Vùng đất giàu truyền thống
Nổi tiếng là vùng đất khoa bảng, nhắc đến Quỳnh Đôi là người ta nhắc đến vùng đất giàu truyền thống hiếu học, là quê hương nhiều bậc vĩ nhân nổi tiếng như: Hồ Xuân Hương, Hồ Tùng Mậu, Phạm Đình Toái, Hồ Học Lãm, Hồ Sỹ Dương… Tương truyền từ thuở xa xưa, việc học hành, thi cử đã được người Quỳnh Đôi coi là nghề truyền thống. Những năm 1440 trên mảnh đất nhỏ hẹp, dẫu cuộc sống còn nhiều đói khổ song người làng Quỳnh luôn bảo ban nhau lấy sự học làm gốc. Với tỷ lệ đỗ đạt chiếm tới 10% số người đỗ đạt của vùng Nghệ Tĩnh rộng lớn, Quỳnh Đôi được mệnh danh là làng khoa bảng.
Tinh thần ham học ấy giống như sợi dây vô hình truyền từ đời này sang đời khác. Theo thống kê, từ năm 1945 đến nay, xã có trên 1.000 người tốt nghiệp Đại học và trên Đại học, nhiều vị lãnh đạo Nhà nước, lãnh đạo tỉnh sinh ra trên mảnh đất này. Trong công cuộc đổi mới đất nước, người Quỳnh Đôi đã phát huy sự thông minh, nhanh nhạy, tinh thần cầu thị, xung kích của mình. Một mặt họ khuyến khích con em chú trọng việc học, mặt khác xông pha phát triển kinh tế, gia tăng thu nhập, xóa đói giảm nghèo.
Khi chương trình xây dựng NTM được phát động năm 2011, nhận thức được đây là chủ trương đúng đắn, người dân đã tích cực hưởng ứng. Họ tự nguyện góp công, góp của, hiến đất, mở đường, tham gia phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục để cùng với chính quyền thay đổi diện mạo quê hương.
Chỉ sau 3 năm, xã Quỳnh Đôi đã hoàn thành các tiêu chí, về đích NTM vào năm 2014. Đây là một trong những xã đạt NTM đầu tiên của huyện Quỳnh Lưu cũng như tỉnh Nghệ An. Sau khi được công nhận đạt chuẩn NTM, Quỳnh Đôi vinh dự được tỉnh Nghệ An lựa chọn là một trong 3 xã điểm xây dựng NTM kiểu mẫu, cùng với xã Kim Liên (Nam Đàn) và Sơn Thành (Yên Thành).
Là một xã thuần nông, song Quỳnh Đôi không có nhiều lợi thế để phát triển nông nghiệp do đặc điểm địa bàn hẹp, sâu trũng. Diện tích đất tự nhiên chỉ trên 400ha với dân số trên 5.000 người. Nguồn tài nguyên thiên nhiên lại càng khan hiếm. Nhưng bù lại Quỳnh Đôi có một kho tàng di sản văn hoá vật thể và phi vật thể đồ sộ, đậm đà bản sắc; con người hiền hòa, chịu thương chịu khó, thông minh, hiếu học. Do đó, địa phương xác định lấy thế mạnh về văn hoá làm điểm nhấn trong xây dựng NTM kiểu mẫu.
“Quả ngọt” từ xây dựng NTM
Trải qua 8 năm thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu, xã Quỳnh Đôi đã gặt hái được những thành quả đầy tự hào. Toàn xã huy động được 222,5 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp là 106,5 tỷ, chiếm đến 48%. Con số ấn tượng đó cho thấy sự đoàn kết, đồng sức, đồng lòng của người dân đối với chương trình. Họ tích cực đóng góp xã hội hóa, hiến đất mở đường, góp ngày công xây dựng các nắp mương hai bên đường để mở rộng các tuyến đường ngõ xóm, trồng và chăm sóc các luống hoa ven đường tạo nên những con đường hoa rực rỡ, bắt mắt. Công tác tổng dọn vệ sinh thường xuyên từ trong nhà ra ngoài ngõ, bỏ rác đúng nơi quy định được thực hiện thường xuyên góp phần tạo nên môi trường sống ngăn nắp, sạch sẽ.
Hệ thống giao thông nông thôn được bảo dưỡng thường xuyên kết hợp nắn chỉnh, mở rộng, hành lang thông thoáng. Hệ thống biển báo, biển chỉ dẫn giao thông đường bộ đầy đủ, đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông. Các trục đường liên thôn, nhà ở dân cư được đặt biển số đảm bảo thuận lợi cho công tác quản lý và giao dịch trong dân cư. Hệ thống giao thông nội đồng phục vụ sản xuất được bê tông hoá, đảm bảo thuận tiện cho cơ giới đi lại trong vận chuyển sản xuất nông nghiệp.
Việc tăng gia sản xuất, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo được xã Quỳnh Đôi coi là nhiệm vụ then chốt, trọng tâm xuyên suốt quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu. Trong những năm qua xã triển khai nhiều mô hình làm kinh tế có hiệu quả như: nuôi tôm sú, tôm quảng canh, nuôi cá kết hợp nuôi cua và chăn nuôi mang lại thu nhập cao hơn nhiều so với nghề trồng lúa.
Đặc biệt xã chú trọng phục hồi, tạo cơ chế và điều kiện cho các làng nghề truyền thống phát triển mạnh mẽ. Hiện trên địa bàn xã có Quỳnh Đôi có làng nghề làm hương trầm và làng nghề bún lá được UBND tỉnh công nhận đang hoạt động hiệu quả. Với chất lượng và thương hiệu lâu đời, hương trầm làng Quỳnh rất được khách hàng ưa chuộng. Hàng năm vào dịp cận Tết làng nghề lại tấp nập sản xuất và cung ứng ra thị trường trong và ngoài tỉnh một lượng lớn hương trầm, mang lại doanh thu trên dưới 1 tỷ đồng. Bên cạnh đó bún lá làng Quỳnh Đôi cũng nức tiếng gần xa, mang lại thu nhập cao và ổn định cho nhiều hộ làm nghề.
Với rất nhiều nỗ lực, địa phương duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm bình quân 7 - 8%; cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Nhiều hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ được mở rộng, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động.
Công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho nhân dân được chú trọng, thường xuyên tuyên truyền phòng chống dịch bệnh. Các hoạt động bảo vệ môi trường được duy trì thường xuyên, ý thức bảo vệ môi trường của người dân được nâng lên, quản lý tốt việc nuôi thả súc vật bảo đảm môi trường luôn xanh, sạch, sáng.
Là một địa bàn nông thôn bình yên, trên địa bàn xã Quỳnh Đôi không có các tệ nạn xã hội. Nhân dân tích cực tham gia phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Công tác quốc phòng, quân sự được địa phương thực hiện hiệu quả.
Phát huy truyền thống hiếu học
Về tiêu chí văn hóa, đây được được coi là thế mạnh của Quỳnh Đôi. Với phương châm xây dựng NTM nhưng không làm mất đi bản sắc văn hóa địa phương, một mặt xã từng bước nâng cao các tiêu chí về văn hóa, mặt khác chú trọng việc trùng tu tôn tạo các di tích lịch sử trên địa bàn thành các điểm tham quan du lịch tâm linh thu hút du khách trong và ngoài tỉnh. Các hoạt động văn hóa văn nghệ diễn ra thường xuyên, sôi nổi thu hút sự tham gia đông đảo của nhân dân.
Trong lĩnh vực giáo dục, phát huy truyền thống của vùng đất khoa bảng, phong trào giáo dục của xã nhà không ngừng được cải thiện và nâng cao rõ rệt. Hệ thống trường học khang trang, con em được học hành đến nơi đến chốn, nhiều em đỗ đại học với số điểm cao, thành đạt.
Có được thành quả này ngoài tinh thần ham học là còn bởi xã Quỳnh Đôi luôn luôn chú trọng đẩy mạnh công tác khuyến học. Lễ khai bút đầu xuân ở Đình làng ngày mùng 2 Tết diễn ra hàng năm. Mỗi dòng họ đều có ban Khuyến học tổ chức lễ biểu dương, khen thưởng học sinh giỏi, học sinh đỗ Đại học, Cao đẳng và đạt giải trong các kỳ thi. Hoạt động nhằm tôn vinh các thành tích xuất sắc của các em, qua đó góp phần tuyên truyền tinh thần hiếu học để các thế hệ noi theo.
Không dừng lại ở đó, Quỳnh Đôi rất biết cách tạo cho mình những điểm nhấn khác biệt. Hẳn nhiều du khách đến vùng đất địa linh nhân kiệt này đã rất ngạc nhiên khi giữa một vùng nông thôn lại có thể xây dựng một ngôi nhà tang lễ bề thế, khang trang đến thế. Nằm tách biệt khu dân cư, công trình kiến trúc nghiêm trang tọa lạc trên diện tích hàng nghìn m2, xung quanh có tường rào kiên cố. Nơi đây được dùng để tổ chức hoạt động văn hóa tâm linh của các tập thể, gia đình cá nhân. Bất kể gia đình nào (có hoặc không có hộ khẩu ở làng) có người mất, nếu có nhu cầu thì đăng ký tổ chức lễ tang ở nơi này, và chỉ phải bỏ ra 1 khoản kinh phí nhỏ.
Theo ông Hồ Quang Thanh – cán bộ tư pháp xã, nhà tang lễ khởi công xây dựng năm 2013 do một người con của làng hỗ trợ đầu tư xây dựng với vốn đầu tư nhiều tỉ đồng sau đó bàn giao lại cho xã quản lý và sử dụng.
Quỳnh Đôi cũng là xã hiếm hoi việc đầu tư xây dựng bể bơi hoành tráng trại khu vực trung tâm xã để phục vụ các em nhỏ ở làng vào mỗi dịp hè sang, giúp các em có thêm nhiều trải nghiệm vui tươi, bổ ích.
“Làn gió mát” NTM đến không chỉ làm thay đổi diện mạo, đời sống vật chất của người dân mà còn khiến đời sống tinh thần của họ cũng trở nên phong phú hơn. Cảm nhận được thành quả đó, mỗi người dân Quỳnh Đôi đều thêm quý, thêm yêu làng mạc, quê hương của mình.
Xây dựng NTM là “hành trình” không có điểm dừng với mục tiêu xuyên suốt là nâng cao đời sống người dân. Không thỏa mãn với những thành quả đạt được, trong thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Quỳnh Đôi quyết tâm giữ vững thành tích, không ngừng nâng cao chất lượng các tiêu chí, xây dựng xã Quỳnh Đôi trở thành một điểm đến văn hóa tâm linh ấn tượng, một miền quê giàu đẹp, văn minh, ấm no, hạnh phúc như tinh thần tốt đẹp, nhân văn mà chương trình xây dựng NTM luôn hướng đến.