Theo truyền thuyết, cá anh vũ đã có mặt ở Việt Nam từ cách đây hơn 4 nghìn năm. Đến đời Hùng Vương thứ 3, một ngư dân đã bắt được cá anh vũ tại khu vực sông Lô và đem tiến vua
Nhà vua cho đây là một loài cá hiếm nên chỉ dụ dân chúng nếu bắt được cá này phải mang tiến vua. Cá Anh vũ nổi danh từ đó.
Chúng là loài cá ngon và đắt đỏ nhất trong số 5 loài cá tiến Vua ở Việt Nam
Trong cá anh vũ ngon nhất là khối sụn môi. Khối sụn môi làm cho cá anh vũ có phần mồm y như cái mõm lợn. Chính vì vậy, một số nơi còn gọi là cá mõm lợn.
Môi cá phát triển như vậy là do chúng chỉ ăn loại rêu mọc trên đá ở lòng sông, chúng thường dùng môi để gặm, lúc ngủ cũng dùng môi để bám trụ vào đá, chống lại luồng nước chảy.
Cá anh vũ ăn rong rêu ở các tảng đá, dùng miệng để cạo và liếm rong rêu, chứ không đi tìm mồi như các loại cá khác
Thịt cá anh vũ trắng, chắc và thơm ngon giống như cá chép. Dân gian truyền rằng cá này tính mát, có thể chữa các bệnh nóng nhiệt, táo bón và bồi bổ thận.
Trong mấy chục năm qua, cá Anh vũ tự nhiên càng ngày càng hiếm do những biến động của thiên nhiên và con người.
Cá anh vũ được chia thành 3 loài: loài 1 là cá anh vũ Phú Thọ (nặng 1kg), loài 2 là cá anh vũ Tây Nguyên (nặng 2kg) và loài 3 là cá anh vũ đầu vàng (còn gọi là cá Hoàng Anh Vũ, trông như cá La Hán).
Ngoài thịt ngon, bổ dưỡng, cá anh vũ còn mang ý nghĩa may mắn, vì thế nó trở thành một trong những loại cá đắt nhất Việt Nam và được các ngư dân, thương lái săn lùng ráo riết. Cá anh vũ có thể nặng trên 10-15 kg/con, giá là 1,5-1,8 triệu đồng/kg.
Theo thông tin từ Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc, hiện tại đã nhân giống thành công loài cá anh vũ và đã chuyển giao công nghệ sản xuất cho Phú Thọ.
