Chương trình được tổ chức nhằm hưởng ứng Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học 22/5/2023 với chủ đề “Từ cam kết đến hành động: Phục hồi đa dạng sinh học” và ngày Môi trường Thế giới 5/6/2023, đồng thời thúc đẩy lan tỏa thông điệp bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường tới cộng đồng.
Vân Hồ sở hữu dải rừng già trên núi đá vôi với hệ thống động, thực vật đa dạng, phong phú nhưng nhiều diện tích rừng hiện đang bị phân mảnh, suy thoái do áp lực từ các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Ước tính có khoảng 30% diện tích rừng cần được phục hồi để đảm bảo cảnh quan tự nhiên và duy trì sinh cảnh sống cho loài Vượn đen má trắng (Nomascus leucogenys) - loài linh trưởng đặc hữu, cực kỳ nguy cấp trên phạm vi toàn cầu.
Hoạt động trồng rừng được thực hiện tại bản Pa Cốp và bản Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La – khu vực sinh cảnh chính của loài Vượn đen má trắng cực kỳ nguy cấp vốn đang bị đe dọa về sinh cảnh và nguồn thức ăn do rừng bị suy thoái và phân mảnh.
Cụ thể, Chương trình đã trồng được hơn 5.000 cây giổi, trám, móc, đa, mắc mật, 1.000 hom dâu da xoan, phát tán gần 9.000 bom hạt trên diện tích gần 10ha, phục hồi những mảnh rừng bị suy thoái do tác động từ các hoạt động của con người.
Đây là lần thứ hai chương trình trồng phục hồi rừng được tổ chức tại Vân Hồ, trong kế hoạch dài hạn của PanNature nhằm phục hồi dải rừng tự nhiên tại đây, góp phần bảo tồn quần thể Vượn đen má trắng. Sự kiện thu hút sự tham gia của gần 200 người, bao gồm lực lượng Đoàn thanh niên xã Vân Hồ, Hội phụ nữ xã Vân Hồ, Mạng lưới cộng đồng quản lý tài nguyên thiên nhiên và những người ủng hộ phục hồi rừng từ nhiều tỉnh thành khác nhau.
Theo ông Phạm Quang Thao - Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), việc phục hồi những mảnh rừng tại Vân Hồ không chỉ có ý nghĩa về mặt sinh thái, đa dạng sinh học mà còn góp phần hỗ trợ địa phương phát triển kinh tế thông qua các hình thức du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái…
Ông Phạm Quang Thao cho biết, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam hoan nghênh và ủng hộ hoạt động trồng rừng do Trung tâm Con người và Thiên nhiên tổ chức tại Vân Hồ nhằm phục hồi những diện tích rừng bị suy thoái, góp phần bảo vệ ngôi nhà chung cho các loài động, thực vật hoang dã tại đây. Đồng thời, Phó Chủ tịch VUSTA cũng bày tỏ mong muốn trong thời gian tới chính quyền và các đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân tiếp tục hỗ trợ, đồng hành cùng Trung tâm Con người và Thiên nhiên triển khai các hoạt động phục hồi rừng, vừa góp phần bảo vệ đa dạng sinh học, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Ông Trịnh Lê Nguyên - Giám đốc Trung tâm Con người và Thiên nhiên cũng nhận định phục hồi hệ sinh thái rừng là nhiệm vụ cấp bách trong thập kỷ toàn nhân loại đang chung tay để tránh một cuộc khủng hoảng sinh thái, song lại đòi hỏi sự bền bỉ và chung tay của cả cộng đồng. Phong trào phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên trong thời gian gần đây dưới nhiều hình thức khác nhau cho thấy sự quan tâm đặc biệt của các cơ quan đoàn thể cũng như các tổ chức, doanh nghiệp và cả cộng đồng đối với hoạt động này. Đây là một tín hiệu rất tốt để thúc đẩy các hoạt động phục hồi rừng tại những khu vực rừng nghèo, rừng bị suy thoái, phân mảnh hoặc rừng trống.
"Tại Vân Hồ, PanNature chọn cách phục hồi những mảng rừng bị chia cắt, suy thoái bằng cách bổ sung các loài cây bản địa và những loài cây là nguồn thức ăn chính của quần thể vượn đen má trắng quý hiếm. Chúng tôi có kế hoạch dài hạn nhằm phục hồi rừng ở khu vực này nhằm phục hồi quần thể loài vượn, đồng thời góp phần thúc đẩy các giải pháp sinh kế xanh cho cộng đồng địa phương. Trong kế hoạch này, chúng tôi hy vọng tiếp tục nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền và cộng đồng địa phương, các tổ chức, cá nhân trong cả nước” - ông Trịnh Lê Nguyên nói.
Ông Trần Đức Hiển, Phó Phòng NN&PTNT huyện Vân Hồ cho biết: “Năm 2020, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) cùng với cộng đồng bản Hua Tạt, xã Vân Hồ đã ghi nhận quần thể 13 cá thể Vượn đen má trắng cực kỳ nguy cấp. Ngày 24/1/2022, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành Công văn số 227/UBND-KT cho phép PanNature chủ trì phối hợp với huyện Vân Hồ thực hiện nghiên cứu bảo tồn quần thể Vượn đen má trắng và sinh cảnh sống tự nhiên của chúng. Trong 3 năm qua, PanNature đã chủ trì, phối hợp với các tổ chức, cá nhân có liên quan, tổ chức triển khai thực hiện các hoạt động nghiên cứu sinh thái và bảo tồn vượn đen má trắng tại Vân Hồ. Sắp tới chúng tôi đề nghị Hạt Kiểm lâm huyện, UBND xã Vân Hồ chỉ đạo ban quản lý và cộng đồng các bản Hua Tạt, Pa Cốp tiếp tục phối hợp với PanNature cùng các đơn vị liên quan quản lý tốt diện tích rừng trên địa bàn, chăm sóc diện tích rừng trồng và bảo vệ quần thể vượn đen má trắng".