Buổi trưa nắng oi ả, ông Rơ Lan Jinh, làng Jăng Krái, xã Ia Khai (huyện Ia Grai) đang cùng một số nhân công tất bật thu hoạch hạt điều. Ông Rlan Dinh cho biết, với 4ha điều, hàng năm gia đình ông thu hoạch được khoảng 6 tấn hạt. Năm nay điều được mùa, với giá bán khoảng 25.000 đồng/kg, mỗi ngày ông Jinh thu khoảng 5 triệu đồng.
Ông Dinh chia sẻ: "Tôi nhặt một ngày cũng được 5 - 6 bao, khoảng 2 - 3 tạ/ngày. Phân bón, công cán thuê để đầu tư cũng hết khoảng 50 triệu đồng. Tôi thuê 7 người, 1 người thuê hết 250.000 đồng/người/ngày, cơm nước mình nuôi, như vậy một ngày thuê công làm mình hết khoảng 1,4 triệu đồng. Năm nay đầu mùa thu hoạch tôi cũng bán được 25.000 - 26.000 đồng/kg”.
Gần đó, ông Rơ Lan Chun người cùng làng Jăng Krái cũng đang tất bật thu hoạch 3ha điều chín rộ. Ông cho biết, năm nay giá điều giảm, vườn cây đang tái canh, khâu chăm bón cũng kém nên thu nhập giảm mạnh.
"Chỉ làm cỏ sạch sẽ thôi chứ không đầu tư gì hết, phân bón là không có. Năm ngoái cũng được giá còn bây giờ mất mùa. Năm trước cũng được 50 - 60 triệu đồng/ha, còn bây giờ không có nữa. Vì có cây thì già cỗi, cây thì vừa mới trồng được khoảng 4 năm” - ông Chun cho biết.
Bà Phạm Thị Thúy, một thương lái trên địa bàn huyện Ia Grai cho biết, năm nay cây điều được mùa, chất lượng hạt tốt. "Cao điểm một ngày có thể mua tới 12, 13 tấn. Năm nay chất lượng điều đẹp chứ không sâu như năm ngoái, năm ngoái mẫu mã điều xấu, năm nay thì đẹp”.
Bà Nguyễn Mai Lương, Chủ tịch UBND xã Ia Khai (huyện Ia Grai) cho biết, hiện người dân đang tích cực thu hoạch hơn 1.000ha điều. Năm nay giá điều giảm khoảng 5.000 đồng/kg, nông dân mất đi nguồn thu đáng kể để tái đầu tư trong khi giá vật tư nông nghiệp ngày càng tăng.
"Tình hình dịch bệnh cũng như giá cả về một số mặt hàng như xăng dầu, phân bón tăng cao thì điều như vậy là thấp hơn so với năm ngoái là khoảng 4.000 - 5.000 đồng/kg. Năm ngoái vào cao điểm đạt 29.000 - 30.000 đồng/kg” - bà Lương nhấn mạnh.
Huyện Ia Grai có khoảng 5.700ha điều, tập trung chủ yếu ở các xã: Ia Grăng, Ia Tô, Ia Chía, Ia O, Ia Krai và Ia Khai. Những năm qua, điều được xem là cây giảm nghèo bởi phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng và trình độ canh tác của người dân tộc thiểu số.
Ông Phan Đình Thắm, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ia Grai cho biết, hiện người dân đã thu hoạch được khoảng 30% diện tích, năng suất điều đạt bình quân 1,5 tấn/ha. Đối với những vườn trồng giống mới, chăm sóc tốt thì năng suất đạt trên 2 tấn/ha.
Theo ông Thắm: "Dịch bệnh Covid-19 cũng phần nào ảnh hưởng đến giá cả, việc đầu tư và tái đầu tư. Đồng thời, một số mặt hàng nông nghiệp có tăng nên cũng ảnh hưởng tới sự đầu tư của bà con. Đối với huyện Ia Grai, trên diện tích điều thì chúng tôi cũng khuyến cáo bà con thâm canh tăng năng suất lại cây điều, tập trung đầu tư, chăm bón… Trong thời gian tới huyện cũng chỉ đạo các ngành, UBND các xã khuyến cáo bà con tập trung tăng năng suất trên diện tích điều hiện có”.