Nghiên cứu được thực hiện trên 14 phi hành gia tham gia các chương trình tàu con thoi của NASA, từng bay vào vũ trụ trong giai đoạn năm 1998 - 2001, trung bình mỗi chuyến du hành kéo dài 12 ngày.
Các nhà nghiên cứu đã thu thập mẫu máu của các phi hành gia hai lần. Lần thứ nhất vào 10 ngày trước khi bay vào vũ trụ và lần thứ hai là vào ngày hạ cánh hoặc trong 3 ngày khi hạ cánh. Những mẫu máu được đưa vào tủ đông ở nhiệt độ âm 80 độ C và không mở ra trong 20 năm.
"Các phi hành gia làm việc trong môi trường khắc nghiệt, có rất nhiều yếu tố có thể gây đột biến đặc biệt là bức xạ không gian", David Goukassian, tác giả nghiên cứu, giáo sư tại Viện Nghiên cứu Tim mạch tại Icahn Mount Sinai ở New York (Mỹ), nói, theo Daily Mail.
"Trong bối cảnh có sự quan tâm tới các chuyến bay thương mại vào vũ trụ và khám phá không gian ở những hành tinh xa xôi hơn, nguy cơ rủi ro sức khỏe là điều cần được xem xét kỹ lưỡng, đặc biệt trong sứ mệnh khám phá sao Hỏa", giáo sư Goukassian giải thích.
Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng các đột biến ADN của các phi hành gia trong nghiên cứu là dạng đột biến soma, nghĩa là đột biến ở các tế bào không phải là tế bào trứng và tinh trùng và không truyền sang các thế hệ khác.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp giải trình tự ADN và phân tích sinh học để xác định 34 đột biến trong 17 gene điều khiển sự phân chia và phát triển tế bào. Họ phát hiện các đột biến phổ biến nhất xảy ra ở TP3, một gene tạo ra protein ức chế khối u và DNMT3A, một trong những gene đột biến thường xuyên nhất trong bệnh bạch cầu cấp tính.
Mặc dù so với độ tuổi của các phi hành gia thì các đột biến này là bất thường nhưng các nhà nghiên cứu nói mức đột biến vẫn ở giới hạn an toàn.
"Những đột biến này tồn tại có nghĩa là các phi hành gia trong nghiên cứu này sẽ phát triển bệnh tim mạch hoặc ung thư. Nhưng điều này có thể xảy ra nếu họ hoặc những phi hành gia khác tiếp xúc liên tục và kéo dài với môi trường khắc nghiệt của không gian", giáo sư Goukassian nói.
Theo nhóm nghiên cứu, đánh giá sức khỏe của các phi hành gia sẽ là chìa khóa cho sự thành công trong tương lai, không chỉ sứ mệnh quay trở lại Mặt trăng mà còn cả sao Hỏa và hơn thế nữa.
Thông qua nghiên cứu, các nhà khoa học khuyến nghị NASA và đội ngũ y tế nên sàng lọc máu của các phi hành gia để tìm các đột biến soma và các bệnh lý khác sau mỗi 3 - 5 năm và ngay cả khi các phi hành gia đã nghỉ hưu, thời điểm các loại đột biến này có thể phát triển.
Nghiên cứu mới được đăng tải trên tạp chí Nature Communications Biology.
Trước đó, một nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng, các phi hành gia tham gia vào các chuyến bay vũ trụ kéo dài hơn ba tháng có dấu hiệu bị loãng xương, ngay cả khi họ đã về Trái đất được một năm.
Sự thoái hóa về xương do bay vào vũ trụ tương đương với một thập kỷ mà quá trình thoái hóa xương xảy ra liên quan đến tuổi tác trên Trái đất, nghiên cứu cho biết.