Tín hiệu tốt cho sứ mệnh táo bạo
Nghiên cứu mới về sao Hỏa công bố ngày 7.10 trên tạp chí Science phân tích những bức ảnh ban đầu mà Perseverance chụp trong sứ mệnh.
Các nhà nghiên cứu sao Hỏa phân tích những bức ảnh ban đầu mà Perseverance chụp được bằng bộ máy ảnh Mastcam-Z và máy ảnh trên thiết bị SuperCam.
Những bức ảnh sao Hỏa của tàu thăm dò NASA chụp rìa của đồng bằng châu thổ rộng lớn cũng như chỏm đá đơn độc "Kodiak" được nhóm nghiên cứu cho rằng đều là tàn tích bị xói mòn của cùng một hệ thống.
Hình ảnh Kodiak đặc biệt sắc nét và nhóm nghiên cứu đã nhìn thấy ở đây có những lớp trầm tích đặc trưng chỉ có thể có được do lắng đọng của một con sông chảy vào hồ.
Đồng tác giả nghiên cứu Nicolas Mangold, thuộc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp và Đại học Nantes, chia sẻ với Space.com rằng, các quan sát Kodiak "chỉ chính xác về phía bồi tụ trầm tích sông với một đồng bằng và một hồ".
"Điều này giúp chúng tôi giới hạn mức độ của hồ và xây dựng kịch bản về sự hình thành đồng bằng cũng như các hoạt động của hồ dọc theo đường di chuyển của Perseverance, đồng thời xác định các lớp phù hợp để phân tích và lấy mẫu" - nhà nghiên cứu Mangold nói.
Chờ đợi nghiên cứu sâu hơn
Điều thú vị là các quan sát của tàu thám hiểm sao Hỏa Perseverance của NASA cho thấy hồ Jezero cổ đại thấp hơn 100m so với dữ liệu quỹ đạo đề xuất.
Ông nói thêm: “Chúng ta không thể ngoại suy về thời điểm bắt đầu tiến hóa Jezero, trước khi vật chất lắng đọng tại Kodiak, bởi vì các lớp tương ứng bị ẩn xa hơn trong đồng bằng. Nhưng Perseverance có thể mang lại nhiều kết quả hơn khi vượt qua vùng đồng bằng".
Jezero ngày nay khô hạn, giống như phần còn lại của bề mặt sao Hỏa. Các nhà khoa học cho rằng hành tinh đỏ đã khô cạn khoảng 3,5 tỉ năm trước sau khi từ trường toàn cầu mất đi và khí quyển sao Hỏa từng dày đặc bị tước đi.
Những bức ảnh sao Hỏa mới phân tích có thể cung cấp nhiều thông tin hữu ích về sự thay đổi lớn này. Ví dụ, hình ảnh của Perseverance cũng cho thấy những tảng đá lớn, một số có chiều rộng lên đến 1,5m, ở các lớp trên, trẻ hơn của phần nhô ra ở đồng bằng của Jezero. Các nhà khoa học nhận định cần một dòng chảy mạnh để vận chuyển những tảng đá lớn như vậy, có thể là một trận lũ di chuyển tới 3.000 m3 nước mỗi giây.
Mangold cho biết những dòng chảy lũ mạnh như vậy có thể là từ nước dâng do băng hoặc lũ quét do mưa gây ra, giống như những trận lũ xảy ra ở một số vùng sa mạc của Trái đất ngày nay.
Tàu thám hiểm sao Hỏa Perseverance cuối cùng sẽ có được quan sát cận cảnh về sự hình thành của đồng bằng nếu mọi việc diễn ra như kế hoạch. Tàu thăm dò đã đi được 2,61km ở Jezero và dự kiến sẽ tới đồng bằng thu thập các mẫu lắng đọng trong thời kỳ hồ sao Hỏa tĩnh lặng.
Tuy nhiên, Perseverance và các robot sao Hỏa khác của NASA, đang tạm nghỉ vì sao Hỏa đang ở phía bên kia Mặt trời so với Trái đất. Ở vị trí hiện tại, liên lạc giữa Trái đất và sao Hỏa bị gián đoạn nên NASA lệnh ngừng liên lạc 2 tuần, kết thúc vào ngày 16.10.
Tàu thám hiểm sao Hỏa của NASA đáp xuống hành tinh đỏ vào tháng 2 trên nền miệng núi lửa Jezero rộng 45km. Tàu thám hiểm Perseverance có 2 nhiệm vụ chính trong sứ mệnh trị giá 2,7 tỉ USD: Săn lùng các dấu hiệu của sự sống trên sao Hỏa trong quá khứ và thu thập, lưu trữ hàng chục mẫu vật sao Hỏa để quay trở lại Trái đất trong tương lai.
Miệng núi lửa Jezero được coi là vị trí thích hợp để tàu thám hiểm sao Hỏa của NASA thực hiện nhiệm vụ này dựa trên dữ liệu từ các tàu vũ trụ như tàu MRO của NASA. Hình ảnh từ quỹ đạo sao Hỏa cho thấy một cấu trúc hình quạt ở Jezero là vùng đồng bằng - nơi một con sông đổ vào hồ khoảng 3,7 tỉ năm trước đã lắng đọng trầm tích. Nơi này được kỳ vọng có thể chứa bằng chứng về vi khuẩn sao Hỏa cổ đại nếu dạng sống này từng tồn tại.