Diễn ra xuyên suốt trong 2 ngày 4 và 5/2 (tức ngày 14 và 15 tháng Giêng), với chủ đề “Khát vọng phương Nam”, Ngày thơ Việt Nam năm 2023 tại TP.HCM thể hiện mong muốn của Hội Nhà văn TP, tiếp tục đồng hành với cán bộ, chiến sĩ và người dân TP.HCM trên con đường xây dựng một đô thị tầm cỡ quốc tế, mà hạnh phúc của mỗi con người vừa là trung tâm và cũng là động lực của sự phát triển. Thi ca, khởi điểm từ buồn vui của mỗi con người, nhưng thi ca không đứng ngoài sự được - mất của từng số phận và của cả cộng đồng.
Ngày thơ Việt Nam năm nay có sự đầu tư kỹ lưỡng. Nổi bật là cụm thiết kế cảnh quan và sân khấu với ý tưởng sáng tạo của đạo diễn, tạo thành một khối tổng thể, sinh động, nhiều ý nghĩa, với các phần quan trọng như cổng chào, đường thơ, poster, sân khấu chính và sân khấu thơ trẻ, bên cạnh hệ thống các dãy lều thơ được bài trí, trình bày hấp dẫn…
Điểm nhấn chính là Con đường thơ - nơi trưng bày thơ, hình ảnh, tiểu sử… của các nhà thơ tiêu biểu, gắn bó với vùng đất phương Nam qua năm tháng như Hồ Huân Nghiệp, Phan Văn Trị, Nguyễn Đình Chiểu, Trần Tuấn Khải, Bảo Định Giang, Chế Lan Viên, Nguyễn Bính, Viễn Phương, Chim Trắng…
Bên cạnh đó, các hoạt động truyền thống của ngày thơ được duy trì như cụm lều thơ của 24 câu lạc bộ thơ tại TP.HCM cùng sinh hoạt và giao lưu với nhau; sân thơ trẻ chủ đề “Góc nhỏ thành phố” giới thiệu 19 gương mặt thơ trẻ nổi bật của TP.HCM và Tọa đàm “Dòng thơ giữa phố” thảo luận sôi nổi về các khuynh hướng sáng tác…
Chương trình khai mạc có nhiều hoạt động sôi nổi, ý nghĩa, là dịp để độc giả yêu thơ được gặp gỡ những nhà thơ nổi tiếng, được nghe chính tác giả cất lên giọng thơ của mình. Các thế hệ nhà thơ tiêu biểu như Lê Tú Lệ, Bùi Phan Thảo, Phạm Phương Lan, Trần Mai Hường, Nhật Quỳnh, Minh Đan, Nguyễn Phong Việt… đã cùng hòa chung trong một chương trình, thông qua những thi phẩm của mình, cùng đánh thức “Khát vọng phương Nam” - khát vọng cống hiến, khát vọng của lòng nhân ái, bao dung.
Với việc ứng dụng màn hình led, Ngày thơ Việt Nam năm nay đã mang đến nhiều phần trình diễn đặc sắc, mới lạ. Thơ được cộng hưởng với âm thanh, hình ảnh cùng những phần múa hỗ trợ, tạo nên nhiều cảm xúc cho người xem.
Nhân dịp này, Hội Nhà văn TP.HCM còn trao giải cuộc thi bút ký “Những hy sinh thầm lặng”, được phát động vào đầu năm 2022. Cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng của đông đảo các cây bút chuyên và không chuyên trong cả nước.
Cuộc thi không có giải nhất, Ban tổ chức đã trao 2 giải nhì (trị giá 10 triệu đồng/giải) cho tác phẩm Di sản từ trái tim Cường béo (của tác giả Hải Văn) và Màu xanh của bác sĩ Nhẫn (Anh Thư); 4 giải ba (trị giá 7 triệu đồng/giải), gồm: Kỳ nữ Kim Cương gieo yêu thương, gặt nhân ái (Thanh Hiệp), Cây kèn tỏa năng lượng và niềm tin chiến thắng (Hoài Hương), Chữ tình đọng lại (Ngọc Lan), Tình Sài Gòn cưu mang tôi, nay tôi gởi lại Sài Gòn (Minh Đan).
Cuộc thi còn trao 4 giải tư (trị giá 5 triệu đồng/giải) cho các tác phẩm: Nơi chỉ có tiếng máy thở monitor (Phạm Thị Toán), Sứ mệnh mới của cha đẻ ATM gạo (Nguyễn Ngọc Khuyến), Tim đập lại rồi, bác sĩ ơi (Nguyễn Thành Úc), Cha và con tình nguyện vào Nam chống dịch (Nguyễn Thị Bội Nhiên).