Bưởi da xanh là giống bưởi có hương vị ngon, ngọt. Điểm đặc biệt của loại bưởi này là phần cùi và vỏ của chúng rất thơm, hơn hẳn các giống bưởi khác. Trong quá trình chăm sóc, để vườn bưởi đạt hiệu quả cao, người trồng thường loại bỏ bớt một lượng lớn trái bưởi khi còn non.
Cách làm này giúp cho cây bưởi phát triển tốt, cho nhiều trái đạt chất lượng. Tuy nhiên, những trái bưởi non loại thải thường bị vứt bỏ trong vườn, khi phân hủy thường gây ô nhiễm môi trường.
Thấy những trái bưởi non vứt đi tại các nhà vườn trồng bưởi rất nhiều, trong khi đó, nhu cầu thị trường về cùi bưởi làm chè lại lớn, anh Đặng Văn Phước (Đồng Nai) làm cầu nối giúp người dân có thể đem bán thứ vứt đi đó, còn người nấu chè cũng có nguyên liệu để làm.
“Tôi mua bưởi non cũng mấy năm nay rồi, vì tôi thấy bưởi ra rất sai quả. Để đảm bảo cây và có những quả bưởi đẹp, nhà vườn phải tỉa bớt những quả không đẹp, để lại những quả khoẻ, đẹp. Nếu để một cây quá nhiều quả, cây sẽ bị suy yếu mà bưởi cũng không thể to, đẹp được”, anh chia sẻ.
Anh cho biết những quả bưởi non này đang được anh thu mua với giá 3.000 đồng/kg. Và anh chỉ mua bưởi da xanh vì cùi của chúng thơm, ngon nhất để làm chè. Anh đi thu mua quanh năm, nhà vườn nào có bao nhiêu anh cũng mua hết.
Sau khi thu mua bưởi non về, nhân viên của công ty anh sẽ gọt vỏ. Phần vỏ anh để nấu tinh dầu, còn phần cùi sẽ sơ chế, cấp đông, sau đó cung cấp cho các quán chè.
Mỗi tháng anh thu mua tại các tỉnh phía Nam nước ta được khoảng tầm 30 - 50 tấn bưởi non. Có tháng vào mùa vụ thì anh thu mua được tới 100 tấn/tháng. Sau khi sơ chế, anh bán ra với giá dao động từ 70.000 - 90.000 đồng/kg, tuỳ thuộc vào số lượng.
Anh cho biết cùi bưởi da xanh là ngon nhất, các giống bưởi khác vẫn làm được nhưng sẽ không ngon bằng.
Chị Ngọc Anh (Tuyên Quang) cũng chuyên thu mua bưởi non về lấy cùi để bán cho các cửa hàng chè. Chị cho biết giá bưởi non thu mua vào khoảng 2.000 – 3.000 đồng/kg, loại bưởi nào chị cũng thu mua.
Theo chị, cùi bưởi nào nấu chè cũng ngon nhưng ngon nhất vẫn là bưởi da xanh. Tuy nhiên, ở ngoài miền Bắc, chị thu mua bưởi da xanh không được nhiều nên chị phải mua tất cả để về sơ chế, đủ đơn trả cho khách.
“Do chỉ sản xuất trong phạm vi gia đình nên mỗi lần thu mua vài tạ về làm dần thôi. Tôi sẽ liên hệ tới các nhà vườn trồng bưởi để thu mua. Hiện tại, đang chuẩn bị bước vào mùa hè, chè bưởi là món ăn được nhiều người lựa chọn nên cùi bưởi sơ chế rồi bán chạy lắm, ngày làm bao nhiêu cũng bán hết”, chị nói.
Nhiều lúc thiếu bưởi non, chị còn chấp nhận mua bưởi da xanh size to với giá cao về bổ ra lấy cùi. Vì đợt này bưởi da xanh giá rẻ nên chị mới dám làm như vậy. Phần cùi chị sơ chế, còn phần ruột bán giá rẻ chỉ dao động từ 50.000 – 60.000 đồng/5 quả.
Để sơ chế cùi bưởi nấu chè, chị cho biết cần trải qua nhiều công đoạn và phải biết cách mới làm ngon được. Vì vậy, khi thành phẩm, giá bán dao động từ 60.000 – 90.000 đồng/kg, tuỳ thuộc từng loại bưởi và số lượng.
Trên thị trường, người tiêu dùng có thể lựa chọn mua cùi bưởi gọt vỏ, chưa sơ chế với giá 25.000 đồng/kg, cùi đã thái chưa khử đắng giá 60.000 đồng/kg và loại cùi đã khử đắng giá 70.000 – 90.000 đồng/kg.
