, //, :: GTM+7
Thứ Hai, 15/11/2021, 10:55

Nơi thờ phụng Tổ nghề nông nghiệp

ĐÔNG KHÁNH
Đối với cư dân nông nghiệp, Thần Nông là vị thần ban cho mưa thuận, gió hoà, mùa màng tươi tốt nên việc thờ cúng Thần Nông trở thành tín ngưỡng và nét văn hóa không thể thiếu trong đời sống cộng đồng.
Toàn cảnh đền Thần Nông.

Tùy từng vùng miền, dân tộc mà tín ngưỡng thờ cúng Thần Nông mỗi nơi mỗi khác với nhiều tên gọi khác nhau: lễ cầu mùa, lễ xuống đồng, lễ cầu đảo, lễ cúng cơm mới, lễ tịch điền... Ở Việt Nam, tuy là đất nước nông nghiệp nhưng đền thờ Thần Nông lại không nhiều. Một trong số đó là ngôi đền khá lớn tại thôn Hố Mỵ thuộc xã Cẩm Lý huyện Lục Nam (Bắc Giang). Ngôi đền được xây dựng trên dấu tích cổ thuộc sườn núi Huyền Đinh - Yên Tử hướng ra sông Lục Nam. Đền xây dựng theo lối 5 gian 2 chái, 2 tầng với 8 mái đao cong, gian giữa đặt ban thờ Thần Nông và các vị Vua Hùng; ban tả thờ Bà chúa Thượng Ngàn; ban hữu thờ quan Giám sát Đại vương.

Truyền thuyết kể rằng Thần Nông sống cách nay khoảng 5.000 năm, là người đầu tiên dạy dân chế tạo cày bừa, cải tạo các giống lúa dại thành lúa đồng nuôi sống con người. Thần Nông cũng là người phát triển nghề thuốc trị bệnh cứu dân, độ thế.

Việc thờ cúng Thần Nông là nét văn hóa đặc sắc của cư dân nền văn minh lúa nước nhằm mong cầu “phong thuận vũ hòa”, “phong đăng hòa cốc”, “quốc thái dân an”. Gắn liền với đền Thần Nông tại xã Cẩm Lý là dãy núi Huyền Đinh, nơi còn nhiều dấu tích phản ánh nghề nông của người xưa còn lưu truyền trong dân gian. Đó là những hình tượng, những vật dụng quen thuộc của nghề nông như con trâu đá, núi Thằng Người, luống cày ông Thuấn, hòn Đống Thóc, hòn Đống Gạo, cái quạt hòm… Người dân trong vùng lưu truyền một huyền tích, rằng có một đêm xưa, một người khách từ phương xa đến đã dừng chân tại một đỉnh núi cao (nơi hiện đang đặt tượng Mẫu). Lúc đó, bỗng có một cơn gió mát từ trong núi thổi ra và trên bầu trời, chòm sao Thần Nông bỗng hiện ra sáng rực, rất gần, có thể đếm rõ từng con vịt của Thần Nông trên dải sông Ngân hà. Kết hợp với những dấu tích còn lưu lại ngày nay, người dân trong vùng có một niềm tin sâu sắc rằng đây chính là huyệt đạo của Thần Nông. Kể từ đó, rất nhiều du khách tìm về đây hành lễ mỗi dịp đầu xuân với tâm nguyện cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Các đại biểu làm lễ dâng hương tại đền Thần Nông, ảnh chụp năm 2019.

Với mong muốn có một nơi cho người dân trong vùng và du khách các nơi đến dâng hương, cầu nguyện cho cuộc sống ấm no hạnh phúc hơn, đồng thời góp phần phát triển du lịch văn hóa tâm linh của địa phương, Bắc Giang đã lập quy hoạch chi tiết và triển khai xây dựng đền Thần Nông trong quần thể khu văn hóa tâm linh của tỉnh. Công trình được khởi công xây dựng năm 2017 và đến thời điểm này, đây là ngôi đền hiếm hoi trong nước và duy nhất ở miền Bắc thờ Thần Nông. Vào dịp lễ hội tháng Giêng, ban tổ chức đền thường thực hiện các nghi thức khai canh, hạ điền, phát lộc cho nhân dân, du khách bằng những hạt giống với sở nguyện được đủ đầy, tươi tốt. Qua đó, địa phương cũng muốn thể hiện lòng biết ơn các bậc tiền nhân trong việc khai phá, mở mang ruộng đồng, đề cao tinh thần gần dân, trọng nhà nông, nghề nông, “Dĩ nông vi bản”, “Phi nông bất ổn”…

Toàn bộ khu đền được xây dựng trong một quần thể hài hòa, tựa sơn, hướng thủy cùng hệ thống đồng bộ như giao thông, công viên cây xanh, hồ nước, khu vui chơi giải trí… đáp ứng nhu cầu về văn hóa tâm linh của du khách thập phương và nhân dân trong vùng, mở ra một hành trình mới trên đường khám phá về vùng đất văn hóa, du lịch tâm linh phía Tây Yên Tử kết nối với khu di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc (Hải Dương) và Yên Tử (Quảng Ninh).

Sách “Đại Việt sử ký toàn thư” có viết: Thần Nông theo truyền thuyết Trung Quốc là một trong 5 vị đế thời thượng cổ, còn gọi là Viêm Đế, là người dạy dân biết cày bừa, trồng trọt. Xưa cháu ba đời của Viêm Đế là Đế Minh sinh ra Đế Nghi. Đế Minh nhân đi tuần phương Nam đến Ngũ Lĩnh, lấy con gái Vụ Tiên, sinh ra Kinh Dương Vương. Đế Minh lập Đế Nghi làm con nối ngôi cai trị phương Bắc, phong cho Kinh Dương Vương làm vua cai trị phương Nam. Kinh Dương Vương lấy con gái Động Đình Quân là Thần Long, sinh ra Lạc Long Quân. Lạc Long Quân lấy bà Âu Cơ sinh ra 100 con trai là tổ của Bách Việt, phong cho con trai trưởng là Hùng Vương…

Tags

Bình luận

Xem nhiều





Nổi bật
Được quan tâm






Đăng ký nhận tin nóng
Giúp bạn cập nhật các thông tin mới nhất