Xóm vót câu, đan lọp rộn ràng vào mùa
Về ấp Xẻo Cui, xã Hòa Thuận (huyện Giồng Riềng) những ngày cuối tháng 8-2022, dễ dàng bắt gặp hình ảnh hàng chục hộ dân ở xóm vót câu, làm lọp bắt cá nơi đây đang tất bật với công việc chuẩn bị cung ứng cho thị trường mùa nước nổi. Nghề đan lọp cá mang tính chất thời vụ, chỉ bận rộn vài tháng trong năm. Bà Thị Cưỡng, ngụ ấp Xẻo Cui, cho biết: "Gia đình tôi theo nghề đan lợp 30 năm. Hằng năm cứ vào mùa nước nổi, gia đình tôi "sống khỏe" hơn nhờ nghề này. Ðây là nghề cha truyền con nối. Trước đây, tôi được ba tôi chỉ dạy rồi làm tới giờ. Mưa mấy hôm nay làm nước lên, khách cũng đặt sỉ nhiều hơn. Tôi mới giao 30 cái lọp cho vựa hôm qua". Theo bà Cưỡng, hiện giá lợp cá bán sỉ ra thị trường 30.000 đồng/cái, sau khi trừ đi chi phí, bà có lãi 15.000 đồng/cái. Nếu làm liên tục, vợ chồng bà kiếm được 5-6 triệu đồng/tháng. Hằng năm, để chuẩn bị làm lọp, khoảng tháng 3 bà Cưỡng bắt đầu mua tre về chuốt, phơi, để sẵn đến tháng 6, tháng 7 đan lọp theo đơn đặt hàng. Phải tìm và chọn từng cây tre già, để lọp đạt chất lượng và nông dân có thể sử dụng 2-3 mùa.
Ấp Xẻo Cui phần lớn là đồng bào dân tộc Khmer sinh sống. Nhiều gia đình không đất ruộng hoặc chỉ có 1-2 công đất trồng lúa nên nghề đan lọp, vót câu, vót đũa giúp họ có thêm thu nhập hằng ngày. Ðón mùa nước nổi năm nay, người dân làm nghề nơi đây bận rộn hơn những năm trước vì đơn đặt hàng tăng cao. Anh Danh Chành, ngụ ấp Xẻo Cui cho biết: "Mấy hôm nay đơn hàng đặt cần câu cá, câu ếch tăng nên gia đình tôi và bà con trong xóm phải "tăng ca" đến 2-3 giờ sáng. Nghề vót câu làm quanh năm, vô mùa nước nổi thì đắt hàng hơn. Tuy cực nhưng đổi lại được ngồi trong nhà mát mẻ, trai, gái, già, trẻ đều làm được. Mình làm chất lượng nên khách cứ đặt hoài, thu nhập cũng khá". Hiện anh Chành bán cần câu cá cho các cơ sở bán ngư lưới cụ dao động từ 90.000-100.000 đồng/100 cần, giá bán lẻ 200.000 đồng/100 cần. Ngoài cần câu cá, vợ chồng anh Chành còn nhận làm câu ếch, giá bán 60.000-80.000 đồng/100 cần.
Là người vót câu lành nghề với thâm niên hơn 20 năm, anh Chành và chị Thị Ngọc (vợ anh) bình quân vót được 10.000 cần câu/tháng, trừ hết chi phí nguyên liệu, đi lại, vợ chồng anh Chành thu về trên 10 triệu đồng. Ðể trong xóm ai cũng có thu nhập, anh Chành đứng ra nhận đơn đặt hàng rồi về chia sẻ lại cho bà con trong xóm. Những hộ không có điều kiện mua tre thì vót gia công, tiền công vót 100 cần được trả 5.000 đồng. Như bà Thị Siêng mỗi ngày cũng kiếm được 50.000 đồng từ nghề vót câu mướn.
Nghề đóng vỏ lãi đắt hàng
Nghề đóng ghe, xuồng ở Kiên Giang cũng đang vào mùa cao điểm sản xuất để phục vụ bà con vùng lũ. Hiện nghề đóng ghe xuồng nơi đây phần lớn được hỗ trợ từ máy móc, kỹ thuật hiện đại, chất liệu gỗ truyền thống cũng dần được thay thế chất liệu composite với nhiều kiểu dáng mới lạ, nhẹ nước hơn, vận tốc cao hơn và sử dụng bền hơn. Cơ sở sản xuất xuồng, ghe, vỏ lãi Rạch Giá - Kiên Giang composite của anh Lê Việt Quốc tại ấp 1, xã Vĩnh Hòa Hưng Bắc (Gò Quao) những ngày này rất nhộn nhịp. Ghe, xuồng, vỏ lãi được xếp cao cạnh bờ kênh chờ khách đến nhận. Trong khi đó, tại khu vực sản xuất phía sau nhà, nhiều tốp thợ đang tất bật với công việc để kịp xuất xưởng những chiếc xuồng mới, phục vụ người dân mưu sinh mùa nước nổi.
Khi nước lũ tràn đồng, ghe xuồng là phương tiện đi lại, chuyên chở hàng hóa rất thông dụng của người dân vùng sông nước. Ðây cũng là phương tiện dùng cho việc đánh bắt thủy sản nên nhu cầu về ghe, xuồng rất lớn. Ðiều này khiến cho nghề đóng ghe, xuồng của anh Lê Việt Quốc có điều kiện phát triển mạnh. Cơ sở của anh Quốc sản xuất quanh năm, nhưng đến mùa nước lũ đổ về thì không khí làm việc tại đây càng khẩn trương hơn, cao điểm nhất là từ đầu tháng 4 đến cuối tháng 10 âm lịch. Sản phẩm tại đây gồm xuồng cắt lái, ghe tam bảng, vỏ lãi… Ðây là những loại phương tiện được người dân trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Sản phẩm chủ lực tại cơ sở này là xuồng cắt lái và ghe tam bảng, giá dao động từ 2-4 triệu đồng/chiếc, vỏ lãi giá bán từ 5-15 triệu đồng/chiếc tuỳ tải trọng.
Anh Quốc nói: "Ngày thường cơ sở xuất xưởng khoảng 100 chiếc/tháng. Vô mùa nước nổi số lượng bán ra tăng gấp 2-3 lần. Giá nguyên liệu đầu vào tăng cao do ảnh hưởng giá xăng dầu và khó khăn trong nhập khẩu nên cơ sở tăng giá bán từ 300.000-400.000 đồng/chiếc".
Mùa nước nổi về, không chỉ người dân trong tỉnh mà ở các tỉnh An Giang, Cà Mau, Long An cũng đến đặt mua xuồng, ghe của anh Quốc. Nhiều đại lý mỗi lần đặt hàng trăm sản phẩm để bỏ mối và bán lẻ cho người dân ở vùng lũ và biên giới Campuchia.