Ngày vợ chồng chúng tôi mới từ ngoài Bắc chuyển vào, tôi có đủ lí do để lo lắng. Nếu chẳng vì công việc, tôi đã chẳng xa quê. Mẹ tôi bảo: đất lạ rồi cũng sẽ hóa quê hương nếu như mình thực sự muốn gắn bó, lập nghiệp. Bán anh em xa, mua láng giềng gần. Mình cứ hòa nhã, vui vẻ, thể nào mọi người cũng sẽ yêu quý, thân thiết.
Sự gắn kết giữa chúng tôi với xóm giềng bắt đầu bằng những lời hỏi thăm, những câu chuyện đời thường. Sự chân thành trong từng lời ăn tiếng nói; sự hòa nhã, vui vẻ khi trò chuyện; đôi khi chỉ là một nụ cười thay lời chào hỏi; chén trà, chén rượu làm đầu câu chuyện, dần dần chúng tôi có thêm những người hàng xóm tốt bụng.
Hôm bữa đi dạy về, nghe chồng khoe: “Xóm mình đoàn kết, nghĩa tình lắm em ạ. Sáng nay, bác Năm trong xóm dựng lại căn nhà, thế mà cả xóm, ai nấy xắn tay cùng giúp. Anh thấy vậy cũng chạy sang làm. Mọi người mỗi người mỗi việc, vui vẻ nói cười, không một ai tính toan”. Nghe chồng nói, tôi chợt nhớ lại ngày xây nhà, ông Mười nhà bên cạnh đã câu dây diện, kéo từ nhà ông sang thắp sáng tạm cho nhà tôi. Vợ chồng tôi cảm kích và biết ơn ông nhiều lắm.
Tình làng nghĩa xóm là khi có chuyện mâu thuẫn, bất hòa, xích mích hay hiểu lầm, người ta dễ dàng bỏ qua cho nhau. Hôm bữa rồi, nhà chị Tư có giỗ, cả xóm được mời đến ăn. Trong bữa tiệc, chỉ vì quá chén, anh Thiện và anh Tuấn nặng lời với nhau, sinh ra cãi cự rất to. Mọi người can ngăn. Người trong cuộc ngồi lại, hóa giải hiểu lầm. Thế là không khí xóm giềng lại yên bình trở lại. Tôi nghĩ, khi mọi hiềm khích được gạn đục khơi trong thì tình nghĩa xóm giềng mới được kết nối bền vững được. Tôi vui vì điều đó.
Những ngày nhàn rỗi, thi thoảng, cả xóm lại tụ họp cùng nấu nướng, ăn uống. Mọi người trong xóm bảo: vợ chồng em nhập gia thì cũng phải tùy tục. Xóm mình hay lắm. Dù nhà có điều kiện hay không, mọi người đều tham gia hết. Mấy chị phụ nữ sẽ đảm nhiệm vào bếp với những món bánh, món ăn mà trẻ con và mấy ông chồng thích. Mọi người cùng làm, cùng ăn, cùng trò chuyện vui vầy. Tình thân ái ấy đã gắn kết cả xóm để rồi mỗi khi “tắt lửa tối đèn”, đều tương thân tương ái có nhau.
Có một điều làm tôi ngạc nhiên, ấy là xóm còn tự lập ra “quỹ xóm”. Mỗi tháng, mỗi gia đình sẽ đóng góp một số tiền nhất định như đã thông qua. Số tiền ấy sẽ được trích ra để ủng hộ cho những gia đình còn khó khăn trong xóm. Ví như vợ chồng bác Ba, đã ngoài 60, sống neo đơn, hàng ngày kiếm ăn bằng nghề bán vé số. Vất vả là thế mà vẫn chỉ đủ cơm ăn ngày hai bữa. Chưa kể những lúc ốm đau, không có tiền thuốc thang. Rồi hai anh em trai bác Chín, cùng bị bệnh, bị con cái bỏ rơi. Trong xóm, mọi người thay phiên nhau đến giúp đỡ.
Chị Hai Điệp tự hào: xóm mình tình nghĩa thế nên đã rất nhiều năm được vinh dự nhận giấy khen là xóm văn hóa. Xưa ông bà ta đã nói rồi “Bầu ơi thương lấy bí cùng…”, rồi thì “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ…”, “Lá lành đùm lá rách”, như thế mới là xóm giềng. Con người sống với nhau cần có chữ tình như thế mới đáng quý.
Đang lúi húi vào bếp, thằng bé nhà anh Lang bên cạnh chạy sang, tí toét cười cho rổ bơ vừa mới hái từ vườn nhà. Một lúc sau, cô Tư xách sang bì bánh kẹo mới thắp nhang, nói cho bọn trẻ chút lộc. Rồi chiều đến, bà Mười đi chợ về, gọi hai con bé nhà tôi ra, cho chúng hai cái bắp ngô to tướng… Đó đều là những thức quà mà ai cũng có thể mua được, nhưng nó thật đáng quý vì đó còn là tấm lòng tình nghĩa, cùng nhau chia ngọt sẻ bùi.