Trên nền sân đất ẩm tại một vùng quê nhỏ, có những em bé chạy vòng quanh, “đứa thì chặt cây, đứa thì đốn lá” để dựng căn nhà chòi rồi trang trí sao cho thật đẹp. Những mảnh câu chuyện hồi tuổi thơ mà cứ ngỡ như mới hôm qua. Đó cũng là nguồn cảm hứng cho ngôi “Nhà Trên Cây”, nằm giữa rừng tràm già, nương tựa bên bờ hồ Đá Bàng, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Ý tưởng bắt nguồn từ những ký ức ấp ủ của một người đàn ông lớn tuổi trong gia đình, người đã kể lại cho đội ngũ H.2 những niềm vui giản dị thời thơ ấu của mình, nơi những đứa trẻ tụ tập dưới tán cây cổ thụ, dựng nên những mái nhà chòi mộc mạc, thân thương.
“Nhà chòi” là cách người miền Nam thường dùng để gọi một ngôi nhà nhỏ, tạm bợ, làm từ lá hoặc nguyên liệu địa phương dễ tìm,; trẻ em thường chơi trò “xây nhà chòi” từ những công cụ có thể bắt gặp được ở xung quanh mình. Ngôi nhà là nơi tránh nắng vào mỗi trưa hè, kích thích trí tưởng tượng của các em thông qua các trò chơi và kể chuyện. Nhóm thiết kế của H.2 mong muốn tái tạo khung cảnh bình dị này cho thế hệ tương lai trong ngôi Nhà Trên Cây, để những đứa trẻ của gia đình được trải nghiệm những điều kỳ diệu của thiên nhiên và nuôi dưỡng tình yêu sâu sắc với môi trường.
Công trình được dựng lên như một căn nhà chòi, vươn cao khỏi mặt đất và nương tựa dưới những tán cây to, đón ánh nắng ấm, làn gió mát và bóng râm che chở cho chủ nhân sống bên trong. Trẻ em cư trú tại đây có quyền tự do khám phá, học hỏi và kết nối với môi trường tự nhiên xung quanh. Chúng có thể chạy nhảy, leo trèo hoặc đơn giản là nằm xuống và quan sát thế giới từ trên cây. Những trải nghiệm này một phần nhằm thúc đẩy mối liên hệ sâu sắc giữa con người với thiên nhiên, kích thích sự phiêu lưu và trí tò mò.
Bên trong ngôi nhà là các không gian được liên kết khéo léo với nhau, vừa riêng tư lại vừa hòa hợp. Yếu tố nội thất nương theo hình hài của kiến trúc, từ hệ tủ kệ, bàn ghế mộc mạc, cho đến những ô cửa phóng khoáng cho phép ánh sáng tự nhiên chiếu xuyên qua. Đến đây, ánh nắng đáp trên bề mặt những bức tường tôn cũ, với cường độ và góc chiếu khác nhau, cùng nhảy múa trong không gian.
Nguyên tắc thực hành kiến trúc của H.2 đằng sau công trình Nhà Trên Cây là đảm bảo ngôi nhà tồn tại hài hòa với môi trường tự nhiên xung quanh. Không giống như các cấu trúc bê tông đồ sộ và to lớn, ngôi nhà này thân thiện với thiên nhiên bởi được sử dụng vật liệu tái chế thu thập từ các công trường cũ và tái sử dụng chúng để giảm thiểu tác động đến môi trường. Nhóm thiết kế đã khéo léo mang lại cho chúng sức sống và mục đích mới. Bằng cách này, các kiến trúc sư giáo dục các thế hệ tương lai về tầm quan trọng của việc gìn giữ và bảo vệ môi trường, trao đi tình yêu và trách nhiệm đối với thiên nhiên.
Hành trình về hoài niệm của thế hệ đi trước nay được đúc kết và truyền đạt lại cho thế hệ sau thông qua ngôi Nhà Trên Cây. Ngôi nhà là minh chứng cho sức mạnh biến đổi của việc tái sử dụng các vật liệu bỏ đi. Bằng cách thổi sức sống mới vào những yếu tố “phế liệu” này, dự án không chỉ giảm chi phí mà còn giảm thiểu những tác động sinh thái. Tòa nhà tích hợp các yếu tố tự nhiên như nắng, gió và cây cỏ đảm bảo sự cân bằng giữa thẩm mỹ và chức năng. Bằng cách này, các kiến trúc sư giáo dục các thế hệ tương lai về tầm quan trọng của việc gìn giữ và bảo vệ môi trường, thấm nhuần tình yêu và trách nhiệm đối với thiên nhiên.
“Việc làm mới phế liệu theo cách tái sử dụng chúng sao cho ít ảnh hưởng nhất đến môi trường, đã mang lại diện mạo và sức sống mới cho chúng. Từ đó, chúng tôi muốn lan tỏa tin vui này đến tất cả mọi người. Để mong rằng một ngày không xa môi trường sống của chúng ta sẽ tốt đẹp hơn”, H.2 chia sẻ.
Những câu chuyện tuổi thơ trong quá khứ nay được tái hiện dưới hình hài của Nhà Trên Cây - một ngôi nhà ấm cúng, ôn hòa với thiên nhiên. Công trình mang vẻ ngoài bình dị, xưa cũ của màu vật liệu đã nhuốm thời gian, đồng thời vẫn giữ được những nét cần có của một công trình, đó là sự tiện nghi, sự riêng tư cần thiết, khả năng linh hoạt và tinh thần mời gọi.
Thông tin công trình:
Tên dự án: Nhà trên cây
Địa điểm: Hồ Đá Bàng, Đá Bạc, Bà Rịa - Vũng Tàu
Thiết kế: H.2
Nhóm thiết kế: Trần Văn Huynh, Nguyễn Đức Khánh, Nguyễn Duy Thế.
Thi công: 90’House
Diện tích: 120m2
Năm hoàn thành: 2022
Hình ảnh: Dũng Huỳnh