Giêng hai, những ruộng lúa mới cấy từ cuối Chạp đã bắt đầu bén rễ, vươn lá mạ non đầu tiên mềm mại rung rung trong gió để đón lấy những giọt mưa Xuân. Chỉ mươi hôm nữa thôi, những màu vàng còn lại của lá mạ sẽ được thay thế bởi màu xanh mướt mát. Cánh đồng mênh mông một màu xanh mượt mà của lúa mới. Chỉ cần vậy thôi cũng cảm nhận được sức xuân đang căng tràn đồng lúa, dâng vui lên ánh mắt người nông dân đã bõ công vất vả cày cấy trong cái rét căm căm của những ngày đông lạnh giá.
Giêng hai, mưa xuân hào phóng với cả những bờ cỏ khắp cánh đồng. Chỗ nào cũng mơn mởn xanh, mơn mởn tươi tốt. Cỏ non tràn biếc cỏ non. Trên bờ đê, đám trẻ mục đồng túm lại bên nhau chơi mấy trò bắn bi, đánh đáo, thả cho bầy trâu thong dong gặm cỏ. Chúng hiền lành, cần mẫn ngốn những búp cỏ non nghe rào rào vị ngọt từ đầu lưỡi, thi thoảng lại phe phẩy đôi tai như thể hiện niệm sung sướng với bữa tiệc cỏ tràn trề.
Một sáng giêng hai, ta bắt gặp bà ngồi bần thần nơi hiên cửa, tay lần bổ quả cau mà mắt hướng tận nơi nào. Bà nhớ hội chùa hàng năm, miếng cau nhỏ trong cối bà quên đâm, để trầu không nằm nhớ vôi bên cạnh. Mọi năm, giờ này bà đã chuẩn bị lên chùa rồi. Bà xem lễ hội, bà làm công đức, rồi bà quỳ dưới Tam Bảo mà cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, gia đạo bình yên, mùa màng tươi tốt. Năm nay dịch bệnh đang hoành hành, hội chùa đành dừng lại, bà nén nhớ thương trong tiếng thở dài. Cảm giác như một điều gì trống vắng, vụn vỡ ban trưa. Bà chậm rãi kể về những lễ hội đầu Xuân ngày xưa đông lắm, vui lắm. Chùa Hương Lai quê mình, chùa Hương Tích, chùa Ba Vàng, Côn Sơn, Kiếp Bạc,… bà đã đi cả rồi. Rồi bà nhẹ cười, hết dịch rồi, hội chùa sẽ còn đông vui hơn nữa.
Đất trời giêng hai luôn biết cách làm cho lòng người lắng lại, sống chậm với ngay chính bản thân mình để nghe niềm dịu dàng của cuộc đời lan tỏa. Giêng hai, nhắc ta nhớ đến một mối tình thơ của người thơ ngày ấy. Câu thơ dịu ngọt bật thành lời tha thiết trên môi:
“Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo: Thôn Đoài hát tối nay
Lòng thấy giăng tơ một mối tình
Em ngừng thoi lại giữa tay xinh
Hình như hai má em bừng đỏ
Có lẽ là em nghĩ đến anh”.
Giêng hai này, cũng như mấy giêng hai xưa, mẹ lại gói thêm bánh chưng khi nhà còn để dành ít gạo nếp, thịt lợn, đỗ xanh. Lá dong ngoài vườn vẫn xanh tốt chờ đợi bàn tay mẹ cắt về. Mẹ gói không nhiều, đủ để nhà ăn thêm vài bữa sáng, cái cốt là để con mang theo làm quà cho những người bạn đại học của mình ở những quê xa.
Hết Tết vẫn còn Xuân. Mẹ bảo vậy. Cái rét ngọt của giêng hai dường như làm cho lòng người thêm vương vấn với quê hương. Sau vài ngày nghỉ Tết, đoàn tụ bên gia đình, cũng là lúc phải trở lại với công việc thường ngày. Dẫu biết vậy mà khi chia tay vẫn bịn rịn không nỡ rời đi. Dù chưa xa mà ánh mắt của cả người ở lẫn người đi đã bời bời thương nhớ.
Một sáng giêng hai, ta ngồi thật lâu bên cửa sổ chỉ để dõi theo những chú chim nhảy nhót trên cây khế đầu hồi, ngó nghiêng tìm quả chín. Chúng đang trò chuyện với nhau điều gì mà ríu ran đến vậy? Thi thoảng lại thay nhau hót lên âm thanh vui nhộn, chiếc cổ nhỏ rướn lên như muốn hớp từng giọt mưa xuân đang lất phất bay. Ta say sưa ngắm khoảnh khắc đó, cảm nhận niềm yêu tha thiết đất trời giêng hai đang nảy nở trong tâm hồn.