Quà của mẹ…
Quà chợ của mẹ có khi là túi mía được chẻ sẵn hay mấy cái bánh ngào mật ngọt ơi là ngọt, có khi là đồng bánh tẻ hay là một con tò he làm từ bột nếp, lúc chơi chán có thể hơ trên viên than hồng cho nó phồng lên rồi cắn giòn rụm, thơm phưng phức…
Tôi mãi vẫn không thể quên được khoảnh khắc mẹ vén lớp vải trên cùng của thúng, để lộ ra đồng bánh tẻ còn thơm mùi lá. Bánh tẻ quê tôi được làm gạo tẻ, gói lá chuối, có nhân mộc nhĩ kèm theo một ít thịt lợn. Trong nhân người ta đã gia giảm gia vị vừa ăn nhưng tôi vẫn thích được cắt từng miếng bánh ra và chấm với nước mắm. Gạo tẻ thơm thơm quyện nhân thịt xào mộc nhĩ beo béo mằn mặn, lại thêm mùi lá chuối ăn đưa miệng vô cùng. Ăn hết một chiếc bánh to mà cảm giác vẫn đang còn thòm thèm.
Còn bánh ngào thì được làm bằng bột nếp, ở ngoài là một lớp mật mía bao quanh nhân đỗ xanh phía trong, ăn dẻo quánh, mềm mại, ngọt ngào. Mẹ tôi nói, mỗi lần tôi ăn bánh ngào bị mật bám dính quanh miệng, trông tôi như một chú hề. Lúc đó tôi lại vội vàng chạy vào soi sương rồi, cười khanh khách, đổ lỗi cho chiếc bánh ngào tội nghiệp.
Thích thú nhất vẫn là những con tò he xanh đỏ bắt mắt. Tôi tấm tắc khen người đã nhào nặn ra những chú tò he thật tài tình, rồi sung sướng cầm con tò he trên tay mà chạy khắp xóm khoe với lũ bạn. Khi chúng nó cũng có tò he như tôi, thì chúng tôi có dịp được so kè xem con tò he nào đẹp hơn.
Những con tò he tượng hình con gà trống có cái mào đỏ tươi, con lợn có cái má phúng phính, con trâu có chiếc sừng đen, rồi chim chóc đủ loại, hoa lá đầy đủ sắc màu... như có một phép ma thuật nào đó không lý giải nổi, cứ khiến chúng tôi chơi mê mệt. Dù muốn để dành mãi, nhưng sợ để lâu bị hỏng nên cuối cùng lũ trẻ chúng tôi cũng đem nướng những con tò he trên than hồng và ăn ngấu nghiến.
Mẹ cũng là quà…
Trước khi đi chợ mẹ chuẩn bị rất chu đáo những món hàng mà mẹ sẽ gánh gồng ra chợ bán, từ mớ rau được làm sạch và bó ngăn nắp cho đến những đám củ được phủi sạch sẽ từng lớp bụi bám ở phía ngoài lớp vỏ.
Những đứa trẻ như tôi sinh ra và lớn lên ở một gia đình nghèo, trong một làng toàn người nghèo, nên từ nhỏ đã thấu hiểu sự vất vả của mẹ cha, tự thân ngoan hiền, chẳng mấy khi đòi hỏi hay làm phiền tới gia đình. Có những lần mẹ chạy chợ về không mang theo quà, dù có thoáng buồn nhưng tôi vẫn không giận dỗi mà càng thương mẹ hơn. Bởi gánh hàng của mẹ hôm đó bị ế, mẹ chỉ kịp lo bán tháo để cho nhanh hết hàng còn về, quà chợ của những đứa con mẹ đành “khất” lần sau.
Với tôi, chợ phiên gắn bó với ký ức quà chợ và những lần gánh gồng liêu xiêu, chân mẹ tập tễnh trong buổi sương mai quê lạnh giá.
Năm tháng trôi qua, tôi lớn lên và rời làng bôn ba nơi thành phố. Mẹ tôi già, cũng chẳng còn chạy chợ như ngày xưa nữa. Nhưng mỗi lần có dịp ghé lại chợ làng, tâm trí tôi vẫn không tài nào thoát khỏi những món quà chợ trong ký ức ngày nào. Đó không đơn thuần chỉ là một món quà mà còn chưa đựng bao nhiêu tình yêu thương vô bờ bến của mẹ dành cho tôi. Mẹ không chỉ mang quà chợ về, mà đã mang “niềm vui” về cho tôi, với bao nhiêu háo hức và mong chờ. Người mẹ nghèo, dù vật chất thiếu thốn nhưng lúc nào cũng muốn con cái của mình đủ đầy, bằng bạn bằng bè.
Bỗng nhiên tôi thấy mình thật “giàu có” và hạnh phúc khi có một tuổi thơ ngọt ngào với quà chợ thân thương từ mẹ...