa ăn. Nhưng chẳng hiểu sao tôi cứ mãi hoài niệm về món ăn thuở nhỏ.
Mùng nước muối chua, món ăn không dễ gì quên.