Nhà tôi có nhiều diện tích đất, nên ngoài những chân ruộng trũng chuyên dùng cấy lúa ra thì mấy vạt ruộng cao mẹ thường dùng để vun sắn, trồng khoai hay ngô.
Khoai lang dễ trồng, dễ sống và cho năng suất cao, nên năm nào nhà tôi cũng trồng khoảng ba, bốn sào. Là cây vụ đông, khoai lang được trồng vào khoảng tháng 8, tháng 9 âm lịch và thu hoạch vào dịp cận Tết hàng năm.
Đến mùa thu hoạch, khoai chất đống trong góc nhà, để đầy gầm giường, gầm phản, dùng ăn dần trong nhiều tháng. Tôi còn nhớ như in ngày ấy, cứ độ Giêng, Hai là sáng nào mẹ cũng dậy từ sáng sớm hầm một nồi khoai lang to để cả nhà ăn sáng.
Khoai lang héo luộc chín chảy mật, mùi thơm lừng hấp dẫn. Không giống như khi khoai mới đào về, ăn bở đến tắc cả cổ, khoai héo ăn ngọt lừ như đường phèn và ai cũng muốn ăn mãi, mặc dù đã no bụng.
Tôi rất khoái khẩu với món khoai lang nên sáng nào sau khi ăn no nê, tôi vẫn “thủ” thêm vài củ to, bọc giấy báo bỏ vào túi xách đi học, để khi nào đói bụng là ăn thêm.
Những khi nhà còn nhiều khoai thì mẹ vẫn hay hầm thật nhiều để mọi người ăn thỏa thích. Thế nhưng lúc các đống khoai gần cạn thì mẹ tiết kiệm, luộc ít hơn, mỗi người mấy củ lót dạ là đủ. Còn con nít nên mấy anh chị em chúng tôi cứ hồn nhiên ăn thoải mái mà không để ý xem bố mẹ ăn chưa, có khi chỉ để sót lại vài ba củ nhỏ xíu. Không ít bữa, cả bố và mẹ đều không còn củ khoai nào để ăn sáng. Giờ nghĩ lại, mới thấy sao ngày ấy mình vô tâm quá, không nhớ dành phần cho bố mẹ…
Sống ở thành phố đã mấy năm, đôi khi nhìn thấy những người ở tỉnh lên thành phố bán khoai lang nướng, khoai lang luộc để mưu sinh, tôi lại nhớ về một thuở nghèo khó của gia đình mình nơi thôn quê. Nhiều bận thèm quá, tôi tạt vào mua mấy củ khoai về ăn, nhưng không hiểu sao khoai không thể ngon bằng khoai mẹ hầm năm xưa.
Quê tôi giờ đã và đang đô thị hóa, các đồng đất trồng ngô, khoai năm nào nay đã trở thành khu công nghiệp. Dẫu có thèm một nồi khoai lang hầm ngọt ngào mộc mạc và bình dị như năm nào của mẹ cũng không dễ, không sẵn như những khi lấy khoai trong gầm giường đi luộc nữa.
Tuy vậy, mỗi lần trở về quê, tôi vẫn theo mẹ đi chợ và đòi mẹ mua khoai về hầm một nồi để gia đình cùng ăn và tìm chút kỷ niệm của một thời ấu thơ khó mờ phai...