Một lần đến công tác ở huyện vùng cao Mèo Vạc (Hà Giang), nghe tin gia đình ông Sùng Đà Dín ở xã P nuôi được những hơn chục con trâu, tôi đã lần tới để viết bài tuyên truyền. Tới nơi, quả đúng là như vậy. Dẫn tôi đi thăm chuồng trại, ông chủ nhà nói: “Đó, anh xem, gia đình có mấy sào ruộng cấy lúa nước và gần một héc-ta đất trồng ngô, nếu không cậy nhờ vào đàn trâu này thì sức đâu làm cho xuể!”
Tôi hỏi ông chủ nhà : “Thế đàn trâu này, mỗi năm chúng phát triển thêm mấy con trâu con?”
- Có đâu mà phát triển thêm. Anh chưa nhìn kỹ à. Toàn trâu đực cả. Gia đình tôi nuôi trâu chủ yếu để giẫm ruộng cấy lúa và cung cấp nguồn phân bón cho cây trồng.
Ông chủ nhà dường như vẫn còn phấn chấn, trong khi tôi đã bắt đầu cụt hứng. Ông nói tiếp: “Đàn trâu của gia đình tôi nuôi đã được vài ba năm nay. Nhờ chăn dắt tốt và tạo được nguồn thức ăn cho chúng, nên con nào cũng mạnh khỏe. Chúng tôi chẳng còn lo nghĩ gì tới sức kéo trong các mùa vụ gieo trồng!”
Nghe chủ nhà nói say sưa và dẫu sao việc nuôi trâu của gia đình ông Dín cũng đã giúp ích một phần nhất định nhưng nếu nuôi trâu (cũng như nuôi các loại gia súc, gia cầm khác) chỉ để giải quyết sức kéo và tạo nguồn phân bón thôi, thì quả thực chẳng... kinh tế một chút nào!
Được biết, ở huyện Mèo Vạc nói riêng, toàn tỉnh Hà Giang nói chung, chăn nuôi đang là ngành kinh tế cho thu nhập khá. Nhiều nơi, nhiều hộ gia đình, sản phẩm chăn nuôi đã trở thành hàng hóa trao đổi trên thị trường. Không ít hộ làm giàu từ nghề chăn nuôi, bởi lẽ gia súc, gia cầm cũng được "quay vòng" liên tục, nghĩa là chọn nuôi những con vật giống tốt, chất lượng sinh sản cao để tăng nhanh đàn và trở thành hàng hóa. Còn chăn nuôi theo kiểu như gia đình ông Dín, tiếng là số lượng trâu nhiều, nhưng cả mấy năm nay chẳng thấy thu nhập thêm đồng nào.
Thiết nghĩ, cốt lõi của công cuộc xóa đói giảm nghèo và tiến tới làm giàu, chính là chúng ta cần tạo cho nhân dân nhận thức mới về cách làm ăn trong cơ chế thị trường. Ví như gia đình ông Dín, cũng như một số gia đình khác, chỉ cần chuyển hướng cách chăn nuôi, chắc chắn hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn gấp nhiều lần so với nuôi trâu chỉ để... giẫm ruộng!