Liên minh ra đời trong bối cảnh các mối đe dọa đối với loài voi không thể đơn phương được giải quyết mà cần tới sự hợp tác chặt chẽ của các quốc gia, các đối tác trong khu vực. Trọng tâm của AEA là tăng cường các hoạt động nghiên cứu, giám sát, bảo vệ và quản lý.
Được xem như những "kỹ sư của hệ sinh thái và thợ làm vườn của rừng", voi châu Á hoang dã đóng vai trò quan trọng trong việc phát tán hạt giống và chất dinh dưỡng, tạo đường mòn trong rừng rậm và thay đổi sinh cảnh rừng mang lại lợi ích của các loài động vật khác. Ngay cả dấu chân voi cũng tạo thành các hệ sinh thái nhỏ - nơi có nhiều sinh vật cư trú.
Tuy nhiên loài động vật này đang bị đe dọa trên toàn cầu, đặc biệt tại khu vực Đông Nam Á và Trung Quốc – nơi chỉ còn khoảng 8.000 - 11.000 cá thể voi hoang dã phân bố ở 8 quốc gia, bao gồm Campuchia, miền Nam Trung Quốc, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam.
Trong số các quốc gia trên, Việt Nam còn lại ít voi hoang dã nhất, ước tính chỉ có hơn 100 cá thể trên toàn quốc. Quần thể lớn nhất được tìm thấy ở Vườn Quốc gia Yok Đôn, tỉnh Đắk Lắk. Những cá thể còn sót lại này đang phải đối mặt với một loạt các mối đe dọa, trong đó có việc xung đột với con người. Sinh cảnh sống bị mất, suy thoái và phân mảnh; nguồn thức ăn bị thu hẹp; trở ngại di chuyển trong vùng cảnh quan càng làm cho tình trạng của chúng tồi tệ hơn.
Theo ông Nguyễn Văn Trí Tín, Quản lý Chương trình Bảo tồn Động vật Hoang dã của WWF - Việt Nam, hầu hết các quần thể voi hoang dã ở Việt Nam đều nhỏ lẻ và biệt lập. Nếu như không có những hành động khẩn cấp, tương lai tuyệt chủng của loài sẽ không xa. “Tham gia AEA là một trong những giải pháp để chúng tôi tiếp tục hỗ trợ Chính phủ cũng như vận động cộng đồng quốc tế bảo vệ các quần thể voi hoang dã của Việt Nam” - ông Nguyễn Văn Trí Tín chia sẻ.
Tại Việt Nam, WWF sẽ huy động các nguồn lực để thực hiện ba nội dung chính của chiến lược, gồm: Đảm bảo sinh cảnh sống cho voi (tập trung bảo vệ, quản lý, kết nối và khôi phục các sinh cảnh ưu tiên của loài); Sống chung với voi (quản lý các xung đột để người và voi cùng chung sống hài hoà); Khôi phục quần thể voi (giúp các quần thể voi trong khu vực có thể sinh sống và phát triển ổn định thông qua nỗ lực tăng cường bảo tồn tại địa phương và cải thiện quản lý động vật hoang dã).
Dịp này, WFF cũng đã phối hợp tổ chức các sự kiện hưởng ứng Ngày Quốc tế Voi. Sáng 12/8, tại Vườn Quốc gia Yok Đôn (Đắk Lắk) đã diễn ra Giải Xe đạp địa hình phong trào toàn quốc 2023. Sự kiện do Liên đoàn Xe đạp – Mô tô Thể thao Việt Nam (VCF), Hội Doanh nhân trẻ Đắk Lắk và Vườn Quốc gia Yok Don phối hợp tổ chức nhằm lan toả thông điệp “Doanh nhân Việt Nam nói không với tiêu thụ ngà voi và các sản phẩm từ động vật hoang dã trái pháp luật".
Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án Bảo vệ Động vật Hoang dã Nguy cấp do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ cho Bộ NN&PTNT, thông qua Ban Quản lý các Dự án Lâm nghiệp (MBFP), do WWF, TRAFFIC và ENV thực hiện.
Trong sáng ngày mai (13/8), một trong những dự án do WWF - Việt Nam thực hiện, Hợp phần Bảo tồn Đa dạng sinh học (thuộcDự án Quản lý Rừng Bền vững và Bảo tồn Đa dạng Sinh học (VFBC) do Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ) sẽ phối hợp với huyện Nông Sơn, tỉnh Quảng Nam tổ chức Giải chạy Khám phá Nông Sơn.
Sự kiện thu hút hơn 700 vận động viên và người yêu thích bảo tồn thiên nhiên tham gia để cùng lan tỏa thông điệp cấp bách về bảo tồn voi hoang dã. Các vận động viên thi đấu ở cự ly 38km sẽ chạy ngang qua Khu Bảo tồn Loài và Sinh cảnh Voi Nông Sơn, một trong những khu vực quan trọng của Dự án tại tỉnh Quảng Nam.
Khu Bảo tồn Loài và Sinh cảnh Voi Nông Sơn có 1 quần thể voi gồm 8 cá thể sinh sống trong diện tích gần 19.000ha của rừng tự nhiên. Thông qua giải chạy này, Hợp phần Bảo tồn Đa dạng Sinh học do USAID tài trợ mong muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên của voi châu Á.