Mận quân, bồ quân, bù quân, mùng quân trắng hay mùng quân rừng là loài cây thuộc họ Liễu sống trong các rừng mưa trên núi hoặc ở vùng đất thấp. Loài cây này được trồng nhiều ở Đông Nam Á và Đông Á. Ở một số nơi, cây mận quân đã trở thành cây hoang dã.
Ở nước ta, cây mận quân mọc ở nhiều vùng trung du, cứ vào tháng 8 - 9 Dương lịch hàng năm là có quả chín. Quả bồ quân có hình dạng giống như quả nho, khi còn xanh thì có màu đỏ tươi, khi chín thì chuyển sang màu đỏ sẫm (tím), ăn có vị chua ngọt. Quả có thể ăn trực tiếp hoặc làm mứt.
Theo y học cổ truyền, rễ cây bồ quân có tác dụng lợi tiểu, chữa tiểu dắt, tiểu khó, tiểu buốt.
Trước đây, quả mận quân rất ít người biết đến. Mấy năm trở lại đây, nhiều người đem bán quả này trên chợ mạng. Giá lên đến 80.000 đồng một cân. Khách tại Hà Nội đặt mua rất nhiều.
Được biết, có người lấy quả này từ quê ra Hà Nội, chỉ bán online mà một tuần đã bán được vài chục cân. Quả mận quân mới được bày bán nhưng cũng nhận sự đón nhận tích cực từ người dùng.
Theo chị Trang (Nghệ An), cây mận quân ngày trước là mọc hoang ở rừng. Sau này, nhiều gia đình đem về vườn để trồng một vài cây cho mát. Do cây phát triển tốt, ít sâu bệnh nên người dân trồng thường không chăm sóc, tưới nước hay bón phân gì cho cây cả. Nhưng đến mùa, cây vẫn đậu rất nhiều quả.
Anh Phan Đức Thiện (Nghĩa Đàn, Nghệ An) cho biết mấy năm trở lại đây, mọi người biết nhiều đến quả mận quân nên cũng có người tìm đến anh để mua cây giống.
“Nhà tôi cũng trồng được hơn chục cây mận quân thôi. Tôi trồng cũng chỉ để đa dạng và làm bóng mát. Cây năm nào cũng sai quả, thu về cho gia đình và mọi người xung quanh ăn. Mấy năm gần đây, có nhiều người hỏi mua mới biết là ngoài thị trường đang tìm kiếm”, anh nói.
Sau đó, anh đã chiết cành để bán cây giống thử. Không ngờ, khách đặt mua rất nhiều. Do cây trong vườn ít, anh chỉ có thể chiết được một số lượng cành nhất định để bán. Trong năm ngoái, anh bán được khoảng 400 cành.
Năm nay, anh dự định sẽ chiết khoảng 1.000 cành để bán ra thị trường. Hiện tại, khách vẫn đặt mua rất nhiều nhưng cành chiết vẫn chưa ra rễ để bán. Tiếp nữa, cây trong vườn cũng ít nên anh không dám nhận đơn đặt trước.
Theo anh, một cành cây chiết thì mất khoảng 45 – 60 ngày mới có thể cắt để bán, gửi cho người mua. Mỗi cành giá dao động chỉ từ 50.000 đồng/cành. Nếu cành chiết nào ra rễ kém, anh sẽ tiếp tục đưa vào chậu và trồng khoảng 1 tháng mới xuất bán. Lúc này, giá bán dao động từ 80.000 – 200.000 đồng/chậu.
Cây này vốn dĩ là cây mọc hoang nên việc chăm sóc không có gì khó khăn. Anh Thiện cho biết trồng hơn chục cây mận quân tại vườn nhà, anh không mất chút công sức nào để chăm cả. Thi thoảng, anh có tưới cho chúng ít nước và bón ít phân. Còn lại chúng tự sinh trưởng và phát triển.
Với những cây từ cành chiết, người trồng chăm khoảng 3 năm sẽ thu được quả. Hiện tại, anh đang thử phương pháp giâm cành, nếu thành công thì sẽ bán được số lượng lớn.