Ngày 1/8, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar xác nhận chuyến tàu đầu tiên chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine sau thỏa thuận với Nga sẽ neo lại ở bờ biển Istanbul vào khoảng 12h00 GMT ngày 2/8 (19h00 cùng ngày theo giờ Hà Nội) để tiến hành kiểm tra.
Thông tin trên được Bộ trưởng Akar đưa ra trong bài trả lời phỏng vấn hãng thông tấn quốc gia Anadolu của Thổ Nhĩ kỳ, sau khi tàu Razoni treo cờ Sierra Leone chở 26.000 tấn ngô rời cảng Odessa của Ukraine để tới Liban.
Theo thỏa thuận giữa Kiev và Moskva về việc nối lại xuất khẩu ngũ cốc, Trung tâm Điều phối chung (JCC) đã được thành lập tại Istanbul với sự tham gia của Liên hợp quốc, Nga, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ.
Cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã hoan nghênh tin tức về chuyến tàu đầu tiên chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine rời cảng Odessa trong khuôn khổ thỏa thuận do Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, xem đây là thông tin “rất tích cực.”
Trả lời họp báo, ông Peskov bày tỏ hy vọng tất cả các bên liên quan sẽ thực thi đầy đủ thỏa thuận ngũ cốc được ký tại Istanbul hồi tháng 7/2022.
Về phần mình, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã “nhiệt nhiệt hoan nghênh” chuyến tàu xuất khẩu ngũ cốc đầu tiên của Ukraine theo thỏa thuận dỡ bỏ phong tỏa cảng biển với Nga.
Tuyên bố của Liên hợp quốc nêu rõ: “Tổng Thư ký (Antonio Guterres) hy vọng đây sẽ là chuyến tàu đầu tiên trong số nhiều chuyến tàu thương mại xuất bến theo thỏa đã ký, và hoạt động này sẽ mang lại sự ổn định và cứu trợ vô cùng cần thiết đối với an ninh lương thực toàn cầu, đặc biệt là trong những tình huống nhân đạo mong manh nhất.”
Ngoại trưởng Anh Liz Truss cũng đánh giá chuyến tàu đầu tiên chở ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine rời cảng Odessa kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt tại Ukraine hồi tháng 2/2022 là “bước đi đầu tiên vô cùng quan trọng.”
Bà Truss kêu gọi Moskva không “vũ khí hóa nguồn cung lương thực toàn cầu”.