Nếu là khán giả trung thành của Tây Du Ký, ắt hẳn người xem đều biết rằng người thầy đầu tiên đã truyền thụ 72 phép thần thông biến hóa cùng thuật cân đẩu vân cho Tôn Ngộ Không chính là Bồ Đề Tổ Sư. Khi thu nhận Ngộ Không làm đệ tử, Bồ Đề Tổ Sư từng nói: “Ngươi từ bây giờ, định sinh bất lương, dù cho ngươi có hành hung, gây tai họa như thế nào cũng không được nói là đệ tử của ta. Bằng không, ngươi chỉ cần nói nửa chữ thì ta cũng đã biết rồi, ta sẽ lột da róc xương con khỉ nhà ngươi, phân thần hồn của người ra làm 9 khúc, cho ngươi vạn kiếp không thể thoát thân được”. Có thể thấy, đây là vị đại tiên có pháp thuật vô cùng cao thâm, còn thân phận lại bí ẩn.
Thân phận của Bồ Đề Tổ Sư đến nay vẫn là một ẩn số, không ai trong tam giới biết về nhân vật này. Thực tế, thân phận của ông đã được phơi bày từ lâu.
Trong Tây Du Ký, ngoài Phật Tổ Như Lai ra, Bồ Đề Tổ Sư là người có bản lĩnh nắm giữ sinh tử của Tôn Ngộ Không. Người này quả thực là không tầm thường. Ông có thể thấy được tương lai của Tôn Ngộ Không.
Thực ra, Tôn Ngộ Không có thân phận liên quan đến Phật giáo, cũng chính là tiên thạch trước khi ra đời. Tiên thạch tồn tại nhiều năm và người duy nhất chú ý đến nó chính là Bồ Đề Tổ Sư. Khi Tôn Ngộ Không muốn đi tìm quy luật trường sinh thì được con khỉ già ở Hoa Quả Sơn chỉ đi về phía Bồ Đề Tổ Sư. Khoảng cách địa lý của Núi Hoa Quả và Linh Đài Phương Thốn sơn - nơi cư ngụ của Bồ Đề Tổ Sư lên đến hàng ngàn dặm, làm thế nào mà những con khỉ lại biết về ngài? Đây có thể là sự an bài của Bồ Đề Tổ Sư.
Tôn Ngộ Không xuất phát từ núi Hoa quả tới Tây Ngưu Hạ Châu, ở trong Linh Đài Phương Thốn sơn, Tà Nguyệt Tam Tinh động mà không gặp bất trắc nào. Tất cả đều nhờ sự sắp xếp cẩn thận của Bồ Đề Tổ Sư. Khi vừa đến, người tiều phu xuất hiện chỉ đường mách lối cho Tề Thiên Đại Thánh, đây cũng là do ông an bài.
Sau khi gặp Tôn Ngộ Không, Bồ Đề Tổ Sư liền đặt tên cho học trò. Khi ông dạy học phép thuật, Tôn Ngộ Không muốn học thuật trở thành thần tiên - phép thuật của Đạo giáo. Nhưng Bồ Đề Tổ Sư không dạy thứ này chân chính đường hoàng trước các học sư. Bởi ông sợ rằng Tôn Ngộ Không sẽ bị người khác nhận ra nếu hắn ta vận dụng nó bên ngoài.
Bồ Đề Tổ Sư ẩn cư tại Tây Ngưu Hạ Châu, ở trong Linh Đài Phương Thốn sơn, Tà Nguyệt Tam Tinh động. Linh Đài Phương Thốn sơn gọi tắt bằng chữ đầu và chữ cuối là Linh sơn – cũng là nơi Phật Tổ Như Lai ngự trị. Bồ Đề Tổ Sư và Phật Tổ Như Lai có mối liên quan đến nhau và ông cũng là một vị tôn giả Tây phương.
Được biết, ngoài Tây Du Ký, một tiểu thuyết khác mang tên Phong Thần Diễn Nghĩa cũng viết về thần thoại, dù ở thời kỳ khác nhau nhưng các nhân vật trong Phong Thần Diễn Nghĩa đều có liên quan tới Tây Du Ký.
Trong Phong Thần Diễn Nghĩa cũng có vị Chuẩn Đề đạo nhân, được mô tả giống hệt như vậy. Bồ Đề Tổ Sư và Chuẩn Đề đạo nhân chính là một. Trong Phong Thần Diễn Nghĩa từng viết Chuẩn Đề đạo nhân có vị sư huynh tên là Tiếp Dẫn đạo nhân. Trong chương thứ 78, Phong Thần Diễn Nghĩa đã miêu tả về Tiếp Dẫn đạo nhân như sau: “Đại tiên đi chân trần táo lê hương, chân đạp tường mây càng dị thường; 12 đài sen diễn pháp bảo... Tu thành xá lợi minh thai tức, thanh nhàn cực lạc là Tây phương”.
Trong Tây Du Ký, Phật Tổ Như Lai cũng được miêu tả giống hệt đoạn văn trên. Bên cạnh đó có nhiều yếu tố chỉ ra rằng Tiếp Dẫn đạo nhân chính là Phật Tổ Như Lai, người kiến lập ra Phật giáo vào thời sau đó.
Như vậy, có thể thấy, Chuẩn Đề đạo nhân là sư đệ của Tiếp Dẫn đạo nhân, Tiếp Dẫn đạo nhân cũng chính là Phật Tổ Như Lai sau này. Vậy nên, Bồ Đề Tổ Sư chính là sư đệ của Phật Tổ Như Lai. Ông chính là người duy nhất trong tam giới vừa tu Phật vừa tu Đạo.
