Do quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh, quỹ đất nông nghiệp của thành phố đang bị thu hẹp rất nhanh. Theo thống kê sơ bộ, giai đoạn 2010 - 2015, mỗi năm thành phố giảm 700ha đất nông nghiệp, giai đoạn 2015 - 2020 mỗi năm giảm thêm 1.000ha và dự kiến từ nay đến năm 2030, mỗi năm giảm thêm khoảng 1.500ha đất nông nghiệp.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hữu Hoài Phú cho biết: Trước bối cảnh này, ngành nông nghiệp thành phố đã và đang định hướng phát triển nông nghiệp đô thị, đẩy mạnh nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, sản xuất giống cây trồng; đồng thời, giảm diện tích trồng lúa, mía, muối hiệu quả thấp sang các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao.
Đây được xem là hướng đi phù hợp với điều kiện quỹ đất dành cho nông nghiệp ngày càng thu hẹp, cũng là hướng đi tất yếu để xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, phát triển bền vững, mang lại thu nhập cao cho nông dân thành phố. Hướng đi này là phù hợp khi ngành nông nghiệp thành phố đang hình thành chuỗi sản xuất các sản phẩm nông nghiệp chủ lực mang lại thu nhập cao cho nông dân. Hiện, nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực như rau, hoa, cây kiểng, bò, cá cảnh… chiếm tỷ trọng gần 67% so với tổng giá trị sản xuất toàn ngành nông nghiệp hằng năm.
Trong đó, các doanh nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn thành phố xuất khẩu khoảng 157 tấn hạt giống, hơn 14 triệu con cá cảnh… với kim ngạch hàng chục triệu USD mỗi năm. Thời gian tới, ngành nông nghiệp thành phố tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, phát triển nông nghiệp đô thị, tập trung phát triển nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực. Phát triển sản xuất giống cây, con và nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ. Xây dựng thành phố trở thành trung tâm sản xuất, cung ứng giống cây, con chất lượng, năng suất, giá trị cao của khu vực. Đồng thời, phát triển nông thôn mới theo hướng đô thị nông nghiệp công nghệ cao, đô thị văn minh, đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Phát triển nguồn nhân lực nông nghiệp gắn với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo…
Để thực hiện hiệu quả mục tiêu đề ra, đại diện các doanh nghiệp, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp kiến nghị thành phố cần hỗ trợ vốn vay để đầu tư, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Hỗ trợ về xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ để mở rộng thị trường tiêu thụ, xuất khẩu. Thành phố cần ban hành các chính sách phù hợp nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất nông nghiệp xây dựng các công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp trên đất nông nghiệp.
Đồng thời, các ngành chức năng liên quan cần tăng cường rà soát, kiểm tra chất lượng hàng hóa nông sản, cũng như chất lượng sản phẩm, vật tư nông nghiệp đầu vào trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Giám đốc Hợp tác xã mai vàng Bình Lợi (huyện Bình Chánh) Lê Hữu Thiện chia sẻ: Hiện, các hợp tác xã, người nông dân không chỉ gặp khó khăn về vốn, đầu ra sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao mà còn đang đối mặt với tình trạng chi phí đầu vào sản xuất tăng cao. Giá vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi tăng cao khiến người trồng trọt, chăn nuôi chật vật. Các loại phân bón hiện nay đã tăng từ 50 - 70% so với thời điểm trước đại dịch Covid-19. Với chi phí như hiện nay, nếu người sản xuất không tăng giá bán sản phẩm thì phải chịu lỗ mà tăng giá bán thì khó bán được hàng.
Theo Chi cục trưởng Phát triển nông thôn (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Hoàng Thị Mai: thành phố có nhiều chính sách khác nhau để hỗ trợ cho doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân trong lĩnh vực nông nghiệp. Những chính sách này còn có hỗ trợ lãi vay, kích cầu đầu tư, trong đó ưu tiên phát triển các loại cây, con giống, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao... Nhằm tiếp tục hỗ trợ người dân, doanh nghiệp đầu tư hơn nữa vào lĩnh vực nông nghiệp, Chi cục Phát triển nông thôn đang phối hợp cùng các sở, ngành, quận, huyện xây dựng quy định chính sách khuyến khích chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đô thị trên địa bàn thành phố giai đoạn 2022 - 2025.
Trong đó, sẽ bổ sung, nâng mức hỗ trợ nông dân tham gia và trở thành thành viên hợp tác xã theo định hướng khuyến khích nông dân tham gia hợp tác xã, dự kiến mức hỗ trợ lãi vay là 100% lãi suất. Bổ sung, nâng mức hỗ trợ các sản phẩm thuộc Chương trình mỗi xã một sản phẩm trên địa bàn vùng nông thôn thành phố, dự kiến mức hỗ trợ lãi vay là 100% lãi suất. Hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp hữu cơ với mức hỗ trợ lãi vay dự kiến 100% lãi suất.
Để làm bàn đạp cho nông nghiệp đô thị phát triển bền vững, thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy chuyển dịch phát triển sản xuất nông nghiệp, phát triển khoa học công nghệ, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số... Trong đó, Sở chú trọng phát triển nông nghiệp công nghệ cao kết hợp với du lịch sinh thái, phát triển sản xuất và bảo vệ môi trường; tiếp tục hỗ trợ phát triển sản xuất giống cây, con và nông nghiệp công nghệ cao của thành phố; xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ nông, lâm, thủy sản; triển khai, thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa và Chương trình mỗi xã một sản phẩm trên địa bàn vùng nông thôn thành phố giai đoạn 2021 - 2025.