Cứ đến ngày 12/8 âm lịch hàng năm, dù có bận rộn công việc đến cỡ nào thì bất kỳ ai hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung và nghệ thuật sân khấu nói riêng cũng đều hướng về ngày giỗ Tổ nghề sân khấu.
Trong ngày này, các nghệ sĩ dành thời gian sắm sửa lễ vật cúng Tổ thật chu toàn và dâng hương trước bàn thờ tổ nghiệp. Lễ giỗ thường có 3 hoạt động chính: lễ dâng hương, dâng hoa tổ nghề; đi thăm hỏi và tặng quà những nghệ sĩ cao tuổi, nghệ sĩ có cuộc sống khó khăn, tưởng nhớ những nghệ sĩ vang bóng một thời hoặc đã qua đời; biểu diễn những tiết mục nghệ thuật đặc sắc phục vụ khách đến cúng Tổ.
Có thể nói dịp giỗ Tổ nghề là ngày Tết của giới nghệ sĩ. Dù bận rộn cách mấy nghệ sĩ cũng thu xếp để về dự giỗ Tổ, dâng nén nhang tưởng nhớ và cầu nguyện Tổ nghiệp phù hộ. Đây cũng là dịp anh chị em đồng nghiệp các thế hệ gặp gỡ nhau, cùng hàn huyên, chia sẻ với nhau nhiều chuyện đời, chuyện nghề.
“Cảm giác khi dâng hương lên Tổ nghiệp linh thiêng lắm. Mỗi lúc như vậy mình có cảm giác nhẹ nhàng, thanh thoát và bình an, vững tâm hơn. Tôi vẫn thường nói với học trò rằng có đức tin thì bản thân mình sẽ hoàn thiện hơn và sống nghiêm túc, đạo đức với nghề mà mình đã chọn hơn. Năm nào Sân khấu TKC cũng tổ chức giỗ Tổ nghề sân khấu trang nghiêm và ấm áp, duy chỉ có năm 2021 vì dịch bệnh nên tôi phải tổ chức tại nhà và thông báo cho các diễn viên của sân khấu cúng vọng từ xa.
Năm nay, chúng tôi thực hiện nghi lễ cúng Tổ ngay tại sân khấu. Tôi nguyện cầu Tổ nghiệp phù hộ cho sân khấu ở TP.HCM cũng như cả nước liên tục sáng đèn, liên tục phát triển để phục vụ khán giả thân yêu. Tôi cũng nguyện cầu cho mình và các anh chị em nghệ sĩ nhiều sức khoẻ để có thể tiếp tục cống hiến cho khán giả”, NSƯT Trịnh Kim Chi chia sẻ.
Nói về ngày đặc biệt này, nghệ sĩ Hòa Hiệp cho biết: “Hàng năm Hiệp đều cúng Tổ ở sân khấu của NSND Hồng Vân. Năm nay, do sân khấu không còn nữa nên Hiệp sẽ về trường Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM tham dự giỗ Tổ. Hiệp cũng sẽ về thắp nhang ở những sân khấu mà Hiệp từng tham gia biểu diễn, cộng tác; cố gắng trao được 50 đến 100 phần quà nhỏ cho các nghệ sĩ neo đơn với mong ước giúp các tiền bối vui hơn, ấm áp hơn trong ngày giỗ Tổ!”
Còn với ca sĩ - diễn viên Bá Thắng, dâng hương lên Tổ nghiệp ngày giỗ là dịp để tưởng nhớ tiền nhân và cũng là để cầu xin Tổ nghiệp gia hộ cho mình, cho mọi người được bình an, sức khoẻ dồi dào và có thật nhiều cơ hội được tỏa sáng trong nghề.
Chia sẻ niềm tin vào Tổ nghiệp, NSƯT Mỹ Uyên cho biết cô tin tưởng Tổ nghiệp sẽ mang đến sự phát triển lạc quan hơn cho nghệ thuật truyền thống nói chung và sân khấu kịch nói nói riêng. Chị tâm sự: “Từ sau mùng 1 Tết Nguyên đán 2022 đến nay, các hoạt động biểu diễn đã nhộn nhịp trở lại. Tôi luôn tin là Tổ nghiệp sẽ theo dõi, phù hộ chúng tôi nên tôi luôn mong muốn lễ giỗ Tổ (12/8 Âm lịch hàng năm) sẽ có bàn thờ Tổ ngoài sân khấu chính của Nhà hát Sân khấu kịch 5B để các nghệ sĩ, diễn viên, nhân viên quay về tạ lễ, cám ơn tổ nghề”.
Dù là vào giai đoạn rực rỡ nhất của nghệ thuật sân khấu hay những tháng ngày đầy thử thách, khó khăn như 2 năm đại dịch Covid-19 vừa qua thì ngày giỗ Tổ vẫn luôn là ngày có ý nghĩa quan trọng với nghệ sĩ khắp mọi miền đất nước.
Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 13/QĐ-TTg, lấy ngày 12/8 Âm lịch hàng năm - vốn là ngày giỗ Tổ của giới văn nghệ sĩ - làm Ngày Sân khấu Việt Nam. Từ đó đến nay, ngày giỗ Tổ nghề sân khấu cũng là ngày hội tôn vinh nền sân khấu nước nhà.