Ngay từ khi còn nhỏ, anh Nguyễn Hữu Tường (trú tại Tam Kỳ, Quảng Nam) đã theo chân bố mẹ đi cào ốc lễ tại bờ biển Tam Thanh.
Ốc lễ hay còn gọi là ốc ruốc, ốc chép là một loại ốc biển có kích cỡ nhỏ, có màu sắc sặc sỡ phân bố ở vùng biển miền Trung Việt Nam, đặc biệt tập trung ở vùng Quảng Nam.
Loại ốc này có kích cỡ nhỏ li ti bằng hạt nút áo (khuy áo), vỏ có nhiều màu sắc sặc sỡ. Ốc lễ sống gần bờ biển, thường xuất hiện trên vùng biển miền Trung vào khoảng tháng 12 Dương lịch năm trước đến tháng 6 năm sau.. Vào mùa này, ốc ruốc tụ lại từng đám, có lúc nổi dật dờ theo con sóng biển ven bờ, có lúc nằm dày đặc ngay bờ biển.
Đến giờ cũng có hơn chục năm kinh nghiệm, anh Tường cho biết không phải ngày nào cũng có ốc để đi lấy về mà phải theo dõi về dòng nước biển.
“Khi nước biển rút xuống, người dân mới có thể đi cào ốc lễ được. Vì có kinh nghiệm nên chúng tôi sẽ biết được mực nước biển thời điểm nào xuống mới có thể cào được ốc”, anh nói.
Có những hôm khoảng 2 - 3 giờ sáng nước xuống cũng đi cào ốc. Còn có hôm anh cùng vợ đi vào thời điểm lúc 21 - 22 giờ. Dụng cụ đi cào ốc gồm chiếc cào, lưới mắt nhỏ và xô đựng.
Khi cào ốc lễ xong, anh sẽ sử dụng chiếc lưới mắt nhỏ để sàng lọc lấy ốc, loại bỏ cát và rửa sạch. Sau đó, anh sẽ đổ toàn bộ ốc vào xô và đưa lên xe máy chở về nhà. Đem về nhà, anh lại lấy nước biển về để ngâm chúng sau một vài tiếng để chúng nhả toàn bộ cát ra rồi mới đem bán cho khách hàng.
Ốc lễ nhỏ nên người dân ở Tam Kỳ (Quảng Nam) không bán theo cân mà bán theo lon (lon sữa bò). Mỗi lon anh thường bán giá 5.500 đồng. Mấy năm trước, anh và vợ chuyên đi cào ốc lễ nên thu nhập cũng khá, có ngày kiếm được cả triệu đồng từ bán ốc.
Nhưng năm nay, anh tập trung làm về homestay nên thu nhập từ ốc lễ chỉ là phụ. Thi thoảng anh đi cào, trung bình mỗi lần đi sẽ lấy được khoảng 2 xô ốc, chia ra được khoảng 110 – 120 lon ốc.
Anh Nguyễn Văn Mai – một người dân khác ở vùng biển Tam Thanh (Tam Kỳ, Quảng Nam), cho biết loại ốc này bắt đầu xuất hiện ít vào trước Tết, sau Tết có nhiều hơn. Thời điểm này, người dân rủ nhau đi cào ốc nhiều lắm.
“Có người bán theo xô khoảng 20kg với giá 500 – 550 nghìn đồng/xô, cũng có người lựa chọn bán theo lon”, anh chia sẻ.
Anh cho biết ốc lễ nhỏ nhưng rất ngon, có thể gây nghiện cho người ăn. Anh cũng không biết mô tả vị của nó như thế nào. Loại ốc này thường được người dân sử dụng tăm để lấy ruột chúng ra để ăn.
Chị Ly (trú tại Hội An, Quảng Nam) bán ốc lễ đã chế biến thành phẩm cho biết loại ốc này được thực khách rất ưa chuộng, trung bình mỗi ngày chị bán hết 200 lon ốc lễ đã qua chế biến.
Hằng ngày, chị sẽ nhập ốc lễ từ đầu mối sỉ, sau đó đem về rửa sạch và luộc. Ốc luộc xong chị đem tẩm ướp và trộn với gia vị, bán với giá 60.000 đồng/lon.
“Ốc này ăn rất ngon và lạ miệng nên khách thích lắm, có nhiều vị khách còn chia sẻ quá trình lấy ruột ốc để ăn rất mất thời gian nhưng nó lại thú vị. Có người còn nhặt vỏ ốc này về làm kỷ niệm hoặc trang trí”, chị chia sẻ.
Theo chị, ốc lễ năm nay số lượng thu hoạch ít nên giá bán có cao hơn mọi năm. Tuy nhiên, khách hàng vẫn đặt mua nhiều vì nó chỉ xuất hiện một mùa, khoảng tháng 6 Dương lịch là sẽ hết.